Dagblaðið Vísir - DV - 01.04.1999, Blaðsíða 22

22
FIMMTUDAGUR 1. APRÍL 1999 T>V
sakamál
Fyrrverandi eiginmaður henn-
ar hringdi miklu fyrr en hún
hafði gert ráð fyrir. Henni var
ljóst að hann gæti ekki verið kom-
inn til foreldra sinna. Það sem
Herbert sagði bar með sér að ótt-
inn sem hafði vaknað með henni
þegar hún lyfti símtólinu og
heyrði orðin „Það er ég, Herbert"
svo skömmu eftir að hann lagði af
stað var ekki án ástæðu. Næstu
tvær setningar staðfestu það. „Ég
er á brúnni og stekk. Ég tek
Nadine litlu með mér.“
Hjarta Elfriede missti úr slag.
„Ekki, Herbert!" hrópaði hún.
„Ekki gera það! Bíddu eftir mér
og allt verður gott aftur. Ekki
gera Nadine mein. Barnið ber
enga ábyrgð á því að við ..."
Hún komst ekki lengra. Hún
heyrði dóttur sína reka upp stutt
skelfingaróp. Svo heyrðist suð í
farsímanum en síðan þögn.“
Sjálfsvígsbrúin
Herbert Wachter hafði gert al-
vöru úr hótun sinni. Þegar hann
hringdi hafði hann staðið á Steph-
anie-brúnni í Leonstein en hún
liggur í fjörutíu metra hæð yfir
ána Steyr í Austurríki. Brúin
gengur undir nafninu „Sjálfsvíg-
brúin" því svo margir hafa kastað
sér fram af henni. Hann hafði lyft
fjögurra ára dóttur sinni og El-
friede yfir handriðið og látið hana
detta í djúpið. Síðan hafði hann
kastað sér í straumharða fjalla-
ána.
Kafarar lögreglunnar fundu lík-
in í jaðri straumkastsins hálfum
kílómetra neðan brúarinnar
þremur tímum síðar. Þá var El-
friede Wachter komin á staðinn
en eftir likfundina var hún
flutt á brott með taugaáfall.
Sorgarleikurinn var full-
komnaður, mannlegur sorg-
arleikur sem erfitt var að
ímynda sér að kona sem
hafði áður orðið fyrir erf-
iðri lífsreynslu myndi ná
sér til fulls af.
Röð áfalla
Elfriede er einmana kona í dag.
Hún þekkir fáa sem hún getur tal-
að við og nær enga sem hún getur
leitað huggunar hjá.
„Til móður minnar?" spurði
hún þegar hún var innt eftir því
hvort hún gæti ekki flust til móð-
ur sinnar. „Hún er á lífi en talar
ekki við mig. Ég hitti hana við
jarðarför Nadine en hún heilsaði
mér ekki einu sinni.“
Endanlegt ósætti mæðgnanna
má rekja til þess að móðirin telur
Elfriede bera ábyrgð á því að fað-
ir hennar, Gottfried Steinmassi,
situr í fangelsi. En sé máliö betur
skoðað eiga tengslaslitin sér
lengri aðdraganda. Og sé litið á
atburðarásina í samhengi er ljóst
að Elfriede, sem er aðeins þrítug,
hefur þolað meiri vonbrigði og
Ein með lítinn dreng
Og Elfriede hélt áfram: „Mér er
þó auðvitað ljóst nú að hann tók
Nadine frá mér af því hann vildi
hefna sín á mér. Hann hefur ætlað
sér að ganga frá mér, ekki líkam-
lega heldur andlega. Og það má
segja að það hafi honum tekist."
Eina festan í lífi Elfriede nú er
Bernhard, níu ára gamall sonur
hennar, en hann er á barnaheimili
i nágrenni Linz. Og það er haldgóð
en óskemmtileg skýring á því
hvers vegna hann er ekki heima
hjá móður sinni.
„Ég var tuttugu og
eins árs þegar ég
varð ólétt.
Strax eftir
að Bernhard
fæddist lét fað-
ir hans sig
hverfa og ég hef
aldrei séð hann
síðan. Ég stóð ein
uppi með ungbam
og vissi ekki hvað
ég ætti að gera. Ég
á eldhúsborðið hjá Elfriede. Hún
fór að skoða þær.
Myndirnar sýndu föður þeirra,
Gottfried, í kynmökum við Bern-
hard son hennar, þá þriggja ára
gamlan. Elfriede varð fyrir miklu
áfalli, ekki aðeins af því að faðir
hennar var að misbjóða litlum
syni hennar heldur af því að hún
fór nú á ný að rifja upp atburði úr
eigin æsku, atburði sem hún
vissi að hún myndi
aldrei geta
gleymt.
ir að hún kærði fóður sinn fyrir
kynferðislega misnotkun drengsins
hennar.
Elfriede fór á fund lögreglunnar
og þar fór fram yfir henni ströng yf-
irheyrsla. Þar lýsti hún í annað
sinn á ævinni því hvernig hennar
eigin faðir hafði farið með hana
meðan hún var enn í
heimahúsum. Hann
hafði um árabil mis-
notað hana kynferðis-
lega. „En nú,“ sagði
hún, „þegar ég
kemst að þvi að
hann hagaði sér
jafnvel enn verr
við þriggja ára
dreng sem senda
varð á geðdeild,
verð ég að gera
málið opin-
bert.“
Enginn
bar brigður
á meðferð
drengs-
ins.
Mynd-
irnar
töluðu
sinu
máli.
vann
fyrir mér við
sauma og hélt
því áfram til
að eiga í okkur
og á. Mér
reyndist það þó
um of og þess
vegna bað ég
móður mína um
að sjá um hann.
Þá ræddumst við
enn við.“
Myndirnar
Arin liðu og þar
kom að Herbert bað
Elfriede og þau giftu
sig. Síðar ákváðu þau
að taka Bernhard til
En drengurinn
dýpri sorg en flesta gæti grunað.
„Ég hélt aldrei að samband okk-
ar Herberts ætti eftir að enda á
þennan skelfilega hátt,“ sagði hún
er hún tjáði sig loks opinberlega
um það sem gerst hafði. „Við
skildum því ég hafði beðið hann
um að finna sér annan stað til að
búa á. En það kom ekki til neinn-
ar orðasennu og hann lét ekki eitt
orð falla sem gat bent til þess að
hann hefði neitt voðalegt í huga.“
reyndist óviðráðanlegur. Hann
æpti, sló og sparkaði. Þau hjón
fóru með hann til læknis sem lét
leggja hann á geðdeild en reyndir
læknar gátu ekki komist að því
hvað var að drengnum. Elfriede
varð það ljóst fyrir hreina tilviljun
árið 1994 er bróðir hennar kom í
heimsókn. Hann hafði verið aö
róta í gömlu dóti i kjallaranum í
húsi foreldra þeirra og fundið
gamlan skókassa með ljósmynd-
um. Án þess að lýsa því sem
myndirnar sýndu lagði hann þær
Ákæra
Þegar Elfriede hafði jafnað sig
nokkuð eftir að sjá myndimar fór
hún að ræða við bróður sinn og
mann. Hún sagði þeim frá því sem
hún hafði orðið að þola af hálfu foð-
ur síns, hins fjömtíu og níu ára
gamla múrara, Gottfrieds
Steinmassi. Mennirnir tveir hlust-
uðu af athygli á frásögn Elfriede.
Að henni lokinni var þeim ljóst að
ekkert myndi geta komið í veg fyr-
Frá yfirheyrslunni
Við lögregluna sagði Elfriede
meðal annars: „Þegar ég sá mynd-
irnar af Bernhard litla og fóður
mínum ætlaði ég ekki að trúa mín-
um eigin augum. Sagan hafði end-
urtekið sig og ég spurði sjálfa mig
hvort foður mínum væri ekkert
heilagt."
Gottfried nauðgaði dóttur sinni
fyrst þegar hún var þrettán ára.
„Þegar hann var búinn að því,“
sagði hún, „sagði hann mér að
koma með sér út í bíl. Svo ók hann
með mig að unglingaheimili og
sagði: „Hingað fara öll börn sem
hlýða ekki foreldrum sínum.“
Þessari hótun gleymi ég aldrei,“
sagði Elfriede. „Eftir þetta neyddi
hann mig til samfara í margvísleg-
um stellingum. Ég þorði ekki að
andmæla því þá sló hann mig. Ég
var heldur ekki búin að gleyma
unglingaheimilinu.
Á hverjum föstudegi og laugar-
degi, þegar mamma var ekki
heima, kom hann. Hann nauðgaði
mér á eins grófan hátt og hægt er
að hugsa sér og þetta stóð í mörg
ár. Frá því að ég var þrettán ára
og þar til ég varð orðin sautján ára
fékk ég nær aldrei að fara að heim-
an til að vera með jafnöldum mín-
um. Ég mátti ekki eignast neina
nána vini og alls ekki umgangast
pilta að staðaldri.
Ég ætlaði mér að læra landbún-
aðarfræði en varð að hætta við
það því þá hefði ég orðið að flytjast
að heiman og hefði ekki verið til
reiðu þegar faðir minn þurfti að
fullnægja löngun sinni.“
Viðbrögð móðurinnar
Þar kom að Elfriede leitaði til
móður sinnar, sagði henni hvernig
faðir hennar kæmi fram við sig og
hve lengi það hefði staðið. Móðir
hennar hlustaði á frásögnina en
leit svo á dóttur sína og sagði:
„Gastu búist við öðru? Kona sem
glennir sundur fótleggina býður
sliku heim.“
Þessi orð Elfriede lýstu í hnot-
skurn ástandinu á heimilinu eins
og það var nú orðið og í niðurlagi
frásagnar sinnar sagði hún: „Þeg-
ar ég var orðið átján ára og sjálf-
ráð notfærði ég mér það og
strauk að heiman. Mig langaði
til að gleyma þessu öllu, en svo
kom Bernhard litli í heiminn."
Val Elfriede stóð ef til vill að-
eins milli þess að gefa drenginn,
sem hún gat ekki séð fyrir og
sinnt nægilega vel, eða að leita til
móður sinnar og biðja hana að
hjálpa sér. Hún valdi síðari kost-
inn.
Málalok
Gottfried Steinmassi var ákærð-
ur og dreginn fyrir rétt.
Framkoma hans við dóttur sína
og dótturson vakti í senn athygli
og andúð. Enn á ný var til kasta
dómstóls komið mál um það sem
gerst getur á heimilum þar sem
hula launungarinnar hvílir yfir
mikilvægum atriðum í samskipt-
um fólks. Mál sem lýsir jafnframt
ótta ungs kvenkyns þolanda við
kynferðisofbeldismanninn og bæld
andleg viðbrögð lítils barns sem
fær engum vörnum við komið.
í fyrra tilvikinu leitaði Elfriede
til móður sinnar en hún kenndi
þolandanum um, ekki nauðgaran-
um. Og í síðara tilvikinu brast
eitthvað innra með barninu, það
fór á geðdeild og var ekki andlega
heilt á eftir.
Rétturinn dæmdi Gottfried
Steinmassi í sex og hálfs árs fang-
elsi. Hulu launungarinnar hafði
verið lyft en eins og í fyrra sinnið
kenndi móðirin dótturinni um.
Það væri hennar sök að maður
hennar fór í fangelsi. Þess vegna
heilsaði hún Elfriede ekki við jarð-
arför Nadine litlu.