Þjóðviljinn - 05.05.1984, Blaðsíða 20

20 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Helgin 5. - 6. maí 1984
Sögur
af Irum
Sögur úr safni Sean McCanns,
sem hefur kannað það, hvernig
írar hafa öldum saman blandað
saman fyndni, vísdómi, bjór og
viskí með mörgum ófyrirsjáan-
legum afleiðingum.
★
Lúðvík 14., konungur Frakka,
spurði Mahoney greifa hvort
hann skildi ítölsku.
- Já, yðar hátign, ef hún er
töluð á írsku.
★
írskur nýliði fær ávítur frá lið-
þjálfa sínum fyrir að lemja einn af
félögum sínum. Hann svarar:
- Ég hélt það gerði ekkert til,
liðþjálfi. Ég var ekki með neitt í
hendinni nema hnefann.
★
Blessun írsks betlara:
- Megið þér lifa lengi, herra
minn, og aldrei sjá konu yðar
ekkju.
★
Úrskurður írsks kviðdóms:
- Við höfum komist að þeirri
niðurstöðu, að maðurinn sem stal
merinni sé ekki sekur.
★
Verið er að kynna írskan prest
fyrir söfnuði sínum:
- Hann er þekktur um allan
heim og á öðrum stöðum einnig.
★
írskur heiðursmaður nafn-
kenndur, kom auga á mjög fall-
ega hanska í búðarglugga. Hann
gekk inn og spurði eftir verði, og
fannst það óguðlega hátt, eins og
fram kemur í þessu tilsvari hans:
- Heldur skulu hendur mínar
berfættar það sem eftir er ævinn-
ar.
bæjarrölt
reiðari út í manninn. Þarna sat
hann og hrósaði í hástert konum
sem hafa ekki um neitt annað að
velja. Það rann upp fyrir mér að
einmitt þessi skoðun er stærsti
vandi einstæðra mæðra. Með því
að setja þær á stall, gera þær að
einhvers konar fyrirmynd ann-
arra kvenna, hrósa dugnaði
þeirra, þar til þær verða píslar-
vættislega sáttar, já jafnvel
ánægðar með hlutskipti sitt,
þröngvar samfélagið upp á þær
ómanneskjulegri kúgun.
Það sem fólk virðist eiga mjög
örðugt með að skilja er, að ein-
stæðar mæður vinna ekki svona
af einstæðum dugnaði, heldur er
þeim hreinlega ekki boðið upp á
betri félagslega aðstöðu. Með því
að láta þær trúa því að þær séu
duglegar, verða þær æ minna
meðvitaðar um hlutskipti sitt,
taka því sem sjálfsögðum hlut.
Þær hætta að hugsa um að þær
geta ekki tekið þátt í félagsstörf-
um, því það krefst tíma, kannski
á kvöldin og um helgar, þá þarf
að útvega barnapíur, sem kostar
jú heilmikinn pening, sem dæmi
má nefna að bíóferð kostar allt að
kr. 400. Oft er þröngt í búi hjá
einstæðum mæðrum og þær skera
þá jafnan þennan útgjaldalið nið-
ur. Samskipti þeirra við annað
fólk minnka jafnt og þétt, vegna
þess að þær komast sjaldan í
heimsóknir, þar með fækkar
heimsóknum til þeirra og þær
einangrast smátt og smátt.
Afleiðingin af þessum dugnað-
ar heilaþvotti er orðin sú, að
margar einstæðar mæður sitja
einar, velta fyrir sér vandamálum
uppeldis, og fjáröflunar og hafa
endalausar áhyggjur og samvisku-
bit yfir því að þær séu að van-
rækja börnin sín því þær hafa
ekki tfma til að ræða við eða leika
sér við þau. Þær hafa ekki að-
stöðu til að gefast upp og halda
því áfram að berjast. Eg efast líka
um að þær myndu gefast upp,
þótt þær gætu, því þar með viður-
kenndu þær að þær væru ekki
duglegar en það er jú það eina
sem einstæðar mæður eiga að
vera.
Súsanna
Dugnaðardellan
Á dögunum hitti ég mann sem
var uppveðraður af dugnaði ein-
stæðra mæðra. Hann átti vart orð
til að lýsa aðdáun sinni á þessum
konum, sem eins og hann lagði
það út, hefðu kannski fyrir
tveimur eða fleiri börnum að sjá,
annað væri í skóla, hitt á dag-
heimili.
Vinnudagur þessarra kvenna
væri harla langur. Ef t.d. annað
bamið væri í skóla kl. 8, hitt á
dagheimili, þyrfti móðirin að
vakna kl. 7, hafa börnin til, gefa
þeim morgunmat, koma þeim á
sinn stað, vinna síðan til kl. 16
eða 17. Af vinnustað þyrfti móð-
irin síðan að sjá um pössun fyrir
skólabarnið eftir skóla og fylgjast
með því að það fengi hádegis-
verð. Eftir vinnu þyrfti að sækja
börnin, versla inn, fara með þau
heim (oft ættu þessar konur ekki
bíl og eyddu miklum tíma í
strætó), elda mat, gefa börnun-
um að borða, og koma þeim í
rúmið. Þá væru öll heimilisstörfin
eftir, taka til, þvo, strauja, bæta
og staga. í mörgum tilfellum
þyrfti móðirin að vinna auka-
vinnu, þannig að vinnudagurinn
væri oft allt að 16 tímar á sólar-
hring að staðaldri.
Á meðan ég hlustaði á þessa
romsu varð ég sífellt reiðari og
sunnudaasKrossaátan
J Z 3 5 b 9? 2 7 *M (7 9 u> 10
V H /2 V 8 10 b 13 1$ 9? gD 12 )¥ d 2á>
3 12, 12 3 ¥ 13 V 8 13 )b >2K )? ¥ V 31
'2 3 )8 /9 V 18 ¥ /9 20 9? /¥ 13 i? ¥
5 U> ¥ 19 1 2/ 1? 'yi V 19 15 15 V 1¥ V
T /9 /3 9? ÖT~ í? 7 V 23 ¥ 8 9? 1D 12. 30
3 IS' V 2¥ ¥ IV 2sr 25* )? V 25 )9 26 V )2
JSr V 2</ ? /9 V 19 IV 28 1? 7 1? 25 n
2? ZO V 10 3 16' 1S V 9 3 19 20 19 d
)9 13 ¥ 16 13 19 V 25 R 7 19 15 V 10 <6
13 )? 19 ¥- 7 19 )¥ 1D 13 (í> )Z /9
9 19 10 >9 V 13 G y 5 b ¥ 2! s )? ¥
28 )3. H- 2$ S2 28 ¥ /? 5 19 ¥ 92 ¥ 92
A Á B D DEÉ FGHllJKLMNOÓPRSTU U V XYÝÞÆÖ
Nr. 422
Setjið rétta stafi í reitina hér fyrir neðan. Þeir mynda þá kven-
mannsnafn. Sendið þetta nafn sem lausn á krossgátunni til Þjóðvilj-
ans, Síðumúla 6, Reykjavík, merkt: „Krossgáta nr. 422“. Skila-
frestur er þrjár vikur. Verðlaunin verða send til vinningshafa.
10 15 2/ 8 7 /? 19 25

Stafirnir mynda íslensk orð eða mjög kunnugleg erlend heiti-
hvort sem lesið er lá- eða lóðrétt.
Hver stafur hefur sitt númer og galdurinn við lausn gátunnar er
sá að finna staflykilinn. Eitt orð er gefið og á það að vera næg hjálp
"því með því eru gefnir stafir í allmörgum orðum. Það eru því
eðlilegustu vinnubrögðin að setja þessa stafi hvern í sinn reit eftir
því sem tölurnar segja til um. Éinnig er rétt að taka fram, að í
þessari krossgátu er gerður skýr greinarmunur á grönnum sér-
'hljóða og breiðum t.d. getur a aldrei komið í stað á og öfugt.
launin
Verðlaunin fyrir krossgátu nr.
419 hlaut Elín Tómasdóttir Ing-
veldarstöðum, Skarðshreppi,
Skagafirði. Þau eru Suður-
nesjaljóð og lög frá liðnum ár-
um eftir Kristin Reyr.
Lausnarorðið var Kirkjuból.
Verðlaunin að þessu sinni eru
Eitt rótshtið blóm, söguleg
skáldsaga eftir Valgarð Stef-
ánsson.