Dagblaðið Vísir - DV - 27.05.2000, Side 20
20
LAUGARDAGUR 27. MAÍ 2000
r>v
Helgarblað
Saga úr Selsferð MR-inga 1965:
Múgæsing, tauga-
áföll og reiði
- gabbið sem fór úr böndunum rifjað upp
Selið í Ölfusi, félagshús
Menntaskólans í Reykjavík,
má muna sinn fifil fegri en
er þó enn viröuleg bygging
síns tíma og úr fjarlœgð
virðist húsið ekki hafa
breystfrá því að það var
reist. í bók Heimis Þorleifs-
sonar, „Saga Reykjavíkur-
skóla“, III. bindi, er fjallað
lítillega um tildrög bygg-
ingarinnar. Þar segir m.a.:
„Það var 21. september 1936
sem Steinþór Sigurðsson
kennari fór með tíu nem-
endur úr 6. bekk B austur
að Reykjakoti til þess að
grafa fyrir grunni selsins
nýja. Allt haustið var að
minnsta kosti einn bekkur í
senn fyrir austan við
vinnu. “
Alla tíð síðan hefur einn liður
í íelagsstarfi nemenda M.R.
verið að fara í bekkjarferð í
Selið. Hjá a.m.k. eldri nemendum
M.R. tengjast minningar um skólaár-
in selsferðum og vitað er um þó
nokkra sem hafa kynnst þar og ekki
slitið samvistir síðan.
Víst er að ef veggir hefðu eyru og
mál gæti margur selsveggurinn sagt
fróðlegar en misskemmtilegar sögur
af atburðum sem átt hafa sér stað inn-
an þeirra. Nemendur kynntust,
skemmtu sér, sungu, rifust, upplifðu
fyrstu ástina eða „hættu saman“.
Kvöldið sem aldrei gleymist
Eftirminnilegasti atburður, sem
gerst hefur í Selinu, er þó án efa
selsferð fjórðu bekkinga árið 1965.
Fullyrða má að engum viðstöddum
mun nokkum tíma líða þetta kvöld
úr minni. Á sínum tíma var fjallaö
um atburðinn í fjölmiðlum í fram-
haldi af kvörtunum og jafnvel kær-
um foreldra þeirra nemenda sem
voru á staðnum. Hér verður at-
burðarásin lauslega rifjuð upp, ann-
ars vegar byggð á reynslu undirrit-
aðrar, sem var í þessum hópi, en
hins vegar á smáviðtölum við aðra
þáverandi 4. bekkjar nemendur í
M.R.
Venja var að fulltrúar nemenda í
bekkjarráði stæðu fyrir kvöldvöku
og svo var einnig að þessu sinni.
Dagskrá þessarar kvöldvöku skar
sig þó úr svo um munar. Aðdrag-
andi að þessu „gríni“, sem síðar
varð að mikiUi aivöra, var að bekkj-
arráð samþykkti að byggja dag-
skrána á kvöldvöku sem Ragnar
Amalds ásamt fleiri þáverandi nem-
endum hafði staðið fyrir í Selinu tíu
árum áður. Hér var um að ræða
leikna útsendingu á segulbands-
spólu sem tengd var i útvarp Sels-
ins. Bekkjarráð árið 1965 fékk
nokkra kunna þuli rikisútvarpsins í
lið með sér ásamt eftirhermunni
Karli Guðmundssyni til þess að lesa
eftir handriti „fréttir“ kvöldsins inn
á segulbandsspólu. Spólan var síðan
tengd í útvarpið í Selinu og útsend-
ingu stjómað úr eldhúsinu þar sem
forsprakkamir í bekkjarráði héldu
sig mestallt kvöldið. Hugmyndin
var að aðrir nemendur fengju smá-
skrekk og síðan yrði hlegið að öllu
saman.
Sel Menntaskólans í Reykjavík skammt frá Reykjakotl í Ölfusi.
Hingaö hafa nemendur MR sótt skemmtun og hvíld allt fré érinu 1936. Hér geröust eftirminnilegir atburöir 1965 þegargabb nokkurra nemenda
fór hastarlega úr böndunum. Húsiö er nú í niöurníöslu og Selferöir nær aflagöar.
„Dóttir mín var þá mjög ung og í
pössun í Reykjavík og hrædslan vegna
hennar var jafn yfirgengileg og reiðin
sem ég upplifði þegar upp komst að
þetta vœri gabb. Eftir á fannst mér að
kennarar hefðu átt að stöðva þetta
löngu fyrr. “
Á meðal bekkjarráðsmanna var
Stefán Pálsson hrl. og sagði hann að
gífurleg spenna hefði verið hjá þeim
inni í eldhúsinu því að „fréttimar“
hefðu orðið að hefjast á mínútunni
klukkan 7 um kvöldið, um leið og
reglulegar fréttir hefðust í útvarpi.
Þetta tókst og „fréttir“ hófust beint
í framhaldi af hljómi útvarpsklukk-
unnar sem sló sín sjö högg. Þá voru
nemendur á víð og dreif um húsið
en margir niðri í salnum.
Sprengjurnar falla
Augnabliki síðar sló þögn á hóp-
inn sem sat á gólfinu við útvarpið
og þeir sem uppi voru kallaðir nið-
ur í sal að útvarpinu. Útsendingin
var síðan hækkuð þannig að grafal-
varleg rödd eins af þulum útvarps-
ins heyrðist brátt um allt hús. Lesin
var upp sú tilkynning að kjamorku-
styrjöld væri að skella á og að Rúss-
ar væru í þann mund að hefja
sprengjuárás á Keflavikurflugvöll
og nágrenni með kjarnorkusprengj-
um. Fólk á suðvesturhorni landsins
var beðið að fylgjast með tilkynn-
ingum í útvarpinu o.s.frv. Auk upp-
lesturs þjóðkunnra þula var bætt
inn í tilkynning-
um ávörpum frá
þekktum stjóm-
málamönnum
(rödd Karls Guð-
mundssonar) þar
sem fólk var m.a.
beðiö að sýna still-
ingu og m.a. var
fólki síðar ráðlagt
að hefia brottflutn-
ing hiö fyrsta.
Þetta var sannar-
lega mjög ítarleg og trúverðug frá-
sögn og í dúr þeirra tíma fréttaflutn-
ings af vofveiflegum atburðum.
Fyrst í stað mátti sjá vantrúar-
svip á mörgum viðstaddra og ein-
hverjir fóru fram i eldhússdymar
og spurðu bekkjarráðsmenn hvort
þetta væri plat. Mikil leynd rikti í
eldhúsinu og enginn óviðkomandi
fékk að fara inn. Auðvitað var því
harðneitað að þetta væri gabb. Út-
sendingin var svo raunveruleg að
ekki leið á löngu þar til mikill ótti
fór að grípa um sig. Eftir því sem
fleiri fregnir bárust greip um sig
ofsahræðsla meðal margra nem-
enda. Sumir flúðu út, margir hlupu
upp á efri hæö og upp í koju og
margir nemendur fengu bókstaflega
slæmt taugaáfall.
Fannst þetta fyndln og
snlðug hugmynd
Sigurður Amalds verkfræðingur
var einn af bekkjarráðsmönnum.
Hann sagði í samtali við DV að
hann myndi atburðarásina eins og
hún hefði gerst í gær. Þau i ráðinu
hefðu lítt orðið vör við viðbrögð
hópsins framan af þar sem þau voru
önnum kafin við stjóm útsendingar
inni í eldhúsi. „Grunnhugmyndin
hjá okkur var sú sama og Ragnar
bróðir og félagar höfðu staðið fyrir
10 árum áður, nema við færðum
þetta í nútímalegri búning og tók-
um mið af stjómmálum þessa tíma.
Hugmynd Ragnars og félaga var að
sumu leyti pólitísk, komin til vegna
umræðu um hugsanlega geymslu
kjarnorkuvopna á Keflavíkurflug-
velli. Við reyndum að gera þetta
raunverulegra og enn meira
krassandi meö því að bæta inn alls
kyns „trixum", eins og að koma
meö inn í fréttimar ýmsar tilkynn-
ingar, t.d. að Rússar hefðu þá þegar
varpað fyrstu sprengjum einhvers
staðar úti í heimi. Svo var sagt að
farið væri að rýma Keflavík og síð-
an Reykjavík og nágrenni.
Til að auka enn meira á spenn-
una var sagt að árásinni, sem átti
að hefjast kl. 9 um kvöldið, hefði
verið flýtt til kl. 8 en þá vantaði
klukkuna aðeins 5 mínútur í. Okkur
fannst þetta fyndin og sniðug hug-
mynd en eftir á komumst viö að
hinu gagnstæða og vorum aldeilis
tekin á teppið hjá rektor," sagði Sig-
urður.
„Þetta varð að gífurlegri múgsefj-
un sem við, sem fyrir þessu stóðum,
gerðum okkur enga grein fyrir. Við
Glatt á hjalla í Sell á miöjum sjöunda áratugnum.
Tískan endurspeglast vel í klæönaöi og hértísku þessa tíma. Menn brostu ekki svona breitt þegar þeir
trúöu því aö kjarnorkuérés væri aö hefjast é Reykjavík.