Dagblaðið Vísir - DV - 20.02.1999, Qupperneq 50
LAUGARDAGUR 20. FEBRÚAR 1999
f \
Iyndbönd
HHYNDBANDA
Since You've Been Gone
Útskrrftarafmæli irk'i.
David Schwimmer hefur nú náð að nota frægð sína fyrir hlutverk Ross í
Friends til að ná i pening fyrir fyrstu kvikmynd Looking-Glass leikhópsins,
sem hann tók þátt í að stofna. Myndin er sannkölluð draumamynd fyrir leik-
ara, því áherslan í handritinu er öO á persónusköpun fremur en söguþráð.
Myndin gerist á einu kvöldi á tíu ára útskriftarafmæli New Trier bekkj-
arins. Þar hópast saman ólíkar persónur og kynnast upp á nýtt eftir 10 ára
aðskilnað. Þeim hefur orðið misvel ágengt í lífinu og sum þeirra finna til
minnimáttarkenndar gagnvart þeim sem betur hefur gengið. Önnur telja sig
eiga einhverjar óuppgerðar sakir við suma, jafnvel alla skólafélaga sína, og
ein þeirra reynir allt hvað hún getur til að eyðileggja hófið fyrir hinum á
sem kvikindislegastan hátt.
Myndin hefur í raun afar lítið að segja, en er á köflum ansi fyndin. Aðal-
ánægjan felst í að fylgjast með mörgum góðum leikurum og má þar finna
nokkur fræg nöfn, sérstaklega í gestahlutverkum. Langskemmtilegust er
Lara Flynn Boyle í hlutverki þeirrar kvikindislegu.
Útgefandi: Skífan. Leikstjóri: David Schwimmer. Aðalhlutverk: Lara Flynn
Boyle, Teri Hatcher, Joey Slotnick og David Schwimmer. Bandarísk, 1998.
Lengd: 92 mín. Öllum leyfð. -PJ
Disturbing Behavior **
Nýstárlegar „geimverur"
Steve flytur ásamt fjölskyldu sinni í bæinn Cradle
Bay og virðist þar allt með felldu við fyrstu sýn. Hon-
um er tekið opnum örmum í skólanum, en þar skipta
nemendur sér í ólíkar klíkur líkt og víðast hvar ann-
ars staðar. Ein klíkan er einkar vinaleg en hún sam-
anstendur af fyrirmyndarnemendum sem stunda
íþróttir og nám af kappi, auk þess sem þeir vinna að góðgerðarmálum í frí-
stundum sínum. Uppreisnarunglingarnir Rakel og Gavin vara Steve aftur á
móti við þeim og telja að eitthvað gruggugt búi undir saklausu yfirborði
þeirra.
Fyrir tveimur vikum var fjallað um myndina Invasion of the Body
Snatchers (1956) á myndbandaopnu DV. Disturbing Behavior vinnur mjög
meðvitað með þema þeirrar myndar og annarra skyldra, sb. geimveruvísun
í upphafi myndarinnar. Slíkar myndir benda okkur á að hin sjálfsögðu og
„góðu“ gildi samfélagsins eru ekki jafn sjálfgefm og þau virðast í fyrstu.
Samfélagið reynir jafnan að troða þeim upp á alla þegna þess og útrýma öll-
um öðrum lífsviðhorfum og hegðunum. Það er þrælsniðugt að blanda þessu
þema við hefðbundna unglingamynd og fyrir vikið er hún flestum þeirra eft-
irminnilegri. Engu að síður má finna fjölmargt að myndinni sem dregur
töluvert úr gæðum hennar.
Útgefandi: Skífan. Leikstjóri: David Nutter. Aðalhlutverk: James Marsden,
Katie Holmes og Nick Stahl. Lengd: 90 mín. Bandarísk, 1998. Bönnuð inn-
an 16. -bæn
The Butcher Boy
Húmor í hryllingi
•k-kki
Síðasta mynd Neil Jordan, Michael Collins, olli
nokkrum vonbrigðum, en hann nær sér aftur á strik
með The Butcher Boy, fyndinni en jafnframt átakan-
legri útfærslu á skáldsögu Patrick McCabe um sturlun
ungs drengs í írskum smábæ.
Francie Brady er 12 ára gamall fjörkáifur sem elst
upp við fremur ömurlegar aðstæður. Faðir hans er
helsti drykkjurútur bæjarins og móðir hans rambar á barmi geðveiki. Hún
fyrifer sér að lokum og faðir Francie kennir honum um. Erkióvinur Francie
er frú Nugent, en þau leggja fæð hvort á annað og Francie lendir hvað eftir
annað í vandræðum eftir viðureignir sínar við hana. Veruleikinn hefur ekki
upp á mikið að bjóða, þannig að hann flýr æ meir inn í draumaveröld
kúreka og indíána, geimvera, kommúnista og kjarnorkusprenginga.
Francie er heillandi persónuleiki með fallega sál, og andlegt niðurbrot
hans verður átakanlegra fyrir vikið. Hann á því samúð áhorfandans - jafn-
vel undir lokin þegar hann fremur hryllileg ódæðisverk - en Neil Jordan
hlífir áhorfandanum með því að finna húmorinn í jafnvel hryllilegustu að-
stæðum. Að lokum verður að nefna leikarann unga, Eamonn Owens, en
hann ber af i frábærum leikarahópi - ég minnist þess ekki að hafa nokkum
tíma séð jafn stórkostlega frammistöðu hjá þetta ungum leikara.
Útgefandi: Warner myndir. Leikstjóri: Neil Jordan. Aðalhlutverk: Eamonn
Owens, Stephen Rea og Fiona Shaw. Írsk/bandarísk, 1997. Lengd: 106
mín. Bönnuð innan 16 ára. -PJ
Traitor Within
Aumkunarvert
Myndin byggir á sannsögulegum atburðum er
varða helstu njósnasvik seinni ára í Bandaríkjunum.
Aldrich Ames (Timothy Hutton) er á lágu kaupi þrátt
fyrir að vera háttsettur starfsmaður innan CIA. Kon-
an hans er mikil eyðslukló og líður þvi ekki á löngu
þar til hann lendir í mestu fjárhagsvandræðum.
Starfsfélagarnir gera grín að Ames, sem þykir lítið til
blekkingarleikja heimsveldanna koma, í ljósi
breyttra tíma. Hann ákveður því að slá nokkrar flugur í einu höggi og
selja Sovétríkjunum sálu sina.
Traitor Within er óhemju aum mynd og eflaust vandfundnar verri
(sjónvarps)myndir á skjánum þessa dagana, þótt þessi mynd skarti
Timothy Hutton í aðalhlutverki. Hlutverkavalið gerir þó í raun illt
verra, því útlit Huttons er gert með eindæmum fiflalegt og víðs fjarri
þokka leikarans. Hann er með yfirvaraskegg og risagleraugu sem virka
sérstaklega illa, hvort sem hugmyndin er að líkja eftir hinum raunveru-
lega Ames eður ei. Myndin fellur einnig í hina yfirfullu gryfju að tala
niður til áhorfenda og útskýra hverja framvindu á klúðurslegan máta
þótt engin þeirra búi yfir vott af frumleika. Þá fór hinn „sprengimagn-
aði“ endir, sem lofað er á spóluhulstri, framhjá mér. Aumkunarvert í
alla staði.
Útgefandi: CIC-myndbönd. Leikstjóri: John Mackenzie. Aðalhlutverk:
Timothy Hutton. Bandarísk, 1998. Lengd: 97 mín. Öllum leyfð.
-bæn
Michael Douglas:
Hákarl í framleiðslu
og stjarna í leiklist
Michael Douglas er ekki aðeins
ein af stjömunum í Hollywood á
leiklistarsviðinu, heldur einnig
einn af hákörlum kvikmyndaiðnað-
arins á sviði framleiðslu kvik-
mynda. Sem framleiðandi tók hann
við óskarsverðlaunum fyrir bestu
myndina árið 1976, One Flew Over
the Cuckoo’s Nest. Hann fékk síðan
óskar árið 1988 fyrir hlutverk harð-
skeytta fjármálajöfursins í Wall
Street. I kjölfar velgengni sinnar i
því hlutverki hefur hann leikið
nokkur svipuð hlutverk síðan. Þá
hefur hann einnig sérhæft sig í
spennutryllum með sterkum kyn-
ferðislegum undirtón og leikið í
þremur slíkum. Eitthvað virðist
þetta hafa haft áhrif á einkalífið
(nema það hafi verið á hinn veg-
inn), því hann þurfti á sínum tíma
að leita sér hjálpar vegna kynlífs-
fiknar.
Af góðum ættum
Michael Douglas er sonur stór-
leikarans Kirk Douglas og var oft
með honum við kvikmyndatökur
þar sem hann lærði fyrstu handtök-
in i faginu og var m.a. aðstoðarleik-
stjóri 17 ára gamall við myndina
Lonely are the Brave. Hann fór síð-
an í leiklistamám við Kalifomíuhá-
skóla, þar sem hann og Danny
DeVito vora herbergisfélagar, en
þeir hafa haldið vinskap sínum alla
tíð og starfað saman í kvikmynd-
um. Fyrsta kvikmyndahlutverk
hans var hlutverk hippa sem ákveð-
ur að bjóða sig fram til herþjónustu
í Víetnam, í myndinni Hail Hero!
árið 1969. Hann lék í nokkmm
myndum í viðbót næstu árin, en sló
síðan í gegn árið 1975, sem framleið-
andi One Flew Over the Cuckoo’s
Nest.
Kirk Douglas lék aðalhlutverkið í
uppfærlsu verksins á Broadway við
góöan orðstír og hafði mikinn
áhuga á að leika í kvikmynd eftir
verkinu, en tókst aldrei að fá menn
til að leggja fé í myndina. Sonur
hans sannfærði hann um að gefa
þessa drauma upp á bátinn og selja
sér réttinn að myndinni, sem hann
og gerði. Michael Douglas fékk
Milos Forman til að leikstýra og
Jack Nicholson til að leika aðalhlut-
verkið. Myndin sló eftirminnilega í
gegn og vann til fimm óskarsverð-
launa. Þetta var fyrsta verkefni
hans sem framleiðanda, en hann
hefur síðan framleitt fjölda mynda,
þ.á m. The China Syndrome, Rom-
ancing the Stone, Face/Off og The
Rainmaker.
Tímamót á ferlinum
Michael Douglas lék í nokkram
myndum á áttunda áratugnum, en
það var á níunda áratugnum sem
hann sló í gegn sem
leikari. Fyrst náði
hann almennum vin-
sældum í ævintýra-
myndinni Rom-
ancing the Stone og
framhaldsmyndinni
The Jewel of the
Nile, þar sem hann
lék með Kathleen
Turner og Danny
DeVito. 1989 unnu
þau saman aftur þeg-
ar Danny DeVito
leikstýrði Tumer og
Douglas í The War
of the Roses. í milli-
tíðinni lék hann árið
1987 í tveimur mynd-
um sem áttu eftir að
móta leikferil hans.
Önnur þeirra var
Fatal Attraction,
fyrsti erótíski
tryllirinn hans, en
hún markaði stefnu-
breytingu í átt að
vafasamari og
taugatrekktari per-
sónum. Hin myndin
var Wall Steet, sem
færði honum ósk-
arsverðlaun, og þar
sem hann var í sinu
fyrsta af mörgum
auðjöfrahlutverkum.
Síðasta áratuginn
hefur Micahael Dou-
glas átt miklum vin-
sældum að fagna og
leikið í nokkrum
stóram Hollywood-
Klassísk myndbönd Mr. Smith Goes to Washington (1939) ★★★*
Saklaus skáti fastur í spillingarvef
Útsmoginn hópur pólitíkusa og
viðskiptajöfra verður fyrir áfalli
þegar annað handbendi þeirra í
bandarísku öldungadeildinni and-
ast. í von um að skerða ekki áhrif
sín og framtíðarplön fá þeir hinn
grandalausa hr. Smith (James
Stewart) til liðs við sig. Hinn þing-
maður hópsins, Joseph Paine
(Claude Rains), á að hafa á honum
gætur en Smith þykir einkar mikið
til Josephs koma. Eina áhugamál
Smiths sjálfs á þinginu er að koma
á fót skátabúðum fyrir drengi
Bandaríkjanna og gætir Joseph því
ekki að sér. í ljós kemur að landið
sem Smith valdi fyrir búðimar er
sama land og spillti hópurinn hafði
hugsað sér til allt annama hluta.
Þegar Smith neitar að verða við
óskum þeirra beitir spillingargeng-
ið áhrifum sínum í von um að tor-
tíma öllu sem hann stendur fyrir.
Hefst þá ein frægasta (og lengsta)
ræða kvikmyndasögunnar.
Leikstjóri myndarinnar, Frank
Capra, var Steven Spielberg síns
tíma. Hann vissi nákvæmlega hvað
áhorfendur vildu og færði þeim það
hvað eftir annað. Hann var jafnvel
fyrsta leikstjórastjarnan í
Hollywood en fólk fór sérstaklega á
Capra-myndir. Myndir þeirra
beggja eru einnig umvafðar banda-
rískri þjóðernisrómantík en Capra
starfaði reyndar sem kvikmyndaá-
róðursmeistari Bandaríkjahers í
seinni heimsstyrjöldinni. Engu að
síður má finna heilmikla gagnrýni á
bandarískt samfélag í Mr. Smith
Goes to Washington þótt bandarísk
gildi beri á endanum allt annað of-
urliði.
Ómögulegt væri að gera mynd
sem þessa í dag. Hún er of einfóld og
jafnvel bamaleg en það er kannski
einmitt þetta „sakleysi" hennar sem
gerir hana svona heillandi. Og hvar
finnum við um þessar mundir leik-
ara á borð við James Stewart sem
með furðulegri blöndu af næmleika
og kímni kemur áhorfendum til að
brosa hvað eftir annað? Það segir
kannski nokkuð um breytta tíma að
helstu leiksigrar samtímans eru
fólgnir í túlkun breyskra illmenna.
Góðmenni á borð við hr. Smith sjá-
um við vart lengur á tjaldinu.
Fæst í Vídeóhöllinni. Leikstjóri:
Frank Capra. Aðalhlutverk: James
Stewart, Jean Arthur og Claude
Rains. Lengd: 125 mín. Bandarísk,
1939.
Bjöm Æ. Norðfjörð