Þjóðviljinn - 19.05.1989, Blaðsíða 13

FJÖLSKYLDAN
SIGTRYGGUR
JÓNSSON
Þeir sem hafa áhuga á að fræðast um eitthvert
ákveðið efni varðandi fjölskylduna geta skrifað.
Merkið umslagið: Fjölskyldan; Nýtt Helgarblað,
Þjóðviljanum, Síðumúla 6, Reykjavík.
Um ábyrgð
í grunnskólanum
Hvernig fyndist þér, lesandi
góður, að vera skyldaður með
landslögum til þess að stunda á-
kveðna vinnu, skila ákveðnum
afköstum og gera það eftir
ákveðnum reglum um vinnu og
hvfld. Þér væri sagt að þetta væri
gert fyrir þig og framtíð þína, en
ef þú hins vegar þrjóskaðist við,
eða skilaðir lélegum afköstum,
værir þú skammaður eða þér refs-
að á annan hátt? Jafnvel yrðir þú
rekinn!!! Hræddur er ég um að þú
yrðir nokkuð ruglaður á því hver
ber ábyrgð á hverju í slíku kerfi.
Þetta er hins vegar það kerfi,
sem grunnskólinn er byggður upp
á. Hluti af þessu kerfi er bundinn
í grunnskólalögunum, en annað
er bundið í hefðbundnum starfs-
aðferðum grunnskólans. Með því
að binda skólaskyldu í lög, tekur
ríkið á sig þá ábyrgð að veita
öllum einstaklingum á skóla-
skyldualdri, ákveðna kennslu
sem það ákveður öllum nauðsyn-
lega. Það tekur hins vegar ekki á
sig neina ábyrgð á því námi, sem
fram fer í skólanum. Þá ábyrgð
leggja skólayfirvöld á herðar
nemenda sjálfra, bæði í lögum og
með stöðugum yfirlýsingum um
það að nemendur séu í skóla fyrir
sjálfa sig, það sé þeim til góða.
Með því hins vegar að taka að sér
refsingar vegna lélegrar ástund-
unar eða lélegs árangurs, bæði
með beinum refsingum eins og
eftirsetu, brottrekstri eða alvar-
legum samræðum við kennara
eða skólastjóra og með óbeinum
refsingum í formi lélegra ein-
kunna, hafa skólayfirvöld yfir-
tekið ábyrgðina á náminu. Þetta
á vitanlega einnig við um þann
þáttinn að taka að sér að hrósa
fyrir vel unnin störf.
Ruglingur á
hlutverkum
Þarna er kominn sá innbyggði
ruglingur á hlutverkum og
ábyrgð í skólakerfinu, sem ég
nefndi síðast. Ábyrgð skólayfir-
valda á kennslunni hafa þau fært í
hendur kennurum og skóla-
stjórum, en ábyrgðin á náminu
skal vera í höndum nemenda
sjálfra. Þegar sú ábyrgð er síðan
tekin frá þeim á sama tíma og það
er hamrað inn í kollinn á þeim að
hún sé þeirra, er ef til vill ekki
nema von að þau ruglist í ríminu
og finnist þau vera í nauðungar-
vinnu, án gagns eða tilgangs. Til-
gangurinn sé sá einn, að læra fyrir
skólann.
Síðan taka foreldrarnir við og
taka fyrir sitt leyti þátt í skrípa-
leiknum með því að taka upp sitt
refsikerfi og þá eru börnin farin
að læra fyrir foreldrana. Ef þau
svo vilja ekki taka þátt í þessu þá
eru þau bara rekin úr skóla. Sagt
að þau séu óalandi og óferjandi.
Að vísu segir í grunnskólalögum
að ekki sé leyfilegt að reka barn á
skólaskyldualdri úr skóla án þess
að fræðslustjóri sjái því fyrir ann-
arri skólavist, en á því er mikill
misbrestur. Þau eru ófá börnin,
sem rekin hafa verið úr skóla, án
þess að fá skólavist annars staðar,
lenda á milli skóla og enginn fylg-
ist með, eða hætta sjálf í skóla og
enginn bregst við. Sennilega
Hvernig fyndist þér að vera
skyldaður með landslögum til
þess að stunda ákveðna vinnu,
skila ákveðnum afköstum og
gera það eftir ákveðnum reglum
um vinnu og hvíld.
vegna þess að enginn tekur á sig
ábyrgðina á kennslunni. Skyldi
það ef til vill vera orðið þannig að
skólastjórnendur telji sig frekar
bera ábyrgð á náminu en kenns-
lunni?
Námsskrá grunnskóla gerir
ekki ráð fyrir því að börnin séu
orðin læs fyrr en í 3. bekk, eða
verði það á þeim vetri. Engin les-
fög koma inn í hana fyrr en í 4.
bekk. Þetta stafar af því, að börn
eru mjög misþroskuð og því mis-
vel undir það búin að læra að
lesa. Að læra að lesa eftir kennslu
annarra, er sennilega eitt af því
erfiðasta, sem við gerum um
ævina. Það er í fyrsta sinn, sem
við lærum eitthvað kerfisbundið
og agað. Út frá því lærum við
einnig að læra kerfisbundið og
agað. Þess vegna er gefinn góður
tími til þess að læra það, sem
undirbúning undir aðra skóla-
göngu. Þrátt fyrir þetta er lögð
alltof mikil áhersla á lestrarnám
strax á fyrsta ári í skóla, jafnvel í 6
ára bekk, í mörgum skólum.
Jafnvel er gengið svo langt í
áherslunni á lesturinn að þeir,
sem illa gengur eru sendir í sér-
kennslu í 1. og 2. bekk. Þeim er
sem sagt strax sagt að þeir séu
taparar og skólinn tekur á sig
ábyrgð á náminu. Það gæti við-
komandi nemandi hugsanlega
sjálfur gert, ef hann fengi þann
tíma til þess, sem þroski hans
krefði. Svo eru þessir nemendur
sendir, strax á fyrstu árunum, í
próf með hinum, sem þroska síns
vegna hafa lært að lesa, til þess
eins að gera þá strax í upphafi
hrædda við próf og styrkja upp-
lifun þeirra af því að vera taparar
í skóla.
Er ekki kominn tími til að for-
eldrar og skólastjórnendur taki
höndum saman og leiðrétti þenn-
an rugling á ábyrgð á námi grunn-
skólanema og geri skólann að
meira aðlaðandi vinnustað, bæði
fyrir nemendur og kennara?
BILFERÐ TIL EVROPU
MEÐ XÚXUSSKIPI
W'y-

NORRÓNA
w: f "
iiiiiiiiiiiiiiii'
“-'IIIIIIIIIIIMIIIIIM
........□■■■I...........
SMYRIL-LINE
111111111111111
Það er notaleg tilbreyting
að sigla með lúxusfleytu til
Evrópu. Um borð í þægi-
legri ferju með öllum ný-
tísku þægindum geturðu
slakað á og byrjað að njóta
sumarleyfisins. Hreint
sjávarloftið hressir ótrú-
lega og streitan hverfur eins
og dögg fyrir sólu á Atlants-
hafsöldunni. Norræna er
bílferja af fullkomnustu
gerð, búin þeim þægindum
sem kröfuharðir
ferðamenn nútímans
vilja. Um borð í
Norrænu er að finna
veitingastaði, frí-
höfn, bari, diskótek
og leikherbergi fyrir
bömin. Fullkominn stöð-
ugleikabúnaður gerir
siglinguna að ljúfum leik.
Þannig eiga sumarfríin að
vera. Hringdu eða
líttu inn og fáðu all-
ar upplýsingar um
Sáv & ferðir Norrænu til
Færeyja, Noregs,
Danmerkur og
Hjaltlands, því vel
undirbúið sumarfrí er
vel heppnað . sumarfrí.
NORRÆNA FERÐASKRIFSTOFAN
SMYRIL-LINE ÍSLAND
LAUGAVEGUR 3 101 REYKJAVÍK
SÍMI 91-62 63 62
AUSTFAR HF.
NORRÆNA FERÐASKRIFSTOFAN
FJfRÐARGÖTU 710 SEYÐISFIRÐI
SIMI 97-211 11
ALÞÝÐUBANDALAGIÐ
ABR
Aðalfundur - lagabreytingar
Aðalfundur ABR veröur haldinn 31. maí nk. Tillögum til lagabreytinga
verður að skila fyrir 24. maí. Tillögum skal skilað á skrifstofu ABR Hverfis-
götu 105.
Dagskrá nánar auglýst síðar. - Stjórnin.
Alþýdubandalagið í Kópavogi
Spilakvöld
Alþýðubandalagið í Kópavogi heldur spilakvöld í Þinghóli Hamraborg 11
mánudaginn 22. maí klukkan 20,30.
Allir velkomnir. - Stjórnin.
Alþýðubandalagið í Reykjavík
Félagar. Munið félagsgjöldin
Að gefnu tilefni vill stjórn ABR minna félaga á að greiða félagsgjöldin. I
reglum ABR er skýrt tekið fram að þeir einir teljist fullgildir félagar sem
skulda ekki meira en eitt gjaldfallið félagsgjald.
Félagar eru því hvattir til að greiöa heimsenda gíróseðla eða hafa samband
við starfsmann félagsins sem gefur þeim upplýsingar og tekur á móti
greiðslum alla virka daga frá klukkan 10-14 að Hverfisgötu 105.
Stjórnin.
Barnaskólinn
á Selfossi
Staða skólastjóra við Barnaskólann á Selfossi
er laus til umsóknar. Umsóknarfrestur er til 1.
júní.
Við Barnaskólann á Selfossi vantar einnig
íþróttakennara í heila stöðu og heimilisfræði-
kennara í hálfa stöðu.
Upplýsingar gefur formaður skölanefndar, Sig-
ríður Matthíasdóttir, Árvegi 4, Selfossi, í vinnu-
síma 98-21467 og heimasíma 98-22409. Um-
sóknir sendist til formanns skólanéfndar.
Skólanefnd :
Sandvíkurskólahverfis