Þjóðviljinn - 11.04.1981, Blaðsíða 8

8 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 11. og 12. aprll 1981
tónbálkur
Þaö hefur vonandi ekki fariö
fram hjá neinum aö Þjóö-
leikhiisiö frumsýndi um daginn
óperuna La Bohfeme eftir
Puccini. óperusýningar hér eru
enn langt frá aö vera neinn
hversdagsviöburöur og þaö er
auövitaö ekki nema von aö viö,
almennir leikhúsgestir, biöum
slfkra himnasendinga meö.
nokkurri eftirvæntingu, já jafn-
vel meir cn litiö spenntir og þá
sumir haldnir eiiitlum kviöa.
En þaö var engin ástæöa til
annars en aö gleðjast innilega
aö lokinni frumsýningunni, sem
fór fram á föstudagskvöldiö
var, því hiln sannaði það sem
raunar hefur veriö lengi vitaö,
aö ópera á erindi til okkar og aö
viö þurfum alls ekki aö standa
öllum aö baki viö flutning henn-
ar. Vitaskuld höfum viö seint
efni á aö manna slikar sýningar
eins og Metropolitan eða þeir i
Hamborg og Berlin, enda stóö
það aldrei til. Okkur dreymir
um aö hér veröi byggö upp
þokkaleg útkjálkaópera, með
liku sniöi og starfa á 40 eða 50
stööum I Þýskalandi og I hverju
krummaskuði suörá Italiu. A
Noröurlöndum eru svona fyrir-
tæki rekin meö miklum ágætum
i Osló, Málmey og Arósum og
áreiöanlega viöar, þó aö sá sem
hér spilar á ritvél sé þvi ekki
kunnugur. En á slikum senum
eralvegiíti'höttað flytjaóperur
á erlendum málum. Það er
auðvitaö alveg upplagt aö vera
með Bohéme á Itölsku, ef þú
hefur Pavarotti til að syngja
Rudolfo og Tebaldi i Mimi en
meö okkar heimavarnarliöi
liggur beint viö aö flytja
Bohfeme á islensku. Satt aö
segja held ég aö megi rekja
marga hnökra þessarar sýn-
ingar Þjóöleikhússins til tungu-
málsins. Ég held aö leikstjór-
inn, Sveinn Einarsson, hefði átt-
aö sig margfalt betur á samspili
tónlistarog leiks ef óperan heföi
veriö flutt á Islensku, þannig aö
athygli beindist ósjálfrátt meira
að texta. Þetta kemur ekkert
þvi viö hvort hann er vel eöa illa
heima I itölsku, þaö veit ég
ekkert um, en forsendur sýning-
arinnar hefðu oröiö aörar og
heillavænlegri. Ef viö eigum að
fara aö ráöast á galla þessarar
sýningar, af þvi hafa menn vist
mest gaman, þá vil ég nefna
sem frumgalla sjálfa um-
gerðina, tjöldin. Ekki veit ég
úr hvaöa jólaalmanaki dönsku
Steinþór Sigurösson hefur graf-
iö þessa Parisarstemmningu,
en hún á stóran J>átt I aö draga
Messias
í Foss-
vogs-
kirkju
Ekki veit ég hvaö oft Messias
eftir HSndel hefur verið fluttur
hér á landi, en þaö eru allavega
40 ár siöan hann var fluttur hér i
fyrsta sinn. Nú ætlar kór Lang-
holtskirkju, ásamt einsöngvur-
um og hljómsveit, aö flytja
þetta stórbrotna verk i dag
(laugardag) og eftir þvi sem ég
best veit, á mánudaginn lika, i
FoSsvogskirkju.
Stjórnandi veröur organistinn
Jón Stefánsson og einsöngvar-
ar: Elin Sigurvinsdóttir, Rut
Magnússon, Garöar Cortes,
Halldór Vilhelmsson, og einnig
veröa nokkrir kórfélagar meö
einsöng. Þetta er mikiö og
viröingarvert fyrirtæki og alveg
gefiö mál aö margir vilja hlusta
á þaö.
Þaö er annast dálítiö góö
tilviljun, aö á mánudaginn eru
nákvæmlega 239 ár siöan
HSndel stjórnaöi Messias I
fyrsta sinn, í Dublin 13. aprll
1742. Þá var Handel búinn aö
braska margt og mikiö, og haföi
Mimiog bóhemarnir glööu.
LA BOHÉME
Puccini, sem alltaf er á mörk-
unum að fara yfir væmnismark-
iö, niöur á plan óperettu Lehárs
og Kalmanns. Allskonar smá-
atriöaeltingaleikur þrengirsviö-
sviöiö og heftir alla hreyfingu og
þegar viö bætist (af sjálfu
leiöir) aö öll stefnan I leiknum
er I rauninni i eina átt I öllum
þáttunum fjórum, frá hægri til
vinstri, og litið sem ekkert tekiö
tillit til hljóöfallsbreytinga i
músikinni, veröur úr þessu eitt
langt Andante moderato, þrátt
fyrir yfirboröslegt sprell af
ýmsu tagi. Hljómsveitarstjóri
er Jean Pierre Jacquillat, og
gerir hann sitt besta til að halda
væmninni I skefjum og fannst
mér afstaða hans i seinnihluta
fyrsta þáttar, þegar þau Mimi
og Rudolfo hittast fyrst, sér-
staklega I ariunum og dúettin-
um siöast, hárrétt: þarna má
allsekki skjótayfir markiö meö
yfirþyrmandi tilfinninga-
flaumi. Okkar annars ágætu
söngvarar Ólöf Haröardóttir og
Garöar Cortes valda heldur á
engan hátt sliku, en þau sungu
svo sannarlega margt fallega og
kom Garöar mér raunar mjög á
óvart, þó hann skorti sannan
hljóm i mestu glans-hæöinni.
Hvaö söng snertir var margt
verulegrar athygli vert i
þessari sýningu. Vinir Rudolfo,
bóhemarnir Shannard,
Marcello og Collins eru aö visu
langt frá aö vera neitt spenn-
andi I meöförum þeirra John
Speight, Halldórs Vilhelmsson-
ar og Eiðs Gunnarssonar, en
stundum syngjaþeir félagar þó
býsna fallega; td. var gott að
heyra Eið fara með Vecchia
zimmarra, senti áöur en hann
stampar frakkanum I fjóröa
Umsjón
Leifur
Þórarinsson
þætti. Og þaö er vitaskuld gott
aö sjá og heyra gömlu óperu-
hetjurnar, þá Guömund Jónsson
og Kristin Hallsson þó i litlum
hlutverkum sé, hinum mis-
heppnaöa elskhuga Musetteu,
Alcendoro og Benoit
húseiganda. Þeir eru
bráöfyndnir báöir og kunna aö
vera i óperu betur en flestir aör-
ir.
Mussetta var hinsvegar all-
glæfraleg hjá Ingveldi Hjalte-
sted þó þaö sé vissulega gaman
aö svona kvenfólki i hæfilegri
fjarlægð. Ingveldur heföi mátt
fara dálitiö varlegar i sakirnar
og hugsa meira um samleik þvi
aumingja Marcello var þarna
alveg einsog kvikindi og minnti
mig helst á þegar hrekkjalóm-
urinn Krummihenti mér af sér
á gaddavirinn i denntiö. En hún
hefur geysimikil hljóð konan,
þvierekkiaöneita.
Kórinn, sem er vist
Þjóðleikhúskórinn (eða hvaö), i
öörum og þriöja þætti var oft
ekki alveg meö á nótunum. Ef-
laust má kenna um þrengslum
og vandræöagangi i leikstjórn-
inni, en þó helst aö óperu-kór
veröur auövitaö ekki drifinn upp
á nótæm; hann þarf aö starfa
reglulega og allt áriö um kring
ef hann á aö standa i stykkinu.
Ósköp er ég annars oröinn
negativur, ég hef greinilega
smitast. Þó þessi sýning á
Bóhéme, undir stjórn þeirra
Sveins Einarssonar og Jean
Pierre Jacquillat sé á margan
hátt gölluö, eru vissulega á
henni ýmsar ánægjulegar
hliðar. T.d. er mesta furöa hvaö
hljómsveitin hljómar vel, þrátt
fyrir þessa skelfilegu gryf ju og
mannfæðina i strengjunum; hún
stingur hvergi I eyrun og þaö
finnstmér kraftaverk.Og,þaöer
langt frá aö þetta sé versta sýn-
ing sem ég hef séð á Bohéme.
Td. man ég eftir (og get raunar
ekki gleymt, þrátt fyrir Itrekaö-
ar tilraunir), sýningum I
Helsinki og Augsburg, sem voru
langt-langt fyrir neðan þetta.
En siöan eru aö visu tuttugu ár.
LÞ
Ljóðatón-
leikar
Ddra Reyndai, sópran, og
Guörún Kristinsdóttir pianó-
leikari halda Ijóöatónleika I
Norræna húsinu I dag, laugar-
dag, kl.17.00. A efnisskránnieru
lög eftir Haydn, Mozart,
Beethoven, Hugo Wolf og Is-
lenska samtíðarmenn.
Dóra stundaöi söngnám viö
Tónlistarskólann i Reykjavik,
Konservatorium Bremen i
Þýskalandi og viö Söngskólann i
Reykjaviken þaöan útskrifaöist
hún sem kennari s.l. vetur.
Do'ra Reyndal.
Tónleikar í
Hafnarfjarð-
arkirkju
1 dag er siðasti dagur
Menningarvöku Hafnarfjaröar
semhófst4. þessa mánaöar, og i
dag kl. 17 verða tónleikar i
Haf narfj arðarkirkju.
A tónleikunum koma fram
Kór öldutúnsskóla, stjórnandi
Egill Friöleifsson og Guðni Þ.
Guömundsson, orgelleikari og
Gunnar Gunnarsson flautuleik-
ari.
Þarna veröa m.s. frumf lutt ný
lög fyrir barnakór eftir Jón As-
geirsson, viö ljóö eftir barnunga
stúiku, Guönýju Þóröardóttur,
sem lést i bilslysi fyrir skömmu.
Þeir Gunnar og Guöni munu
leika Sónötu eftir Corelli og
Guöni einleik á orgel i Tokkötu
eftirStark og Partítu eftir Hall-
grim Helgason. öldutúnsskólinn
mun svo syngja lög eftir Bach,
Bartók, Sibelius ofl.

rumít«n5 anupúoms
fpölnus/núu Cíftpíin.
Ættartré Jesúsar I gömlum skjölum úr Páfagaröi.
m.a. oröiö gjaldþrota 7 sinnum
á óperuspekúlasjónum. Hann
sló hinsvegar öllum Itölunum
sem voru einráöir i óperunni i
London viö, meö óratoriunum
og hefur ekkert lát orðiö á
vinsældum Messiasar og
Júdasar Makkebeusar siöan.
Óstyttur er Messias voöalega
langdreginn, og varla hugsan-
legtaö flytja hann þannig; íjórir
klukkutimar er of langt fyrir
venjulegar manneskjur
nútildags. Verkiö er þvi oftast
flutt I gerö sem tekur u.þ.b. tvo
tima, og svo mun einnig veröa
gert i Fossvogskirkju aö þessu
sinni.
J óhannesarpassía
í flutningi
Pólýfónkórsins
Föstudaginn langa f lytur
Pólýfónkórinn, undir stjórn
Ingólfs Guðbrandssonar,
Jóhannesarpassíu eftir
J.S. Bach. Er þetta í þriðja
sinn sem kórinn flytur
þetta verk hér á landi, en
Jóhannesarpassía, var
fyrst f lutt hér fyrir f jórtán
árum og þá mikið stytt.
Árið 1974 flutti kórinn svo
verkið í heild við mikla að-
sókn og hrifningu áheyr-
enda.
Um þessa páska gefst okkur
tækifæri til aö hlýöa einu sinni
enn á þetta stórverk Bachs. Aö
sögn Ingólfs Guöbrandssonar,
hefur mikil vinna veriö lögö i
undirbúning fyrir flutning verks-
ins og hafa æfingar staöið yfir frá
þvi um miöjan janúar og veriö æft
tvisvar I viku.
Meö helstu einsöngsatriöi fara
Elisabet Erlingsdóttir sópran,
Jón Þorsteinsson tenór, Hjálmar
Kjartansson bassi, Magnús
Torfason bassi og Kristinn Sig-
mundsson bassi. Auk ofantal-
inna koma frá Bretlandi, Graham
Titus bariton, og Anne Wilkens
alto, en þau hafa getið sér mjög
gott orð i' heimalandi sinu.
Um 180 manns taka þátt i flutn-
ingi verksins og þar af 30 manna
kammersveit, skipuð flestum af
færustuhljóöfæraleikurum lands-
ins af yngri kynslóðinni. Aö öör-
um ólöstuöum má geta Mariu
Ingólfsdóttur fiðluleikara, Ingu
Rósar sellóleikara systur
hennar og Harðar Askelssonar
orgelleikara. Konsertmeistari
erRut Ingólfsdóttir.
Jóhannesarpassia er mjög
dramatiskt verk, er segir frá sið-
ustu dögum Krists. Atburöarásin
er hröö og jafnvel spennandi. Aö
þessu sinni hafa kórfélagar tekiö
upp þá nýbreytni aö klæöast aust-
urlenskum búningum að þeirrar
tiöar hætti og veröur þaö örugg-
lega til þess aö gera flutninginn
meira lifandi og skemmtilegri.
Saia aögöngumiða er i fullum
gangi hjá Ferðaskrifstofunni út-
sýn, Bókaverslun Sigfúsar
Eymundssonar og Hljóöfærahúsi
Reykjavikur. Flutningur verks-
ins hefst klukkan 14.00 I Há-
skólabiói á föstudaginn langa eins
og áöur segir.