Þjóðviljinn - 24.12.1965, Page 5

Seðill í kvæðaskránni.
Blaðað
í kvæðaskrá
Gleður mig enn sá góði bjór, ÍB»7o, 4io, 84V-853:*
guði sá Jiöldc og lof
17 erindi, 6 vo,
I'yrirsögn: Eitt lítxð lcvæði um dryldcjuskap, - Eryklcjuspil.
Yiðlag: Hýr gleður liug minn
hásumar tíð,
skæran lofi skapaxa sinn
öll skepnan blíð,
skín yfir oss hans miskunnin,
Hýr gleður hug minn.
líafngr.höf. : Síra ólafur Jónsson á Söndum.
Framhald aí 3. síðu
verið á mínum snærum. Öll
höfum við unnið að henni í
ígrinum.
— Frá hvaða tíma eru elztu
kvæðahandritin?
— Um kvæðasyrpur fyrir
aldamótin 1600 er ekki að ræða
í Landsbókasafni, þó að ein-
stök kvæði séu til í handritum
frá 16. öld, en handrit frá 16.
öld eru raunar örfá í Lands-
bókasafni.
— Hve langt er skráningin
komin áleiðis?
— Skráningu kvæða í hand-
ritum frá 17. öld er lokið. Ég
er nú staddur á 18. öldinni og
verð þar eflaust næstu árin.
Stöku handrit frá aldamótun-
um 1800 hafa verið skráð og
jafnvel er að finna kvæði frá
19. öld í skránni, meðal annars
vegna þess, að í sama safn-
númeri kunna að vera kver
frá 17., 18. og 19. öld.
Þegar hér er komið viðtal-
inu, fáum við að glugga í
spjaldkrárkassana hjá Grími.
Fyrir okkur verður miði með
þessari vísu:
Stoðar lítt að stœra sig,
styttast heimsins náðir;
maðkurinn etur mig og þig,
og mold erum við báðir.
Vísan er í handritinu JS.
474, 8vo, sem Grímur segir
okkur, að sé eitt af 50 kvæða-
handritum í safni Jóns Sig-
urðssonar forseta, sem runnin
séu frá Jóni Árnasyni bóka-
verði. Handrit þessi eru frá
ýmsum tímum og með ýmsum
höndum.
Á öðrum miða er upphaf
kvæðis, sem hefur fyrirsögn-
ina Öldudans. Okkur finnst
ÖLDUDANS
Orgar ólgan há
eyja linda
faldinn gráan gróf
korgug bólgin blá
beygir kyndug
fald er hávan hóf
grcengolug
gjörir voða smelli
boðum skellir
froðu fellir
furðu má
aldrei sljáir öldu þóf
ein þá út er sprungin
önnur rann í hennar stað
grett er springur klingjótt kring
kletta bringu og slingrar hring
frekt dynur
fold stynur
fjall hvinur
marar þara upp barin bleytu slttngin
fleygði á fagra lóð
hás í flatð björg ber
blandar sandi Huglu band
af þjósti þrungin
brirns upp harðan barði garð
um brattar fjörur drafnar jóð
mceðu þjakar þnnginn
Kvasis ceð örg þverr.
upphafið skemmtilegt og lang-
ar til að sjá kvæðið allt. Hand-
ritið hefur safnnúmerið ÍB.
770, 8vo, og hefur verið í eigu
Hins íslenzka bókmenntafélags.
Það er skrifað af Þorsteini
Gíslasyni á Stokkahlöðum, sem
var mikilvirkur skrifari og var
uppi 1776—1838. Við birtum
hér til gamans kvæðið allt,
eins og það er skrifað upp í
handritinu:
Nokkur handrit með hans
hendi eru varðveitt í Lands-
bókasafni, meðal annars
kvæðahandrit. í eftirriti síra
Jóns er fyrirsögnin: „91. kvæði.
Um almætti guðs af eftirdæmi
fátækrar ekkju.“ En hér kem-
ur kvæð:ð: — Framh. á 7. sðu.
JÓLABLAÐ — 5
Skápur með handritum. — (Ljósm. Þjóðv. A. K.).
Næst verður fyrir okkur
miði með upphafi Ekkjukvæð-
is, sem svo er nefnt í flestum
handritum. Þetta handrit hef-
ur safnnúmerið Lbs. 987, 8vo,
og er ritað af síra Jóni Stein-
grímssyni á Prestsbakka, en
hann var uppi 1728—1791.