Dagblaðið Vísir - DV - 03.05.1997, Blaðsíða 15
LAUGARDAGUR 3. MAÍ 1997
1&
Rótarlegar aðgerðir
Ég hef löngum öfundað ná-
granna minn af veglegum öspum
sem vaxa í garðinum hans, bein-
vaxnar og háar. Aspimar hans eru
orðnar svo voldugar að þær minna
helst á útlend tré. Bolurinn verður
stöðugt sverari og trén teygja sig æ
lengra til himins. Nágranni minn
býr í þriggja hæða húsi en verður
samt að horfa upp til tijánna úr
rishæðinni. Á sumrin eru aspimar
blaðstórar og því ljúfúr þytur í
laufi.
Erfið samkeppnisstaða
Þegar ég hafði fýlgst með vexti
þessara nágrannattjáa í nokkur ár
stóðst ég ekki lengur mátið. Ég fór í
gróðrarstöð og keypti aspir. Þessar
títlur gróðursetti ég samviskusam-
lega á lóðamörkum. Þær vora smá-
ar í samanburði við nágranna-
aspimar en ég var þó stoltur af mín-
um trjám. Það var eins og þessir
hjástertir áttuðu sig á ástandinu í
götunni. Samanburðurinn var þeim
í óhag en þeir létu sitt ekki eftir
liggja. Stertimir mínir tóku hressi-
lega við sér og ársvöxtur varð engu
síðri en hjá nágrannanum. Sam-
keppnisstaða mín var veik en ekki
vonlaus.
Heimaríkar aspir
Aspimar mínar standa með
fram stíg heim að húsinu. Þótt þær
vaxi aðailega upp í loftið vilja þær
þó gerast nokkuð mjaðmamiklar og
breiða úr sér á þverveginn. Það var
jafnvel svo að greinar fóra þvert
yfir stíginn, fagurlega laufgaðar.
Mér þótti þetta fallegt og sá fyrir
mér öjágöng heim að húsinu að út-
lendum óðalssið. Konan kunni
hins vegar ekki að meta þessi hlið-
arspor aspanna. Hún sagði mér að
það væri varla hægt að ganga heim
að húsinu án þess að fá greinar og
laufblöð upp í nefið. Það yrði að
höggva greinar af til þess að greiða
fyrir samgöngum. Ég hummaði
þetta fram af mér enda elskur að
öspumnn mínum. Ég gat raunar
ekki hugsað mér að höggva eða
saga stoltar greinar af trjánum
mínum. Þannig fer maður ekki
með vini sína.
Konan ræddi þetta nokkrum
sinnum og kvartaði undan ástand-
inu sem skapast hafði í garðinum.
Haxm er ekki stór og því skal það
viðurkennt að brátt gerðust aspim-
ar mínar nokkuð heimaríkar. Ég
taldi þó fráleitt að skerða þær.
Mannskepnan væri ekki ein í
heiminum og fátt væri umhverfis-
vænna en laufskógamir. Heima-
menn gætu því vel beygt sig og
sveigt þegar þeir gengju heim tröð-
ina og gestum væri engin vorkunn
að sveigja svolítið á sér líkamann
eða bregða sér í limbóstellingu.
Aspimar mínar fengu því að
vaxa óáreittar i nokkur ár. Þær
hækkuðu stöðugt en breikkuðu um
leið. í samanburði við nágranna-
aspimar vora þær þó enn eins og
renglulegir unglingar. Konan var
hætt að biðja mig um að höggva
eða saga greinar af trjánum og ég
taldi því allt vera í sátt og sam-
lyndi. Ég hélt að hún hefði sætt sig
við aspimar okkar og vöxt þeirra
út og suður. Ást hennar til þeirra
væri engu síðri en mín þótt sein-
teknari væri.
Án samráðs
En ekki er allt sem sýnist. Einn
vordaginn fyrir nokkrum árum
kom ég heim og ætlaði að vanda að
beygja mig og sveigja svo ég kæmist
eftir garðstígnum fram hjá ösp-
unum. Þess var þó engin þörf. Gat-
an var bein og greið. Konan haföi
upp á sitt eindæmi náð sér í öfluga
sög og tröppur. Sverar greinar asp-
artrjánna lágu við stíginn og sárin á
trjábolunum blöstu við. Bolirnir
voru berir í að minnsta kosti
tveggja metra hæð. Skógarhöggs-
Laugardagspistill
Jónas Haraldsson
fréttastjóri
konan sagði ekki neitt þegar ég kom
inn og ég mátti ekki mæla. Aspim-
ar mínar vora strípaðar neðanvert.
Eftir þetta hefúr konan ekki beð-
ið mig um að höggva aspargreinar.
Hún sér hins vegar til þess, án sam-
ráðs við mann sinn, að aspargrein-
ar vaxa ekki framar út á garðstíg-
inn. Á hverju vori enda þeir stubb-
ar sem það reyna í svörtmn plast-
pokum. En aspirnar mínar eru
þeirrar náttúra að þær láta þetta
ekki á sig fá. Ef eitthvað er þá vaxa
þær enn hraðar upp 1 loftið eftir að
konan fór að höggva utan af þeim.
Enn er þó fjarri lagi að þær nái hæð
nágrannaaspanna og umfang allt er
rjTara, einkum vegna vorverka frú-
arinnar.
Neðanjarðarófreskjur?
íslendingar búa að kalla í skóg-
lausu landi og því ættu hraðvaxta
tré, eins og aspir, að vera hrein
himnasending. En það er eins með
aspimar og aðra sem fram úr
skara, þeir eiga sér öfundarmenn.
Margir hafa komið til mín og var-
að við öspunum. Sagt þær byrgja
alla sýn þegar fram í sækir. Sól nái
ekki að skína á mig og mína. Þá er
rótarkerfi aspanna sagt svo öflugt
að það fari um allt, komi upp úr
garðflötum og gangstéttir bólgni og
byltist vegna rótanna. Kræfustu
sagnimar era þær að rætur aspa
brjóti sér leið gegnum skólprör,
séu sem sagt hreinar neðan-
jarðarófreskjm-.
Hræðsluáróður
Ég hef vísað þessu öllu á bug en
þessi hræðsluáróður hefur haft
nokkur áhrif á konu mína. Hún
ræddi það í fyrra hvort ekki væri
rétt að grisja hjá okkur aspimar.
Ég þvemeitaði. Nú á þessu vori
orðaði hún þetta á ný og benti mér
á gangstéttarheliu sem hefúr aflag-
ast á garðstígnum okkar. Konan
kennir öspinni og rótum hennar
um þetta og segir þetta hættulegt.
Fullorðnir jafnt sem böm geti rek-
ið fót i helluna og dottið. Öspin sé
því enn farin að leggja snörur fyr-
ir þá sem fara stíginn.
Ég hef lofað að laga þessa hellu.
Svipur konunnar benti þó til þess
að hún hefði ekki mikla trú á því
að það gerðist á þessu ári og tæp-
ast því næsta. Svo var aö sjá að
þar hefði hún lært af langri og bit-
urri reynslu í tengslum við garð-
störf eiginmannsins.
Staðfesta grannans
í allri vinsemd benti ég kon-
unni á glæsiaspir nágrannans.
Þær gnæfðu til himins miklu
stærri en okkar. Ekki léti hann úr-
tölumenn hafa áhrif á sig. Ná-
granni minn er röskur maður og
aldrei hef ég séð sláttuvél hans
hiksta á asparrótum sem eiga að
stinga sér upp úr garðflötum. Stétt-
in hjá honum er slétt og bein. Á
allt þetta benti ég konunni í vam-
arræðu minni fyrir aspir heimilis-
ins. Hún gerði ekki annað en
sparka aðeins í lausu helluna. Þar
undir er meint rót einnar aspar-
innar.
Við stóðum þama á garðstígn-
tun hjónakomin og létum vorblæ-
inn leika um okkur. Konan kíkti
eftir nýjum greinum á öspinni en
ég klappaði stofnum tijánna og
horfði upp eftir þeim fullur stolts.
Þá sá ég hvar granni minn snarað-
ist út. Ég taldi víst að hann ætlaði
sér að njóta vorblíðunnar ekki síð-
ur en við. Ég kastaði á hann
kveðju og lofaði um leið aspimar
hans, beinvaxnar og fallegar.
Vorkyrrðin rofin
Ég vonaðist hálfþartinn til þess
að hann segði eitthvað fallegt um
mínar. Það hefði styrkt stöðu mína
og aspanna. Hann lét það þó ógert
heldur hraðaöi sér inn í bílskúr
sinn. Að vörmu spori kom hann út
með gríðarlega vélsög, bens-
ínknúna. Ég hef séð svoleiðis tæki
í bíómyndum um skógarhöggs-
menn. Hann kippti í spotta á tæk-
inu sem þegar ólmaðist í höndun-
um á honum. Vorkyrrðin var rof-
in. Konan potaði í síðuna á mér
þegar nágranninn réðst með tæk-
inu á fyrstu öspina sína, gríðarfal-
lega og beinvaxna.
Tréð féll tignarlega til jarðar.
Stúfurinn stóð eftir upp úr grasflöt
grannans. Ég horfði ekki á meira
heldur fór inn. Konan stóð eftir og
horfði á aðfarimar. Þá er ég gægð-
ist út um stofugluggann sá ég hvar
þau stóöu, konan og granninn og
bentu. Þau bentu meðal annars á
aspimar mínar.
Ég dró gluggatjöldin fyrir.