Dagblaðið Vísir - DV - 19.12.1998, Síða 18
LAUGARDAGUR 19. DESEMBER 1998 '13"V
■fc *
i8 heygarðshornið
w ★ ★
Þegar Súfistinn hætti að vera reyklaus
Síðastliðið miðvikudagskvöld
varð eldur laus í Bókabúð Máls og
menningar. Ég frétti af þessu:
Sprenging varð í rafmagnstöflu og
reykur stóð út úr henni. Þegar af-
greiðslustúlka á Súfistanum, Bóka-
kafEinu sem er á efri hæð búðar-
innar, hringdi í Slökkviliðið sögðu
þeir við hana: komdu öllum út.
Talaðu rólega við fólkið, gættu
þess að vekja ekki upp hysteríu og
biddu fólkið um að
yfirgefa svæðið
skipulega, hratt og
umfram allt fum-
laust. Svo komum
við.
Hún lagði á, fum-
laust, andaði
nokkrum sinnum
djúpt, skipulega,
slökkti á tónlistinni,
rólega, og ræskti sig
hæversklega: hi-
himm. Enginn leit
upp. Hún ræskti sig
aftur, ögn hærra í
þetta sinn og sagði
síðan hátt og snjall,
en umfram allt ró-
lega minnug fyrir-
mæla slökkviliðsins:
Það er víst kviknað í
héma ... Ég verð víst
að biðja alla um að
fara út... rólega.
Nokkrir litu upp og horfðu á
hana með samblandi af ólund og
forvitni, vorkunnsemi og fyrirlitn-
ingu, litu siðan undan - ákváðu að
leiða þessa manneskju hjá sér.
Flestir létu sem þeir hefðu ekki
heyrt þetta og grúfðu sig ofan í
kaffibollana sína, laumuðust
kannski til að glotta örlítið hver til
annars: laglega rugluð þessi. Að
engum virtist hvarfla að taka
mark á aðvörunarorðum kaffiselj-
unnar. Eða kannski öllu heldur:
enginn virtist taka þau beinlínis
til sín. Það var ekki fyrr en hún
hvessti sig og tók að baða út öllum
öngum að fólkið drattaöist lunta-
lega á fætur og fór að koma sér út,
með hægð, stóð hálfbogið yfir
borðunum til að ná nú örugglega
að klára úr kaffibollunum, sem
það var búið að borga fyrir; leit
svo illilega til afgreiðslustúlkunn-
ar, eins og hún hefði kannski sjálf
kveikt í til að hafa af þeim kaffið.
Niðri í búð var sama sagan:
kona með tvö böm krafðist þess að
fá að ljúka bókakaupum sínum
áður en þau legðu á flótta undan
meintum eldi. Og þegar vesalings
stúlkan leitaði skjóls hrakin og
köld á veitingahúsinu Vegamótum
var hún atyrt af nokkrum fyrrum
kúnnum Súfistans fyrir að eyði-
leggja fyrir þeim rólega og menn-
ingarlega stund í þessu indæla
kaffihúsi sem fram að þessu hafði
verið það eina hér á landi sem með
stolti gat auglýst að það væri
„reyklaust".
******
Þetta er dálítið merkileg saga
sem ég veit ekkert hvað ég á að
gera við. Ég hef ekki hugmynd um
hvemig ég á að útleggja hana.
Kannski svona:
Hér höfum við rólega og frið-
sæla stemmningu, djúpa þögn sem
rétt er gætilega rofm af og til með
settlegu kakósötri og varfæmis-
legri flettingu tímarits; fólk er
kannski komið um langan veg til
að fá að bragða á húsblöndunni
sem er svo rómuð og fletta snot-
urri smábók með japönskum
myndum af hvílubrögðum; fólki
fmnst að svona Bókakaffi sé það
lengsta sem komist verði í fágaðri
borgarmenn-
ingu og líður
eins og það sé
eiginlega í New
York - „Þetta
er bara eins og
maður sé kom-
inn til útlanda"
- og allt í einu
þetta voðalega
stílrof. Allt í
einu fer af-
greiðslustúlkan
að tala eins og
úr allt annarri
vídd, allt
annarri bíó-
mynd; allt öðru
landi: fólk er
harkalega hrif-
ið hingað á ný,
hingað til ís-
lands. Fúlt. Við
erum víst ekk-
ert í New York - ekki í alvörunni.
Best að koma sér.
******
Kannski svona:
íslendingum er gersamlega fyr-
irmunað að mynda múg sem hlýð-
ir einni röddu. Þeir geta vissulega
orðið mjög æstir, en aldrei allir
saman í einu. Þeir eru gersneydd-
ir hópsál. Einstaklingurinn tekur
sjálfur þá ákvörðun á svona
stundu hvort hann kýs að fara að
tilmælum afgreiðslustúlkunnar
eða afræður að hafa þau að engu.
Hann hikar. Afgreiðslustúlkan er
lent i hlutskipti kennarans sem er
að biðja bekkinn um að gera eitt-
hvað. Einstaklingurinn bíður
átekta og sér til hvað hinir gera,
það hvarflar ekki að honum að
hlýða rödd sem berst að ofan, hann
trúir ekki á yfírvald; hann fyllist
sjálfkrafa mót-
þróa þegar hann
er beðinn um að
gera eitthvað
sem hann hefur
sjálfur ekki tök á
að ganga úr
skugga um að
standist.
Eða kannski
svona:
Gagnvart ein-
hvers konar yfir-
vofandi vá hægir
íslendingurinn á
sér. Inngróið við-
bragð býður hon-
um að sjá til.
Hann verður ró-
legur og yfirveg-
aður, skynsam-
ur. Það síðasta
sem hann myndi
gera væri að
panikera. Svona verður það þegar
Suðurlandsskjálftinn kemur. Þeg-
ar eldgosið varð í Heimaey var til
þess tekið hversu rólega og skipu-
lega allir fóru um borð í skipin
sem fluttu fólkið burt frá voðan-
um; aldalangt nábýlið við drepandi
náttúru hefur skerpt þennan eigin-
leika, þetta æðruleysi.
Ekkert getur raskað ró íslend-
ingsins eöa fengið hann til að haga
sér eins og felmtrað hópdýr -
nema eitt: útsala á rafmagnstækj-
um.
******
Af eldinum er það að segja að
fyrirtækið á þvi láni að fagna að
sjálfur Bruce Willis starfar þar
undir nafninu Eiríkur og réði nið-
urlögum eldsins löngu áður en
slökkviliðið kom.
dagurílífi
---------
Dagur í lífi Arnar Arnarsonar:
Staðráðinn í að ná
verðlaun
i
Hafnfirðingurinn Öm Amarson
hefur aldeilis gert það gott í Evr-
ópumótinu í sundi sem lauk í
Sheffield á Englandi á sunnudag-
inn. Öm varð Evrópumeistari í 200
metra baksundi þegar hann kom í
mark á nýju glæsilegu íslandsmeti.
Árangur Amar er óneitanlega
frábær, en hann er aðeins 17 ára
gamall og var með yngstu keppend-
um á mótinu. Frammistaða hans
vakti mikla athygli ytra, enda
reiknaði enginn með því að íslend-
ingurinn ætti eftir að standa á
verðlaunapalli með gullpening um
hálsinn. Hvemig lýsir hann þess-
um eftirminnilega degi í lífi sínu?
„Þegar ég vaknaði þennan dag,
12. desember, var ég strax farinn
að hlakka til að synda 200 metra
baksund bæði um morguninn og
svo aftur seinna um daginn. Ég var
ekkert kvíðinn, því það hefur ekk-
ert upp á sig og skemmir fyrir
manni einbeitnina. Eftir morgun-
matinn, eða um hálfátta, fórum við
niður í laug til þess að hita upp
fyrir átök dagsins. Ég þekkti flesta
krakkana sem ég var að fara að
keppa við og við tókum landupp-
hitun saman á bakkanum og teygð-
um svo vel á á eftir. Að þessu
loknu fómm við að hita upp ofan í
lauginni.
Svo hófst mótið. Það gekk flest
allt eins og það átti að ganga hjá
okkur í íslenska liðinu og mörgum
öðrum líka. Ég synti undanrásim-
ar í 200 metra baksundi ekki alveg
nógu vel og synti á tímanum
1.56.84. Ég sagði þá Brian, þjálfar-
anum mínum, frá því hvað það var
sem gekk illa í undanrásunum, viö
ræddum það en hann kvartaði
ekki þar sem ég hafði bætt mig í
fyrra sundinu. Við fómm svo upp
á hótel að borða og slappa af.
Svo þegar afslöppun var lokið
ræddum við Brian um möguleika
mína á verðlaunum. Við kommnst
að þeirri niðurstöðu að ég ætti
góða möguleika á verðlaunum og
ég var staðráðinn í að ná í ein slík.
Svo þegar kom að sjálfu sundinu
var ég alveg hundrað prósent klár
í allt saman. Ég var búinn að laga
það sem úrskeiðis hafði farið um
morguninn og ætlaði ekki að
klúðra neinu. Tíminn sem ég synti
á var mun betri en um morguninn
eða 1.55.16 og það þýddi fyrsta sæti.
Evrópumeistaratitillinn var minn.
Mér leið vel, en samt eins og eftir
hvert annað sund, því ég er vanur
að upplifa þessa sterku
sælutilfinningu
héma heima þó að
ég sé að keppa á
mun minni
mótum.
Fram eftir
kvöldi var
ég svo að
tala við
frétta-
menn,
hringdi
að sjálfsögðu
heim og fór
síðan að hvíla
mig eftir alla
áreynslu dagsins."
Örn Arnarson sund-
kappi segir frá þeim
degi þegar hann varð
Evrópumeistari í 200
metra baksundi.