Dagblaðið Vísir - DV - 19.12.1998, Blaðsíða 70
74
iyndbönd
LAUGARDAGUR 19. DESEMBER 1998
m
MYNDB/WDA
FairyTale:
Um átfa og menn
* *★ Wright-fjölskyldan býr á býli í sveitum Englands. Látinn sonur
hjónanna var heillaður af álfum í lifanda lífi og sá þá hvert sem hann
fór. Voru foreldrarnir lítt hrifnir af þeirri áráttu hans, og því fer dóttir
þeirra Francis (Elizabeth Earl) lágt með áhuga sinn á álfum. Eftir að
frænka hennar Elsie (Florence Hoath) kemur tO dvalar hjá fjölskyld-
unni líður ekki á löngu þar til stöllurnar komast í kynni við álfa í ná-
grenninu. Hjónin taka þó lítt mark á þeim og bregða stúlkurnar þá á
það ráð að ljósmynda álfana. Myndirnar komast á endanum í hendur
Sir Arthurs Conans Doyles (Peter 0¥Toole) og Harrys Houdinis (Har-
vey Keitel), og er sá fyrrnefndi sannfærður um að þær séu ófalsaðar.
Það líður því ekki á löngu þar til stúlkurnar, og álfarnir þeirra, eru á
aUra vörum. Eftir að myndin var sýnd í kvikmyndahúsum hérlendis
var því haldið fram að sannleiksgUdi sögunnar væri nú lítið þar sem
önnur stúlkan hefði viðurkennt að myndimar væru falsaðar. Kvik-
myndin tekur aftur á móti ekki afstöðu tU sannleiksgildis frásagnar
stúlknanna, þótt töfrandi álfamir séu vissulega sýndir. Reyndar hefði
stúlkan/aldraða konan betur farið að ráðum Houdinis og haldið galdr-
inum leyndum. Sannleikurinn eyðUeggur óneitanlega sjarma hinnar
leyndardómsfuUu ráðgátu.
Útgefandi: Skífan. Leikstjóri: Charles Sturridge. Aðalhlutverk: Elizabeth
Earl, Florence Hoath, Peter OíToole og Harvey Keitel. Bresk, 1997. Lengd:
93 mín. Öllum leyfð. -bæn
The Proposition:
Gamaldags örlagasaga
ruOPÖSlTlON
★★Á Arthur Barrow er forrikur frammámaður
i viðskiptalífinu í Bostori á fjórða áratugnum.
Hann á í ástríku hjónabandi með eiginkonu
sinni, feminíska rithöfundinum Eleanor Bamow.
Þau þrá að eignast barn, en hann er óftjór og
þau ákveða því að finna staðgengU tU að barna
hana. Fyrir valinu verður ungur maður,
nýsloppinn úr skóla, en hann verður ástfanginn af Eleanor og neitar
að draga sig í hlé þegar verkinu er lokið. í málin blandast siðan prest-
ur frá London, sem einnig fellur fyrir Eleanor, en hann tengist Bar-
row-hjónunum einnig á annan hátt. Handritshöfundurinn Rick Rama-
ge býr tU gamaldags örlagasögu, sem er afar hefðbundin á aUan hátt.
Sögumaður (presturinn) lýsir hámelódramatískri og ævintýralega tU-
viljanakenndri atburðarásinni á mæðulegan hátt og skýtur heimspeki-
legum athugasemdum inn á milli. Persónurnar hljóta flestar fremur
tragísk örlög, sem yfirleitt stafa af of mikUli ást á einhverjum, en síð-
an er smá plástur í endinn. Þetta er ekki merkUeg saga, en hefur
ákveðið nostalgískt gUdi út á hefðina. Frábær leikhópur gerir mynd-
ina síðan að vel þolanlegri afþreyingu.
Útgefandi: Háskólabíó. Leikstjóri: Lesli Linka Glatter. Aðalhlutverk: Kenn-
eth Branagh, Madeleine Stowe og William Hurt. Bandarísk, 1997. Lengd:
114 mín. Bönnuð innan 12 ára. -PJ
Polish Wedding:
Pólverjar í Detroit
★★ Pzoniak-fjölskyldan telur aUs niu einstaklinga
sem dvelja undir sama þaki í borginni Detroit. Hús-
móðirin Jodzia (Lena Olin) er stolt af móðurhlut-
verkinu en heldur framhjá með kaupsýslumannin-
um Roman KroU (Rade Serbedzija). Faðirirm Bolek
(Gabriel Byrne) er bakari og vinnur því aUar nætur. Hann sefúr síðan á
daginn meðan eiginkonan skúrar. Samvistir þeirra eru því fáar en raf-
magnaðar. Strákamir þeirra fjórir eru tU lítilla vandræða en annað verð-
ur sagt um dótturina Chala (Claire Danes), sem leiða á kirkjuskrúðgöngu
nokkra vegna „hreinleika" síns. Hún er aftur á móti orðin ólétt eftir lög-
regluþjóninn Russel Schuster (Adam Trese), sem vUl þó lítið með hana
hafa. Tekur Pzoniak-fjölskyldan þá tU sinna ráða.
Þetta er um margt áhugaverð kvikmynd en verður því miður aldrei jafn
töfrandi og tU var ætiast. Góðir leikarar standa vissulega fyrir sínu en hinn
arfaslaki Adam Trese fer langt með að eyðtieggja aUan samleik þeirra á
mUli. Þetta er frumraun leikstjórans og handritshöfundarins Theresu
ConoUy og gefúr hún fögur fyrirheit, þótt ekki hafi aUt gengið upp að þessu
sinni.
Útgefandi: Háskólabíó. Leikstjóri: Theresa Conolly. Aðalhlutverk: Gabriel Byrne,
Lena Olin og Claire Danes. Bandarísk, 1997. Lengd: 98 mín. Öllum leyfð. -bæn
The Big Hit
Lúðalegur leigumorðingi
★★★■i Mel er besta skinn þrátt fyrir að vera leigu-
morðingi. Hann óttast ekkert meifa en að fólki líki
ekki vel við hann og reynir þvi hvað hann getur tU
að þóknast því. Haún á tvær kærustur sem báðar
mergsjúga hann fjárhagslega, og félagar hans í leigu-
morðabransanum notfæra sér góðmennsku hans • ---
stöðugt og svíkja af honum bónusa sem yfirmaður
þeirra greiðir. TU að borga skuldimar samþykkir Mel að taka þátt í mann-
ráni með þeim, en þegar í ljós kemur að þeir hafa óvart rænt guðdóttur yf-
irmanns þeirra kenna félagar hans honum um aUt. Tengdaforeldrar hans
eru í heimsókn, hin kærastan stingur af með peningana hans, og fyrrver-
andi félagar hans sitja um líf hans. Brandaramir í myndinni era misfyndn-
ir, en hasarinn er alveg hreint yndislegur, bráðfyndinn og feykUega flottur.
Hér er sótt í hasarsmiðju Hong Kong, enda leikstjórinn þaðan, og ýktur
hasar og litríkar persónur faUa vel að léttúðinni í myndinni, sem tekur
sjálfa sig mátulega alvarlega. Myndin er auðvitað út í hött, en þannig á
hún líka að vera. Mark Wahlberg smeUpassar í hlutverk lúðans, en er afar
líkur sjálfum sér úr Boogie Nights og má sennUega passa sig á aö festast
ekki í hlutverkinu. Lou Diamond PhUlips í hlutverki keppinautar Mel er
hreint yndislega haUærislegur töffari, og þá er China Chow mjög skemmti-
leg í hlutverki guðdótturinnar.
Útgefandi: Skífan. Leikstjóri: Che-Kirk Wong. Aðalhlutverk: Mark Wahlberg og Lou
Diamond Phillips. Bandarísk, 1998. Lengd: 92 mín. Bönnuð innan 16 ára. -PJ
Vandræðabamið
David Cronenberg
„Þú átt yndislegt barn sem þú
sendir í skólann og þegar það kem-
ur heim vantar aðra höndina á það.
Eftir er aðeins vafinn stúfur. Þú
hringir í skólann og þeir segja að
þegar aUt komi til aUs hafi þeim
fundist að barnið myndi faUa betur
í hópinn án handarinnar, sem hafi
verið fremur óþekk. AUir væru bet-
ur settir með hana aflimaða. Það
væri öUum fyrir bestu. Það var ná-
kvæmlega þannig sem mér leið.“
Þarna er David Cronenberg að
reyna að lýsa líðan sinni í kjölfar
baráttu hans við kvikmyndaeftirlit-
ið í Toronto vegna myndar hans,
The Brood. Hann hafði áður leik-
stýrt nokkrum blóðugum hryUings-
myndum (t.d Shivers, Rabid), en i
The Brood gekk hann lengra en
áður í viðleitni sinni tU að koma
sínum skuggalegustu fantasíum á
framfæri. Myndin innihélt m.a. at-
riði þar sem nýbökuð móðir étur
eigin fósturfylgju, og David Cronen-
berg tókst að koma við kauninn á
fleiram en kvikmyndaeftirlitsmönn-
um í Toronto. Þá iðju hefur hann
stundað grimmt síðan og margsinn-
is verið reynt að ritskoða hann. Síð-
asta mynd hans, Crash, var um
tíma bönnuð í Bretlandi, og flestöll
kynlífsatriðin voru klippt út úr
myndbandaútgáfunni í Bandarikj-
unum. Hann ætti því að vera farinn
að sjóast í þessu og tekur það varla
eins nærri sér nú orðið og þegar
hann lenti í vandræðum með The
Brood.
Ekki með hneykslunar-
áráttu
Þrátt fyrir að vera alræmdur sem
vandræðabarn i kvikmyndaheimin-
um fyrir að gera myndir sem mörg-
um finnst hreinlega ógeðfelldar vill
hann ekki kannast við að vera vís-
vitandi að reyna að hneyksla ein-
hvem, og hann lítur ekki á sig sem
róttækan kvikmyndagerðarmann.
Hann skilgreinir sig sem listamann,
og sem slíkur hafi hann það hlut-
verk að túlka hugmyndir sínar,
hugleiðingar og fantasiur eins og
best hann getur, sama hversu
óhugnanlegar þær geta verið, án
þess að ritskoða sjálfan sig. Allt sem
hann geri í kvikmyndum sínum,
geri hann til að koma þessu á fram-
færi.
Á sama hátt vill hann ekki kann-
ast við að vera mjög tæknilega sinn-
aður, þrátt fyrir að vera þekktur
fyrir hugvitsamlega notkun á
tæknibrellum. Hann einfaldlega
neyðist til að taka tæknina i sína
þjónustu til að koma list sinni til
skila. Enda eru brellurnar hans yf-
irleitt förðunarbrellur af ódýrari
sortinni, og tölvuteiknun er eitt-
hvað sem hann hefur aldrei komið
nálægt.
Fágaður leikstjóri
Afbökun holdsins, sjúkdómar,
geðveiki, hugsanalestur, sjálfsmorð,
ofbeldisfullt kynlíf og stökkbreyt-
ingar eru meðal umfjöllunarefna
Cronenberg, sem aldrei hefur gert
Hollywood-mynd, og er einhver
sjálfstæðasti sjálfstæði leikstjóri
sem til er. Sumar mynda hans hafa
þó gengið þolanlega i áhorfendur.
The Fly naut nokkurrar hylli, sér-
staklega meðal hryllingsþyrstra
unglinga. Dead Ringers og Naked
Lunch gengu vel i gagnrýnendur, og
M. Butterfly var óvanalega „þæg“
mynd af hálfu Cronenberg og inni-
hélt engan sjónrænan óhugnað, sem
annars er fastur liður hjá honum.
Mörgum fannst myndin fágaðri en
David Cronenberg við tökur á Crash.
Klassísk myndbönd
Scanners
"421
★★★★
H ugarorkuhry llingur
Scanners er i raun fremur óhefð-
bundin Cronenberg-mynd, þ.e.a.s.
hún er hefðbundnari en flestar
myndir hans. Hún er gerð í skyndi
fyrir lítinn pening og sennilega hef-
ur hann hreinlega ekki haft tíma til
að nostra við söguflækjumar eins
og hann hefði kannski viljað. Hann
nær engu að síður að gera spenn-
andi og skemmtilega hrollvekju,
sem í dag stendur upp úr sem einn
af hápunktum hryllingsmyndasög-
unnar.\
Myndin ftallar um menn sem
hafa hæfileika til að beita hugar-
orku sinni á ýmsa végu, og kaUast
þeir skannar (scanners). Vopna-
framleiðslufyrirtækið ConSec hefur
verið að reyna að nýta þessa orku,
en samkeppnisaðUi myrðir síðasta
skannann þeirra. Þeir finna einn
skanna, Cameron Vale, og þjálfa
hann upp í flýti til að lauma sér í
raðir samkeppnisaðilans, sem er öfl-
ugur skanni að nafni Darryl Revok.
Vale á að finna Revok og koma hon-
um og samtökum hans fyrir kattar-
nef. Hann er þó ekkert viss um
hvort ConSec séu endUega gððu
gæjarnir og við rannsókn sína
kynnist hann þriðja hópnum, neð-
anjarðarhreyfingu sem tengist
hvorki ConSec né Revok.
Scanners er sennilega ein af auð-
skiljanlegustu myndum Cronen-
berg, en hún er engu að síöur mynd
sem síast hægt inn í meðvitundina,
og hún er ein af þessum myndum
sem gaman er að sjá aftur. Hug-
myndin er sniðug og Cronenberg
nær að spinna spennandi og athygl-
isverðan vef úr henni, án þess að
kafa svo djúpt að hann verði UlskUj-
anlegur. Það vantar nokkuð upp á
vandvirknina sem einkennir flestar
myndir hans, og það má finna stöku
gloppur í sögunni, en það spiUir
ekki mikið fyrir. Slappur leikhópur
og sérstaklega slappur Stephen
Lack í aðalhlutverkinu spiUa meira
fyrir, en á móti kemur frábær
frammistaða Michael Ironside, sem
hefur aldrei verið betri en í hlut-
verki geðtruflaða Ulvirkjans Revok.
Þá er Patrick McGoohan skemmti-
lega þumbaralegur í hlutverki Dr.
Paul Ruth, sem stýrir skannera-
verkefninu hjá ConSec. Lokaatriði
myndarinnar, þar sem Vale og
Revok berjast hvor við annan með
hugarorkunni einni saman, er með
magnaðri hryUingsatriðum sem ég
hef séð og væri eitt og sér rík
ástæða tU að sjá myndina. Fleiri
sjónræna konfektmola má finna í
myndinni, en lokaatriðið stendur
upp úr og heldur uppi heiðri
Cronenberg sem meistara ímyndun-
araflsins.
Fæst í Vídeóhöllinni. Leikstjóri:
David Cronenberg. Aðalhlutverk:
Stephen Lack og Michael Ironside.
Kanadísk, 1980. Lengd: 103 mín.
Pétur Jónasson