Þjóðviljinn - 30.12.1988, Blaðsíða 30

MYNDLIST
Alþýöubankinn, Akureyri, Ijós-
myndir Harðar Geirssonar til 6.1.
FÍM-salurinn, Garðastræti 6,
samsýning.oftskiptum, 12-18
virka, 14-18helgar.
Gallerí Borg, jólaupphengi; verk
gömlu meistaranna. Grafíkgall.
Austurstr. myndir, gler- og leir-
munir, Kringlan, 3. hæð, myndir
og leirmunirtil 5.1. Opnunartími
versl.
Bókasafn Kópavogs, Biblíu-
sýning til áramóta, föd. 9-21, Id.
11-14.
Gallerí Gangskör, Amtmanns-
stíg 1, árleg jólasýning gangskör-
unga.
Gallerí Grjót, Skólavörðustíg 4
A, jólasýning, allt til sölu, 12-18
virka, 10-22 Id.
Guðmundur Ólafsson og Árni Pétur Guðjónsson í hlutverkum sínum í Kossi
kóngulóarkonunnar. Mynd Jim Smart.
Gallerí List, nýjar myndir og ker-
amik, 10-18 virka, 10.30-14
laugard.
Gal er í Sál, T ryggvagötu 18,
sýning T ryggva Gunnars Hans-
ens, 17-21 daglega.
Listasafn Einars Jónssonar,
lokaðdes. ogjan. Höggmynda-
garðurinn opinn daglega 11-17.
Listasafn íslands, lokað til 15.1.
Skrifstofa og kortasala 8-16
virka.
Listasafn Sigurjóns Ólafs-
sonar á Laugarnesi, 50 verk Sig-
urjóns, 14-18 um helgar. T ekið á
móti hópum e. samkomul.
Mokka v/ Skólavörðustíg, Ríkey
Ingimundardóttirsýnir um óákv.
tíma.
Norræna húsið, kjallari, Spor-
rækt, Örn Þorsteinsson og Thor
Vilhjálmsson sýna myndir/ Ijóð,
14-19 daglega til 31.12.
Safn Ásgríms Jónssonar,
Bergstaðastræti 74, þjóðsagna-
og ævintýramyndirÁsgríms til fe-
brúarloka, sunnu-, þriðju-,
fimmtu- oglaugard. 13.10-16.
SPRON, Álfabakka 14,
Breiðholti, damaskmyndvefnað-
ur Sigríðar Jóhannsdóttur og
Leifs Breiðfjörðtil 27.1. mánu-til
fimmtud. 9.15-16, föstud. 9.15-
18.
FJÖLMIÐLAR
ÞRÖSTUR
HARALDSSON
Leikinn texti og lesinn
Einu sinni bjó ég í Danmörku
sem er í sjálfu sér engin frétt. Þar
bjó ég við þann munað að geta
stungið sjónvarpsloftnetinu í
samband í stofuveggnum og var
þá umsvifalaust kominn með að-
gang að fimm sjónvarpsstöðvum:
þeirri dönsku, tveim sænskum og
tveim vestur-þýskum.
Þrjár þær fyrrnefndu voru svo-
sem ósköp svipaðar íslenska
sjónvarpinu: Dallas og Kastljós á
víxl með stöku amerískri bíó-
mynd í bland. En þýsku stöðv-
arnar voru frábrugðnar að einu
leyti: þar voru bíómyndirnar tal-
settar, „dubbaðar“ eins og það
heitir á fagmálinu. í kúreka-
myndunum talaði John Wayne
reiprennandi þýsku og indján-
arnir brugðu fyrir sig tungu Göt-
he og Schillers á banastundinni.
Þar sem ég var alltaf Iatur að
læra þýsku fældi þetta mig frá því
að njóta sjónvarpsefnis í þýsku
stöðvunum, jafnvel þótt það væri
samið á tungu sem ég skildi. Mér
þótti þetta heldur leiðinlegt.
Nú eru þessar sömu þýsku
sjónvarpsstöðvar búnar að gera
þriller úr Nonna og Manna og er
verið að sýna hann í íslensku sam-
starfsfyrirtæki þeirra, Sjónvarp-
inu. Ekki er það ætlun mín að
leggja mat á þá „míníseríu" í
heild sinni (svo heita allir fram-
haldsþættir sem ekki eru eilífir
eins og Dallas). Ég ætla þó að
fara nokkrum orðum um það
framtak íslenska sjónvarpsins að
talsetja myndina.
Nonni og Manni eru gerðir á
ensku, væntanlega af markaðsá-
stæðum. Af einhverjum ástæðum
fannst yfirmönnum sjónvarpsins
ekki forsvaranlegt að sýna okkur
efni af svo rammíslenskum ættum
með ensku tali og venjulegum
texta neðanmáls heldur væri rétt
að fá leikara til að tala inn ís-
lenskan texta yfir ensku raddirn-
ar.
Að því er ég best veit er þetta
aðeins í annað sinn sem íslenskt
tal er sett inn á leikna kvikmynd.
Fyrir nokkrum árum lét Hitt
leikhúsið talsetja sænsku mynd-
ina Ronju ræningjadóttur sem
gerð var eftir sögu Astrid Lind-
gren. Ég sá ekki þá útgáfu en hún
hlaut góða dóma og mér hefur
verið sagt að þar hafi talsetningin
heppnast afar vel.
Svo er ekki um Nonna og
Manna, um það eru eflaust flestir
sammála. Það er ekki nóg með að
varahreyfingar samræmist alls
ekki hinu talaða orði, við því er
lítið að segja. Hitt er verra að
textinn er á löngum köflum eins
og lesinn upp en ekki leikinn. Það
vantar alla tilfinningu í talið, til-
finningu sem leikarinn leggur
sýnilega í leikinn en hefur týnst í
stúdíóinu núna fyrir jólin. Yfir-
leitt er þetta skárra þegar íslensk-
ir leikarar eiga í hlut og tala ofan í
eigin ensku. En þegar fengnir eru
leikarar til að lesa ofan í texta
sem útlenskir leikarar hafa flutt
fer leikurinn oftast forgörðum.
Mér er sagt að flestar stórþjóð-
ir hafi þennan hátt á við sýningu á
erlendu sjónvarpsefni og kvik-
myndum. Það litla sem ég hef séð
af svona útleiknu efni hefur mér
oftast fundist sem verið væri að
Hvað á að gera um helgina
Steinunn Sigurðardóttir
rithöfundur
- Það er náttúrlega gamlárs-
kvöld og nýársdagur framundan,
en ég er eiginlega ekki komin svo
langt að ákveða þetta í smáatrið-
um, sagði Steinunn Sigurðardótt-
ir þegar hún var spurð hvað hún
ætlaði að gera um helgina. Hún
sagði ákveðna fasta punkta fylgja
áramótatilverunni en hún ætlaði
að reyna að hafa það sem allra
rólegast. „Ætli ég reyni ekki að
bregða mér í göngutúra um ná-
grennið þrátt fyrir þessa daga eða
kannski vegna þeirra," sagði
Steinunn. Hún ætti líka töluvert
eftir að lesa af bókum og þrátt
fyrir markmiðið um að hafa það
rólegt, efaðist hún um að það
tækist. Steinunn sagðist líka
munu bregða sér í húsmóðurhlu-
tverkið á gamlársdag og setja á
sig svuntuna. Sá gjörningur gæti
tekið dálítinn tíma og gæti orðið
mikið mál. Þegar hún færi af stað
í hluti eins og eldamennsku væri
það yfirleitt gert með hámarks til-
færingum. Annars væru þessir
dagar tími fjölskyldu og vina.
„Maður borðar góðan mat,
bregður sér af bæ og hittir fullt af
fólki og stundum hefur maður
endað á nýársballi hjá 68 kyn-
slóðinni eða týndu kynslóðinni,
eða hvað hún nú heitir,“ sagði
Steinunn.
Tunglið, Sissú (Sigþrúður Páls-
dóttir) sýnir myndlist frá þessu ári
fram yfir hátíðar.
LEIKLIST
Þjóðleikhúsið, Fjalla-Eyvindur
og kona hans, föd., þrd. 20.00.
TÓNLIST
Verke. Þorkel Sigurbjörnsson í
Kristskirkju. Hljómeyki, Úlrik
Ólason (orgel) og Monika Lend-
roth (harpa). Nýársdag 16.30.
Nýi músíkhópurinn í Óperunni
þriðjud. 20.30. Verk e. Atla Ing-
ólfsson, HilmarÞórðarson,
Snorra Sigfús Birgisson, Kjartan
Ólafsson, Abrahamsen, Borra-
dori
Koss kóngulóarkonunnar í Al-
þýðuleikhúsinu, kjallara Hlað-
varpansföd. 20.30. Sýningum
ferfækkandi.
HITT OG ÞETTA
Félag eldri borgara, lokað til 8/1
í Sigtúni, til 7/1 íTónabæ.
Hana nú, laugardagsganga á
gamlársdag. Lagtafstaðfrá
Digranesvegi 12 kl. 10.
Tilfinningin í leiknum fer fyrir ofan garð og neðan þegar íslenska talið er sett yfir
það enska.
misþyrma því. Ég nefni sem
dæmi þýsku kvikmyndina Hin
glataða æra Katarínu Blum sem
ég sá norður á Akureyri fyrir
margt löngu. Af einhverjum
ástæðum hafði slæðst hingað til
lands eintak með ensku tali og
mér var fyrirmunað að koma því
heim og saman að þýskir ribbald-
ar og valdsmenn í lögreglunni
ávörpuðu undirmenn sína á
vandaðri og stillilegri ensku.
Svipbrigðin og líkamsbeitingin
benti til þess að tónfallið væri
snöggtum minna kurteislegt.
Þetta áberandi misræmi milli
orðs og æðis varð til þess að ég var
með alla athyglina við það hvern-
ig fólkið talaði en ekki hvað það
var að gera eða segja.
Þannig líður mér líka undir
þáttunum af Nonna og Manna.
Eins og það sé ekki nóg hvernig
söguþráður þessara sakleysislegu
sveitalífssagna hefur verið popp-
aður upp þá þarf líka að skap-
rauna manni með því að láta
mann kveljast undir þessum illa
upplesna texta.
Það er greinilega ekki sama
hvernig staðið er að talsetning'u
kvikmynda. Hvers vegna var þá
ekki hægt að láta neðanmálstext-
ana nægja?
30 SÍÐA - NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 30. desember 1988