Þjóðviljinn - 08.05.1982, Blaðsíða 4

4 SIDA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 8.-9. mal 1982
stjórnmál á sunnudcgi
Svavar
Magnús Kjartansson greindi frá þvi í
blaðagrein fyrir nokkrum árum hvernig
gengið hefði að knýja forráðamenn Alusu-
isse til þess að samþykkja hækkað raforku-
verð og hærri skatta til Islenska rikisins.
Magnúsi sagðist svo frá, að forráðamenn
auðhringsins hefðu augljðslega verið sam-
þykkir þeim efnisrökum sem beitt var af
hálfu Islendinga. Engu að siður fóru þeir
undan i flæmingi, drógu málið og þvældu
sem mest þeir máttu. Magnús Kjartansson
hafði skýringu á þessari afstöðu Alusuisse:
Þeir áttu svo trausta bandamenn hér heima
á Islandi, umboðsmenn, að þeir þurftu ekki
að semja um hærra raforkuverð, allra sist
við forystumenn þess flokks sem hafði beitt
sér gegn samningnum um álverksmiðjuna
á sinum tima, þegar auðhringurinn náði
fyrst fótfestu á Islandi. Ekki er nokkur vafi
á þvi, að þessar ábendingar Magnúsar
Kjartanssonar um þverlyndi forráða-
manna Alusuisse áttu viö rök að styðjast;
það er samskonar þvermóðska sem Hjör-
leifur Guttormsson, iðnaöarráðherra, hefur
fengið að kynnast að undanförnu. Þrátt fyr-
ir eftirgangsmuni misserum saman hafa
forráðamenn Alusuisse neitaö að fallast á
viðræður um hækkun raforkuverðs eða
aðrar breytingar á samningnum við fyrir-
tækið. Þess vegna slitnaði upp úr viðræðum
Álfursti bíður eftir
kosningaúrslitum
á fimmtudag eins og Hjörleifur Guttorms-
son greindi frá I þinginu þann dag.
Sanngirnisrök af okkar hálfu liggja fyrir:
1.
Alusuísse hefur hirt aftur allar
greiðslur sinar fyrir rafmagn á
liðnum árum fyrir alltof hátt verð
á hráefnum — anóðum og súráli —
til verksmiðjunnar.
2.
ísal fær 40 — 50% af allri raf-
orkuf ramleiðslu landsmanna —
samt þarf raforkuverð til almenn-
ings aðeins að hækka um 9% við
það að isal fengi alla raforkuna
ókeypis!
1.
Geir Hallgrímsson lýsti ábyrgð á
hendur iðnaðarráðherra fyrir að
ekki hefði enn náðst fram hækkun
raforkuverðs — hann lýsti ekki
ábyrgð Alusuisse í þessum efnum.
annað með þvi að forráðamenn
hans gætu ekki samið þar sem þeir
hefðu verið sakaðir um sviksam-
legt athæfi. Vitaskuld hafa ekki
verið bornar fram formlegar
ákærur í þessu efni/ en íslendingar
6.
Geir Hallgrímsson fullyrti að
Hjörleifur Guttormsson óskaði
ekki eftir samkomuiagi við auð-
hringinn um stórhækkað raforku-
verð.
Af þessum efnisatriðum i ræðu Geirs
Hallgrimssonar hljóta forráðamenn Alusu-
isse að draga eftirfarandi ályktanir:
Strax og ílokksmaður Geirs Hallgrims-
sonar væri orðinn iðnaðarráðherra, t.d.
Ragnar Halldórsson, forstjóri ísal og for-
maður Verslunarráðsins, verður vanda-
laust að eiga við þessi mál.
Þá þarf fyrirtækið ekki að
hækka raforkuverð. Þá verða öll
misklíðarefni dregin til baka. Þá
fær Alusuisse að stækka álverið.
Rökin eru þau aö Hjörleifur vill ekki
3.
Ef Alusuisse yrði látið borga
framleiðslukostnað mætti lækka
rafmagnsverð til almenningsraf-
veitna um 50 — 60%. Önnur hver
króna sem Landsvirkjun fær i
tekjur fyrir orkusölu til íslenskra
aðila fer til þess að greiða niður
orkuna til álversins.
Marga fleiriþætti má tina fram. Iðnaðar-
ráðherra landsins á i viðræðum við útlend-
inga um að treysta hagsmuni þjóðarinnar.
Hér er staðan sú sama og i landhelgismál-
inu. Þar dró Ihaldið lappirnar allan timann
enda þótt Islenskir fiskimenn yrðu að
stunda starf sitt undir fallbyssukjöftum
bresku NÁTO-herskipanna. Engu að siður
þorði ihaldið ekki annað þá en að gagnrýna
erlendu veiðiþjófana i orði. Nú gerist það
hins vegar þegar Sjálfstæðisflokkurinn hef-
ur allt aðra forystu en fyrrum að flokkurinn
leggst i viking með Alusuisse — einnig i orði
— gegn islensku ríkisstjórninni. Þegar is-
lenski iðnaðarráðherrann kemur til þings
og greinir frá niðurstöðum álviðræðnanna
mæta honum árásir frá formanni stærsta
stjórnmálaflokks landsins, sem reynist
beita nákvæmlega sömu rökunum og Miill-
er — munurinn sá einn að Miiller talaði op-
inskátt i nafni Alusuisse — Geir Hallgrims-
son sigldi undir fölsku flaggi. Staðreyndin
er sú þvi miður að aldrei hefur annar eins
málflutningur heyrst frá formanni Sjálf-
stæðisflokksins fyrr eða siðar og verður
vonandi I siðasta sinn sem formaöur stjórn-
málaflokks á Islandi gengur jafnlangt i
málflutningi fyrir erlend stórfyrirtæki og
Geir Hallgrimsson gerði á alþingi i fyrra-
dag. Það sem mesta athygli vakti i ræðu
Geirs Hallgrimssonar var þetta:
Gestsson
skrifar
Geir Hallgrimsson telur Hjörleif skulda álhringnum sanngirni. Biður Miiller eftir þvi að
herra.
2.
Geir Hallgrimsson lagðist gegn
þvi sjónarmiði ríkisstjórnarinnar
sem forsætisráðherra lýsti að Is-
lendingar þyrftu að eignast meiri-
hluta i álverinu vegna þess að
reynslan sýndi að ella hefðu Is-
lendingar ekki nægilega traustan
aðgang að gögnum fyrirtækisins
og öðrum upplýsingum.
3.
Geir Hallgrímsson lýsti því yfir
að islendingar skulduðu álhringn-
um sanngirni — eftir allt sem á
undan er gengið.
4.
Geir Hallgrímsson afsakaði
auðhringinn beinlinis hvað eftir
hafa ekki spurt um /,lagatækni-
leg" rök áður en þeir hafa orðað
hugsanir sinar um aldirnar; hefði
þá margur bókmenntatextinn far-
iö fyrir lítið. íslendingar vita
mætavel hvað það er þegar ein-
hver hirðir fé eða fasteign sem
honum ber ekki; Jón Hreggviðsson
var snærisþjófur fyrir að hirða
snæri í spyrðubönd — þó af litlu til-
efni.
5.
Geir Hallgrímsson bauð upp á
stækkun álversins í Straumsvík án
breytinga á eignaraðild þannig að
forráðamenn auðhringsins geti
haldið áfram að féfletta islend-
inga.
Ragnar Halldórsson verði iðnaðarráð-
semja, enda skulda Islendingar forráða-
mönnum Alusuisse sanngirni!
Þvilikt.
Friðrik Sophusson minnti á það i umræð-
unum á alþingi i fyrradag að kosningar
fara fram i landinu eftir aðeins hálfan mán-
uð. Það var einkar viðeigandi af honum að
benda forráðamönnum auðhringsins á
kosningaúrslitin. Ekki er nokkur vafi á þvi,
að þeir munu sitja við fjarritana og biða
spenntir eftir sendingum frá íslandi. Það er
ekki minnsti vafi á þvi að þeim mun léttara
verður yfir þeim sem Geir Hallgrimsson
fær betri útkomu i kosningunum. Þeir
munu hins vegar fyrst verða samningslipr-
ir að marki að sjónarmið Geirs Hallgrims-
sonar og félaga hans biði afhroð. Það er
tækifæri til þess að ganga þannig frá hnút-
unum i kosningunum eftir hálfan mánuð.
Þau sjónarmið sem halda ber uppi i viðræð-
um við auðhringinn, þær sanngjörnu kröfur
sem Hjörleifur Guttormsson hefur borið
fram, eiga sér pólitiskan bakhjarl i Alþýðu-
bandalaginu.