Dagblaðið Vísir - DV - 27.01.1998, Blaðsíða 2
2
ÞRIÐJUDAGUR 27. JANÚAR 1998
Préttir
Valdls Ósk Hauksdóttir sem var dæmd fyrir kókainirmflutning 1 Danmörku:
Eg se eftir að
hafa komið heim
„Já, ég sé eftir að hafa komið heim í
afþlánun. Ég áttaði mig ekki á því fyrr
en ég kom aftur til íslands að ég hefði
þurft að sitja mun skemur inni í Dan-
mörku. Auk þess voru aðstæður miklu
betri þar sem ég sat inni i Danmörku,"
sagði Valdís Ósk Hauksdóttir, 21 árs,
sem er að afplána 8 ára fangelsisdóm
fyrir að hafa flutt tvö kíló af kókaíni til
Danmerkur frá Suður-Ameríku árið
1996.
Blaðamaður DV heimsótti hana í
fangelsið í Kópavogi 1 gær þar sem
hún mun afþlána á næstu árum -
sennilega mun hún þurfa að taka út
tvo þriðju af 8 ára dóminum, í sam-
ræmi við reglur sem gilda um afþlán-
unartíma fanga hér á landi sem hafa
verið dæmdir fyrir alvarleg fikniefiia-
brot - ekki danskar reglur. Valdís seg-
ir að hún hefði örugglega ekki þurft að
afþlána svo langan tíma í Danmörku -
að líkindum rúmlega helming af dóm-
inum og fengið reynslulausn að þeim
tíma loknum. Hún segist ekki hafa átt-
að sig á þessu þegar hún óskaði eftir
að fá að taka dóminn sinn út heima á
íslandi.
Hótun barst að utan
Valdís var í fréttum fyrr i mánuð-
inum þegar hún mætti í Héraðsdóm
Reykjavíkur. Þar neitaði hún að fara
til Danmerkur og bera vitni fyrir
danska ákæruvaldið gegn meintum
höfúðpaur í kókaínmáli hermar. Að
bera kennsl á svonefiidan Chico sem
fékk hana til að fremja það afbrot sem
hún situr nú inni fyrir.
„Ég kæri mig ekkert um að hjálpa
þeim,“ segir Valdís Ósk og á við lög-
regluna og ákæruvaldið í Danmörku.
- En var þér hótað?
„Ég fékk skilaboð að utan um að það
væri mér og mínu fólki fyrir bestu að
bera ekki vitni.“
- Hafði hótunin áhrif á þá ákvörðun
að þú myndir ekki aðstoða danska
ákæruvaldið? „Já, það hafði áhrif. En
ég hefði sennilega neitað samt.“
Var nrtján ára þegar . . .
Valdís var nítján ára og vann á hót-
eli í Kaupmannahöfn þegar Nígeríu-
maðurinn Chico kom að máli við hana
og bað hana um greiða.
Þetta var í ársbyrjun 1996.
„Hann lét þetta hljóma svo áhættu-
laust og var mjög sannfærandi. Hann
bað mig um að sækja tösku fyrir sig í
Úrúgvæ. Það yrði ekkert mál - það
yrði ekki séns að þetta fyndist þegar ég
kæmi til baka. Ég átti að fá um 700
þúsund íslenskar krónur fyrir.
Ég fór siðan til Montivideo í Úr-
úgvæ. Eftir nokkra daga þar kom
stelpa til mín með töskuna. Ég var svo
handtekin þegar ég kom með töskuna
til Kastrup. Það var verið að skoða alla
í vélinni. Þeir skoðuðu mig vel þar
sem þeim fannst skrýtið að ég hafði
verið ein á ferð í aðeins eina viku í
Suður-Ameríku. Síðan var taskan
skorin í tætlur. Ég var ótrúlega róleg.
Það var ekki fyrr en daginn eftir þegar
ég vaknaði í einangrunarklefa að ég
áttaði mig á þeirri stöðu sem ég var
búin að koma mér í.“
Valdís Ósk sat í gæsluvarðhaldi í
tveimur fangelsum í Danmörku frá því
í febrúar 1996 þangað til einu ári
seinna. Þá var hún flutt í afþlánunar-
fangelsi og sat þar þangað til f júní síð-
astliðinn. Þá höfðu íslensk fangelsisyf-
irvöld failist á að hún fengi að afplána
hér á landi í samræmi við tilheyrandi
reglur.
- Langar þig að fara aftur til Dan-
merkur?
Valdís hlær:
„Já, ég sé eftir að hafa ekki bara af-
plánað þar. En ég má aldrei fara þang-
að aftur.“
„Ég áttaði mig ekki á þvf fyrr en ég kom aftur til íslands að ég hefði þurft að sitja mun skemur inni í Danmörku. Auk
þess voru aðstæður mikiu betri þar sem ég sat inni f Danmörku," segir Valdís Osk Hauksdóttir, 21 árs, sem er að af-
plána 8 ára fangelsisdóm fyrir að hafa flutt tvö kíló af kókaíni til Danmerkur frá Suður-Ameríku.
ur,“ segir Valdís. „Við erum mjög
óhressar með að komast t.d. ekki í
„vinnu“ á Kvíabryggju eftir ákveðinn
afplánunartíma. Við getum alveg beitt
eins og karlar."
En Valdís situr ekki auðum höndum.
Hún leggur stund á nám við ferðabraut
í Menntaskólanum í Kópavogi. Námið
fer allt fram í fangelsinu. Þangað kemur
kennari, leiðbeinir og gefur fyrirmæh.
Hún leggur einnig áherslu á að stunda
líkamsrækt. Hún hefur einnig tekið að
sér þrif í fangelsinu, vinnu sem hún fær
greitt fyrir þótt ekki sé um svimandi
upphæðir að ræða.
Fieiri bros og meira talað
„Ég varð í rauninni aUtaf meira og
meira hneyksluð eftir að ég kom hing-
að heim. Útivistartíminn er t.d. fyrir
opnum tjöldum," segir Valdis og vísar
tíl þess að einungis gróf netgirðing er
umhveríis útivistargarðinn.
„Hér hefur varla nokkur farið út í
marga mánuði, ekki fyrr en í dag (i
gær) bara af því að veðrið er svo ein-
staklega gott. í Danmörku er öU að-
staða miklu betri bæði utan- og innan-
húss, það er meira gert og reynt að
gera fólk betra. Það er meira brosað,
talað og framkvæmt.
Úti fá aUir helgarleyfi þriðju hverja
viku. Hér fær fólk dagsleyfi eftir ég
veit ekki hvað langan tírna," sagði Val-
dís Ósk Hauksdóttir. Auk aðbúnaðar
fínnst Valdísi það einnig bera vott um
vanvirðingu þegar forsljóri Fangelsis-
stofnunar ríkisins sagði nýlega í við-
tali að „hráefnisskortur" væri í fang-
elsum landsins. „Við urðum sár þegar
við heyrðum þetta. Lítur maðurinn á
okkur eins og hráefiii?"
Valdís Ósk hefur ekki dagsett það
hvenær hún muni losna úr Kópavogs-
fangelsinu - afplánun fyrir afbrot sem
hún framdi í Danmörku. Hún telur
refsitímann hins vegar að öUum lík-
indum hafa orðið styttri þar í landi.
Hún telst vera búin að afþlána, frá því
að hún var handtekin á Kastrupflug-
velli í febrúar 1996, rétt tæp tvö ár.
Framundan er nú bara að bíða eftir
frelsinu sem hún „samkvæmt bók-
inni“ fær eftir tvo þriðju hluta átta ára
dóms.
„Maður verður að læra að lifa með
þessu," sagði Valdís Ósk. -Ótt
„Utivistartíminn er fyrir opnum tjöldum," segir Valdís og vísar til þess aö ein
ungis gróf netgirðing er umhverfis útivistargarð fangelsisins.
Afstaða hennar tii fíkniefna
- Hver er þín afstaða tU fikniefna?
„Ég er á móti þessu og myndi aldrei
snerta svona efni. En maður hugsar
stundum ekki fyrr en eftir á eins og
dæmin sýna.“
Þegar talinu víkur að íslandi kveöst
Valdís Ósk hafa heyrt „betri hluti“ um
íslensk fangelsi. Þess vegna hafi hún
ótrauð sótt um að fá að koma heim og
afþlána í heimalandinu í nálægð við
fjölskyldu og vini.
Hún segir fangaverðina mjög gott
fólk en frnnst gríðarlegur munur á að-
búnaði í Kópavogsfangelsinu og afþlán-
unarfangelsinu sem hún kynntist í
Kaupmannahöfn:
„Það var miklu meira að gerast í
fangelsinu í Danmörku - það er meira
unnið að því að gera fólk betra eftir af-
plánun en hér.“
Varðandi jafnrétti kynjanna segir
Valdís Ósk alveg ljóst að konur beri
skaröari hlut frá borði en karlar í fang-
elsismálum á Islandi.
„Það eru fjögur fangelsi hér heima
fyrir karlmenn en aðeins eitt fyrir kon-
Stuttar fréttir i>v
Kann sér ekki hóf
Peter Christmas Moller, fram-
kvæmdastjóri hjá Bruun-Rasmus-
sen listmunauppboðsfyrirtækinu í
Kaupmannahöfn, segir að mál-
verkafölsunarmálið sé ofmetið og
Ólafur forvörður í Morkinskinnu
kunni sér ekki hóf í yfirlýsingum.
Verkfallstap
Sjómanna-
verkfall í mán-
uð gæti þýtt að
samfélagið
verði af 7 millj-
arða króna tekj-
um af loðnuaf-
urðasölu. Allt
stóð fast í sjó-
mannadeilunni
í gær og fátt virðist geta komið í veg
fyrir verkfall. RÚV sagði frá.
Búrfellslína 3 færö
Skipulagsstjóri fellst ekki á að
Landsvirkjun leggi Búrfellslinu 3a
um Ölkelduháls og bendir á leiðina
frá Sogni um Ölfus að Hellisheiði.
90 þúsund ábyrgðarmenn
Stjómvöld, bankar, kreditkorta-
fyrirtæki og neytendur hafa samið
um betri réttarstöðu þeirra sem
gangast í sjáifskuldarábyrgðir fyrir
aðra. 90 þúsund manns eru nú í
sjáifskuidarábyrgð fyrir aðra.
Meira lesið
Amtsbókasafnið á Akureyri lán-
aði út fjórðungi fleiri bækur á síð-
asta ári en árið áður. Gestafjöldi
samsvarar því að hver Akureyring-
ur hafi farið átta sinnum á safhið.
RÚV sagði frá.
BSRB vill ekki til VR
Forysta BSRB er óánægð með að
atvinnulausir felagsmenn þurfi nú
að sækja atvinnuleysisbætur til VR
og Dagsbrúnar. Félagsmálaráðherra
segir RÚV að kvartanir ýmissa stétt-
arsamtaka vegna nýrra úthluhmar-
reglna um atvinnuleysisbætur
snerti ekki sitt verksvið.
Einkasala áftam
Morgunblað-
ið segir að hörð
andstaða sé við
tillögur Frið-
riks Sophus-
sonar um að af-
nema einkarétt
ÁTVR til að
flytja inn
áfengi og tóbak.
Framsóknarmenn eru andsnúnir
málinu.
Ráöningarlög
Stöð 2 segir að hinum nýju lána-
stofnunum ríkisins hafi vérið gert
með lögum að ráða til sín alla starfs-
menn gömlu lánasjóöa ríkisins. Það
hafi þýtt fjölgun rfidsstarfsmanna.
Rýmri sóttvarnareglur
Hrossaútflytjendur vilja að reglur
um sóttvamir í Bandaríkjunum
verði rýmkaðar svo hægt sé að auka
útflutning og mæta þannig sam-
drætti á Evrópumarkaði. Sjónvarp-
ið sagði frá.
Meirapróf á jeppa
Samkvæmt EES-reglum um öku-
réttindi sem tekið hafa gildi þarf
meirapróf á 628 stóra jeppa og hús-
bíla sem nú eru í almennri notkun.
Þegar áunnin ökuréttindi sam-
kvæmt eldri reglum gilda þó áfram
þar sem reglumar em ekki aftur-
virkar. Dagur sagði frá.
Hærri laun
Dagur segir að laun í byggingar-
iðnaði hafi hækkað meir en bygg-
ingarefhið. Vinnuliðir byggingavísi-
tölunnar hafi hækkað sexfalt meir
en efnisliðimir.
Formaður dregur í land
Halldór Ás-
grímsson, för-
maður Fram-
sóknarflokks-
ins, segir í Degi
í dag um R-
listasamstarfið
að þátttaka
framsóknar-
manna í því sé
mikilvæg. Fyrir áramótin sagði
hann að samstarfið hefði skaðað
flokksstarf Framsóknarflokksins í
Reykjavík. -SÁ