Þjóðviljinn - 08.05.1982, Blaðsíða 18

18 SIÐA — ÞJ6ÐVILJINN Helgin 8.-9. maí 1982
Alltaf er maður að f rétta
af fólki hér og hvar sem er
að bauka við að safna ein-
hverju ellegar f ást við eitt-
hvert menningarlegt starf.
Um daginn frétti ég af
togarasjómanni á Grettis-
götunni sem hefur fengist
við það i f rístundum sínum
um margra ára skeið að
safna myndum frá heima-
byggð sinni, Súðavík við
Álftafjörð í Djúpi. Hann
heitir Sigurður Kristjáns-
son og ákvað ég að banka
upp á hjá honum og for-
vitnast um myndasafn
hans.
— Þetta byrjaði á þvi, sagði
Sigurður, að ég fór að leika mér
að þvi að ná i myndir af gömlu
mótórbátunum, aðallega frá
timabilinu 1902 og fram i strið en
á þeim tima voru trillubátar á
hverjum bæ i Djúpinu. Mynda-
véiar voru að visu ekki al-
menningseign á þeim árum en
liklega hafa þó bátarnir veriö
látnir sitja fyrir meö myndatökur
þannig að einhvern tima hefur
verið tekin mynd af þeim flestum.
Þessar myndir eru margar
glataðar eða eru að glatast og þvi
siðustu forvöð að ná þeim.
— Hefurðu kannski náð þeim
flestum frá Súðavik?
— Nei, mig vantar nokkra báta
enn t.d. Högna sem fórst 1938 og
Bolla, einn af gömlu Arnapung-
unum, og nokkra til viðbótar.
— Siðan hefurðu farið að safna
alhliða myndum af þessum
slóðum?
— Já, smátt og smátt fór ég að
fá áhuga á að safna lika myndum
af fólki og húsum þó að sjávarút-
vegurinn sitji i fyrirrúmi. Ég hef
lika sankað að mér gömlum
myndum úr sjávarplássum viðs
vegar að um landið en aðal-
áhersluna legg ég á Súðavikur-
hrepp.
— Hefur enginn fræöimaður
fengist við að rannsaka sögu
þessa hrepps?
— Ég veit ekki um neinn sem
hefur verið að glugga i þessa
sögu. Þar er ekki bara um að
ræða sjálft þorpið i Súðavik
heldur var talsvert merkileg at-
vinnustarfsemi annars staðar i
hreppnum hér áöur fyrr. Þar
voru t.d. á timabili þrjár hval-
veiðistöðvar. Ein var á Uppsölum
i Seyðisfirði og hef ég eignast eina
mynd af byggingunum þar; önnur
var á Dvergasteini og hef ég séö
mynd þaðan; en sú þriðja var á
Langeyri og veit ég ekki til þess
aö náöst hafi mynd af
byggingunum þar. Þá var sildar-
söltunarstöö á Hattareyri og tölu-
verðar byggingar þar. Þaðan hef
ég ekki heldur séð neinar myndir.
Þaö eru helst mannamyndir ef
eitthvað er. Svo voru litil kot alls
staðar meðfram ströndinni, hvar
sem hægt var að hola þeim niður.
Á Folafætinum einum voru
búsettir á timabili á 2. hundrað
manns og þaðan hef ég t.d. ekki
séð eina einustu mynd. A öllu
þessu hef ég mikinn áhuga.
— Hefurðu leitað til fólks?
— Já, þaðsem ég hef náð len ég
á ekki mjög hægt um vik i þeim
efnum vegna atvinnu minnar. Ég
vil endilega skora á fólk aö
hafa samband við mig ef það á
Sigurður Kristjánsson
með eitt af albúmum sinum:
Ég vil gjarnan komást I samband
viö fólk sem á myndir
úr Súðavikurhrepp. Ljósm.: eik.
«..ái m
gamlar myndir af þessum slóöum
að hafa samband við mig. Ég vil
gjarnan fá myndir lánaðar til
eftirtöku og ef það er fyrir vestan
getur það haft samband við
Rögnu ólafsdóttur i Súðavik
sömu erinda. Ég er ekkert frekar *
að þessu fyrir sjálfan mig en vil
aö fólk hjálpist að til aö þessum
menningarverömætum verði
haldið til haga.
— Mig langar til aö forvitnast
dálitið um uppruna þinn og lífs-
feril.
— Ég er fæddur i Súðavik og
ólst þar upp. Foreldrar minir
voru Helga Guðmundsdóttir og
Kristján Ebeneserson frá Flat-
eyri. Móðir min dó úr berklum
þegar ég var 9 ára og var ég eftir
þaö hjá ömmu minni i Súðavik,
Sigriði Þóröardóttur og móður-
systur, Þorgerði Guðmunds-
dóttur. Ég get sagt þér dálitið
skrýtna sögu um þessa móður-
systur mina sem fóstraði mig.
Hún var gift manni sem hét Jón
Asgeirsson og reistu þau húsið
Litlu-Grund i Súöavik. Svo var
það skömmu siðar aö þau réðu sig
að sumarlagi austur i Norðfjörð,
hún sem fanggæsla en hann sem
sjómaður. Hann fórst þetta
sumar og þegar hún kom aftur til
Súöavikur var búiö að selja húsið
og allt innbúiö á uppboði svo aö
hún stóð eftir slypp og snauð.
Svona var nú hart gengið að fólki
og hef ég eiginlega aldrei fengið
botn i hvað olli þessu.
— Þú hefur snemma farið til
sjós?
— Já, ég byrjaði til sjðs með
Arna Guðmundssyni á Valnum
frá Súöavik. Þaðan fór ég svo 1943
á frægt skip ssem hét Hamona,
gömui Nýfundalandsskúta, sem
gerö var út af Proppé á Þingeyri.
Faðir minn var skipstjóri á henni.
Eftir þaö var ég gestur á Súðavik.
Ég fór á Stýrimannaskólann
suður 1948, fann konuna mina og
settist að I Reykjavik 1949. Siöan
var ég tii sjós til 1953 en fór þá i
land vegna magaveiki, lærði tré-
smiði og var i landi i 25 ár. Svo
komu elliglöpin yfir mig á ný og
s.l. 4 ár hef ég veriö til sjós* er
núna háseti á togaranum Hjör-
leifi.
Við setjumst niöur og skoðum
myndabækur Sigurðar og kennir
þar margra grasa. Ég fæ nokkrar
myndir lánaðar sem birtast hér i
Þjóöviljanum. Þetta er hið
merkilegasta safn og gott dæmi
um menningarstarfsemi sem
þrifst hljóðlátlega viös vegar i,
þjóðlifinu, mun viðar en nokkurn
grunar.
— GFr
Ahöfn af bát frá Súðavik, gæti verið af Svani. Annar frá vinstri er Karl Þorláksson formaður en menn-
irnir tveir sem eru lengst tilhægri eru Helgi Jónsson og Hans var norskur I föðurætt og spilaði á bakka.
Safnar
myndum
frá
Súðavík
Hvalveiðistöðin á Uppsölum, Seyðisfirði.