Þjóðviljinn - 28.08.1982, Blaðsíða 7
Helgin 28—29. ágúst. 1982. ÞJÓÐVILJINN — StÐA 7
Vetrarvist
undir Hekluhrauni
1 fyrndinni var fögur sveit þar,
sem nú er hraun við rætur Heklu.
Þar bjó bóndi á bæ, og er ekki
getiö um, hvað hann hét né bær
hans. Hann var góöur bóndi, þjóð-
hagasmiður, söngmaður mikill og
maður guðrækinn. Húsaskipun
var sú á bænum, að innangengt
var úr bæjarhúsum i skemmu og
þaðan i smiðju.
Það var eitt kvöld, aö bóndi sat
i smiðju sinni og var eitthvað að
vinna þar að smiðum. Þá stóð yfir
Heklugos eitt og var nýlega byrj-
að. Heyrir bóndi þá drunur
miklar og dynki, nær bænum
miklu en áður, og veit eigi fyrr til,
en hraunflóð kemur yfh- bæinn og
brýtur hann allan nema skemm-
una og smiðjuna: þau tvö húsin
voruóbrotin, þótt ílóðiö gengi yfir
þau lika, meö þvi þau lentu i
hraunjaðrinum, þar sem þaö var
grynnst. Lést þar hvert manns
barn, er á bænum var, nema
bóndi.
Matlöng voru geymd i skemm-
unni, eldiviður og ljósmeti. Hafði
hann þvi nægar vistir íyrir sig að
leggja og þurfti eigi að vera i
myrkri. Þaö þóttist hann vita
þegar, að langt mundi þess að
biða, að sér yrði auðið undan-
komu, ef þess yrði kostur nokkurn
tima. Hraunið þurfti að kólna svo
vel og storkna, að fært yröi yfir
það. Loft barst nægilegt inn i
húsin, með þvi að sprungur komu
brátt i hraunið og loftsmugur. En
daufleg þótti honum vistin, sem
vonlegt var, og eiga þar á ofan
öllum sinum nánustu vanda-
mönnum á bak að sjá. Hann hafði
um hrið það sér til dægrastytt-
ingar, að smiða hitt og þetta, er
honum hugkvæmdist og gagn var
i, úr smiðaefni þvi, er hann átti
þar inni. En er það var á þrotum
og hann sá eigi annað lyrir, en að
hann yrði að halda að sér höndum
eða leggjast fyrir, hugkvæmdist
honum að reyna að búa til leik-
fang handa sér, er honum gæti
orðið dægradvöl að. Hann settist
við og leitaði fyrir sér á marga
vegu, uns hann lékk upp hugsað
leikfang það, er siðan nefnist
dægradvöl og algengt hefur verið
hér álandi tilskamms tima, þótt i
fárra manna höndum sé nú orðið.
Leikfang þetta er löng vir-
lykkja, og ganga álmurnar inn i
tréskaft, en lausum látúnshringj-
um, frá 12—24 eftir þvi sem nú er
haft, er smeygt utan yfir lykkjuna
og virspotti festur i hvern hring
ofanverðan, og liggja virspott-
arnirallir niður gegnum lykkjuna
og þaðan i látúnsspjálk, sem þeir
eru festir við á hinum endanum.
Galdurinn er að koma öllum
hringjunum lram af virlykkj-
unura, og sýnisl þeim, er eigi
kann, engin leiö til þess. Þvi l'leiri
sem hringirnir eru, þvi seinleikn-
ari er galdur þessi, og getur enst
býsna lengi, þótt eigi sé nema
12--16 hvaö þá heldur 24.
Svo er sagt, aö bóndi hefði þann
sið i einverunni, að hann söng
sálm kveld og morgun, eftir þvi
sem hann imyndaöi sér um
dægraskipti, þvi aö aldrei sá
glætu af degi, og fór hann mest
eftir þvi, er svefni hans háttaði.
Það var á áliönu sumri, er eld-
flóðið kom á bæinn, og var bóndi
þarna i dýflissu þessari vetrar-
langt og fram á næsta sumar. Þá
bar það til einhverju sinni, er
hraunið var kólnaö fyrir löngu og
storknað til hlitar, að smala-
manni úr næsta byggöarlagi varð
gengiðupp á hraunjaðarinn til að
skyggnast þaöan eltir kindum.
Heyrir hann þá einhvern hljóm i
jörðu niðri undir fótum sér og
þekkir, að það var mannsrödd er
hann hugði betur aö. Hann hleður
vörðubrot til merkis, þar sem
hann heyrði hljóðiö, hraðar sér
heimleiðis og segir tiöindin. Var
þegar brugðiðvið ogrofið hraunið
og húsin. Eannst bóndi þar heill á
hófi og loíaði guð fyrir lifgjöf
sina.
a
ONSKÓLI
SIGURSVEIN5 D. KRISTINSSONAR
Hellusundi 7 . Reykjavík
Innritun og greiðsla námsgjalda fyrir
haustönn verður mánudaginn 30. og
þriðjudaginn 31. ágúst kl. 15-19, báða dag-
ana i Hellusundi 7. Nemendur sem sóttu
um framhaldsskólavist á síðastliðnu vori
eru sérstaklega minntir á að staðfesta
umsóknir sinar með greiðslu námsgjalda,
þar sem skólinn er fullsetinn nú þegar.
Upplýsingar um stundarskrárgerð og
fleira verða veittar við innritun. Ekki
verður svarað i sima meðan á innritun
stendur.
Skólastjóri.
Mælingamenn
Vanir mælingamenn óskast sem fyrst.
Mötuneyti og húsnæði á staðnum. Skrif-
legar upplýsingar um reynslu og launa-
kjör sendist starfsmannahaldi
islenskra aðalverktaka sf., Keflavikur-
flugvelli.
BLAÐBERAR
ATHUGIÐ!
Ekkert bíó í dag
UOÐVIUINN
Skrýtið
og skondið
• Prestur kom á bæ að húsvitja. A
bænum var fátt manna fyrir er við
söguna koma. Getið er. aðeins kon-
unnar á bænum og drengs hennar,
er Ólafur hét. Hann var fáfróður
nijög og gekk illa að svara presti.
Loksspyrpresturhann, hvort hann
mundi heldur vilja fara til himna-
ríkis eða helvítis. Ólafur varð enn
sem fyrr seinn til svars, en móðir
hans greip máli fyrir og mælti:
..Sittu kyrr á skák þinni, Láfi litli,
og'farðu hvorugt".
• Kerling nokkur kom eitt sinn til
kirkju og gekk ti! skrifta. Þegar
prestur sér hana, vísar hann henni
frá, og fór hún. En er að því kom,
að fólk gengi til bergingar um dag-
inn, kemur kerling inn með fyrsta
hópnum og krýpur niður. Prestur
sér hana og vísar henni frá, og fer
hún burtu. Nú kemur hún aftur
meö næsta höpnum, en allt fór á
sömu leið. að prestur sér hana og
vísar henni á burt. Nú fer kerling
og snýr við á sér skuplunni, og fer
svo inn í þriðja sinn og krýpur þar
niður, er helst bar skugga á hana.
Prestur tekur þá ekki eftir henni og
útdeilir henni sem öðrum. En er
því var lokið, stóð kerling upp og
mælti: „Með kappinu hafa menn
þaö, bölvaður!" Síðan fór hún
leiðar sinnar.
• Piltur einn umkomulítill hófst
einu sinni upp úr eins manns hljóði
á vökunni og mælti:„Ekki get ég
öfundað kónginn!" Hann var
spurður hvað til bæri. „Mér hefur
verið sagt", svaraöi hann, „að
kóngurinn verði að greiöa hár sitt á
hverjum degi og kemba sér. en þó
ég geri það ekki nema einu sinni á
ári. þá þykir mér þaö full-illt og
vildi helst aldrei gera það”.
ÞAÐ?
Landssamband lifeyrissjóða og Samband
almennra lífeyrissjóða hafa ákveðið að birta röð
auglýsinga í daglöðum til þess að upplýsa lántak-
endur um þær breytingar, sem orðið hafa á láns-
kjörum hér á landi á undanförnum árum, og er þá
átt við verðtryggingu lána.
Það er álit þessara aðila að nokkurrar vanþekk-
ingar og jafnvel misskilnings gæti á eðli þeirra
lána, sem lífeyrissjóðirnir veita sjóðfélögum
sínum. Sé það að hluta skýring á þeirri miklu eftir-
spurn eftir lífeyrissjóðslánum, sem kemur í veg
fyrir að sjóðirnir geti veitt eins há lán og vera þyrfti
til þeirra, sem eru að koma yfir sig þaki í fyrsta
sinn.
Hér í þessu blaði munu birtast á næstu dögum
auglýsingar, sem hver um sig svarar einni spurn-
ingu:__________________________________________
1. Hver er helsta breytingin frá eldri óverð-
tryggðum lánum?
2. Hvað þýðir „verðtryggt“ lán?
3. Hvaða þýðingu hefur lánstíminn?
4. Hvað þýða vextir af verðtryggöum lánum?
5. Hver er greiðslubyrðin af verðtryggðum
lánum?
6. Hvernig hækka lánin miðað við fjárfestingar
einstaklinga?
7. Hvað kostar húsnæði miðað við núgildandi
vaxtakjör?
8. Hver er skattaleg meðferð vaxta og verð-
bóta?
9. Borgar sig að spara?
10. Hvernig eru veröbætur reiknaðar?
11. Má greiða upp verðtryggð lán?
12. Hvað þýði r veðleyfi ?
ISAMBAND ALMENNRA LANDSSAMBAND|y<
I LÍFEYRISSJÓÐA LÍFEYRISSJOÐA