Dagblaðið Vísir - DV - 30.07.1999, Blaðsíða 18

18
FÖSTUDAGUR 30. JÚLÍ 1999 JU>"V
iheygarðshornið
Eitt af því sem var
hrífandi við síðustu
deilu kennara við
launagreiðendur sína
var hvemig hún sner-
ist fyrst og fremst um
orð. Þetta var bardagi
um tungumálið - eða
eins og bókmennta-
gagnrýnendur eru
farnir að segja hver
um annan þveran þeg-
ar þeir vilja vera djúp-
ir: það var mikið ver-
ið „að vinna með
tungumálið“.
Þetta var ekki
kjaradeila en snerist
þó um „óánægju kenn-
ara með kjör sín“.
Þeir voru ekki að boða
verkfall heldur lýstu
þeir yfir ætlun sinni
að segja upp störfum.
Og þótt þeir segðu upp
störfum unnvörpum
voru þetta ekki „hóp-
uppsagnir" heldur
hafði hver og einn í hópnum tekið
sérstaka ákvörðun sem svo vildi
til að var sú sama og hinir í hópn-
um höfðu tekið - alveg óvart. Ekki
var starfandi samninganefnd held-
ur „kjarahópur". Kjarahópurinn
átti sér ekki „formann“ og, það
sem merkilegra er, ekki einu sinni
„talsmann" heldur gegndi Eiríkur
Brynjólfsson heitinu „einn úr
kjarahópi kennara“ og einhvern
veginn vildi svo til að hann var
alltaf á röltinu þegar við fjölmiöla
þurfti að tala, alveg óvart. Sjálfur
talaði hann ævinlega um „hóp
uppsagnakennara". Kjarahópur-
inn talaði ekki fyrir hönd þeirra
sem sagt höfðu upp störfum, þetta
voru bara sjö manns sem svo vildi
dóra Thoroddsen, og stundum hef-
ur manni fundist að hið sama megi
segja um þjóðarsálina. Það er valt
að treysta á vilja almennings i
þessu landi og einungis snillingar
í að hlusta á buldrið sem ymur í
þjóðardjúpinu geta hér farið sínu
fram ár eftir ár.
Flutningur skóla frá ríki til
sveitarfélaga skapaði kennurum
vissulega gott færi á að rétta við
kjör sín; þeir fengu viðsemjendur
sem standa nær fólkinu en hinir
ópersónulegu kjaraþrasarar fjár-
málaráðuneytisins sem enginn
býst við að hafi samúð með
nokkrum sköpuðum hlut - eða
eins og Megas orðaði það í söngn-
um um Gleymdan tíma: „kjara-
bótakrafa
bolsanna /
kátínu vakti
deildarstjór-
ans...“ Hjá
sveitarfélög-
unum liggja
hinir pólitískt
kjömu fulltrú-
ar betur við
höggi: Er ykk-
ur alveg sama
um bömin?
Fólki of-
bauð öll þessi
glaðbeitta
merkingar-
flækja sem
forvígismenn
kennara ófu
af snilld. Það
var eins og
þeim væri fyrirmunað að tala
hreint út: fyrirmunað að segja satt.
Og það kemur illa út þegar um
er að ræða fólk sem á að innræta
börnum góð og sönn gildi.
Þessi bætta vígstaða var of aug-
Guðmundur Andri Thorsson
ljós, þrátt fyrir allt merkingar-
moldviðrið sem kennarar hafa
þyrlað upp:
allt í einu er
eins og dæm-
ið hafi snúist
við. Við sjá-
um Eirík
Jónsson sem
atvinnu-
mann í
vinnudeilum:
þetta er vinn-
an hans.
Skyndilega
er það hann
sem er hinn
ópersónulegi
atvinnumað-
ur í kjara-
deilunum en
viðsemjend-
urnir venju-
legt fólk að
verjast sífelldum hernaði. Maður
hefur á tilfinningunni að kennarar
muni aldrei fá „leiðréttingu sinna
mála“ þvi þeir hafa menn í vinnu
við að fá hana aldrei.
Kennarar eiga verk fyrir
höndum að vinna trúnað for-
eldra eftir framgöngu sína í
sumar sem gerði ekki ein-
skœra lukku hjá almenningi.
Þeir virtust hafa gengið of
langt og í stað samúðar, nœr-
gœtni, hlýju og skilnings sem
þeir hafa getað gengið að sem
vísu undanfarin ár í útmálun
sinni á harmkvœlum kennsl-
unnar var eins og þeir hefðu
skyndilega rofið eitthvert fín-
lega ofið samkomulag um sitt
árvissa píslarvœtti.
merkingar. Orðhengils-
háttur. Kjaradeilur á
Vesturlöndum snúast um
orð.
Samt finnst ekki öllum
jafngaman.
Kennarar eiga verk fyrir
höndum að vinna trúnað
foreldra eftir framgöngu
til að allir höfðu sagt upp störfum
og höfðu kannski bara hist ein-
hvers staðar á götu. Alveg óvart:
nei, þú hér! Og iíka búinn að segja
upp! Samt sem áður gat þessi
kjarahópur - sem ekki var samn-
inganefnd og ekki talaði fyrir hóp-
inn (enda þar bara um að ræða óá-
nægða einstaklinga) og ekki átti í
kjaradeilu og þaðan af síður í við-
ræðum - fullvissað viðsemjendur
um að allur hópurinn myndi draga
uppsagnir sínar til baka. Þegar
upp var staðið höfðu þeir svo ekki
fengið launahækkun. Slíkt er alltof
gegnsætt orð. Það sem þeir náðu
fram var „aukið framlag til skóla-
starfs“.
Leikur að orðum. Umsnúningur
sína í sumar sem gerði
ekki einskæra lukku hjá
almenningi. Þeir virtust
hafa gengið of langt og í
stað samúðar, nærgætni,
hlýju og skilnings sem
þeir hafa getað gengið að
sem visu undanfarin ár I
útmálun sinni á harm-
kvælum kennslunnar var
eins og þeir hefðu skyndi-
lega rofið eitthvert fín-
lega ofið samkomulag um
sitt árvissa píslarvætti:
undanfarin ár hefur þög-
ul sektarkennd foreldra
yfir því að sinna börnum sínum
ekki nógu vel í kapphlaupinu um
efnisleg gæði orðið tU þess að þeim
hefur fundist að þeir sem kenna
börnunum og innræta þeim andleg
gæði hlytu að eiga betra skilið en
vinnuáþján á sultarlaunum - það
aö vera á móti kjarabótakröfum
kennara hefur á einhvern hátt
jafngilt því að vilja ekki það besta
börnunum sínum til handa. Hvað
olli því þá nú að fólki þótti nóg
um?
******
„Tindilfætt er lukkan, / treystu
henni aldrei þó, / valt er á henni
völubeinið / og dillidó", orti Theó-
Glaöbeitt merkingarflækja
dagur i lífi
r
Ingvi Hrafn Oskarsson, formaður Heimdallar:
Frá London á Lækjargötuna
Mánudagurinn 26. júlí, sem ég hef
verið beðinn um að segja lesendum
frá, var fremur óvenjulegur, þó ekki
væri nema vegna þess að ég reis úr
rekkju kl. 5. Ég var þá staddur í
Lundúnum, átti eftir að klára að
pakka og ná flugvél heim til íslands.
Þetta var síðasti dagurinn af rúm-
lega tveggja vikna fríi, sem ég varði
að nokkrum hluta i hinni skemmti-
legu heimsborg, en fór einnig til
Belgíu og Hollands. Reisan var hin
besta, bæði ljúf og skemmtileg, þrátt
fyrir að hún byrjaði ekki sérlega
gæfulega. Við flugtak álpaðist fugl í
einn af hreyflum þotunnar með
þeirri afleiðingu að brottfarardaginn
svo að segja allan, alls 13 klukku-
tíma, dvaldi ég í Flugstöð Leifs Ei-
ríkssonar (sem tæpast er enn ástæða
til að kenna við heppni). Heimferðin
gekk hins vegar eðlilega og var í
sjálfu sér tíðindalítil. En það er alltaf
gott að koma heim, raunar það besta
við hvert ferðalag.
Che á frelsi.is
Skömmu eftir að ég kom heim
fékk ég upphringingu frá stjórnar-
manni í Heimdalli, ívari Páli Jóns-
syni, sem hafði komist að því að
brotist hefði verið inn á heimasíðu
okkar í Heimdalli, á slóðinni
www.frelsi.is. Ég smellti mér á síð-
una og við mér blöstu vígorðin ,“Lifi
byltingin" og „ísland úr Nató - Her-
inn burt!“, ásamt mynd af hryðju-
verkamanninum Che Guevara.
Frelsi.is hafði ekki staðið þannig
nema í stuttan tíma, ekki mikið
lengur en klukkustund, og var strax
gengið í að færa síðuna í sitt rétta
horf. Frelsi.is var komið á laggirnar
í vetur, en þar er að finna upplýsing-
ar um Heimdall, sitthvað um starf-
semi félagsins o.fl. Á síðunni birtast
einnig daglega pistlar, Frelsarinn
svonefndi, sem ýmsir félagar í
Heimdalli skrifa. Þar er mælt fyrir
frelsi og einkaframtaki og ráðist
gegn höftum, óhóflegri skattheimtu
og hvers konar forsjárhyggju. Má
því ætla að myndin af Che og skila-
boðin sem henni fylgdu hafi komið
lesendum frelsi.is í opna skjöldu.
Enda gerði einn þeirra viðvart um
spellvirkið. I sjálfu sér er ekki hægt
að taka svona lagað mjög alvarlega
en það kemur manni á óvart að ein-
hver hafi geð í sér til að skáka í
skjóli nafnleyndar með þessum
hætti (hitt er reyndar ekki síður
furðulegt að mæla fyrir byltingarsós-
íalisma undir nafni).
Eftir að heimasíðumálin komust í
lag leit ég á skrifstofuna síðdegis, en
ég vinn sem fulltrúi hæstaréttarlög-
manns. Mér varð ljóst þegar ég fór
yfir bréfabunkann á skrifborðinu
mínu að ærinn starfi væri fram und-
an - reyndar bjóst ég ekki við öðru.
Fyrsti vinnudagur var hins vegar
daginn eftir. Af skrifstofunni fór ég
til ömmu minnar og snæddi kvöld-
verð, en hún bauð upp. á glænýja
ýsu. Og mér fannst ég fyrst sannar-
lega vera kominn heim.
Sigga Kára í SUS
Eftir kvöldverðinn hjá ömmu
lá leið mín á kosningaskrifstofu
Sigurðar Kára Kristjánssonar,
vinar míns, sem er í Lækjargötu,
í svonefndu Hvíta koti, andspæn-
is Lærða skólanum. Siggi Kári
hefur lýst yfir framboði til for-
manns Sambands ungra sjálf-
stæðismanna, en Ásdís Halla, sitj-
andi formaður, mun ekki gefa
kost á sér. Þarna hitti ég fyrir
marga gamla félaga en jafnframt
ýmsa sem ég þekkti ekki áður.
Mér varð ljóst að mikið vatn
hefði runnið til sjávar frá því ég
fór út, mér þótti með ólíkindum
hve miklu hefði verið komið í
verk á jafnstuttum tíma. Skýring-
in er sjálfsagt einföld: margar
hendur vinna létt verk.
Dagurinn hafði verið langur og
strangur, og taldi ég því þann
kost vænstan að ganga til hvílu í
fyrra lagi, sem ég og gerði.