Dagblaðið Vísir - DV - 23.12.2000, Blaðsíða 23

LAUGARDAGUR 23. DESEMBER 2000
Helgarblað
23
DV
Sonnettur
Shakespeares
Við heiðurshjónin skruppum til
London um daginn, en við gerum
það stundum á haustin áður en bú-
smalinn er tekinn á hús.
Við erum alveg dæmigerð lista-
snobb og þessvegna njótum við, í
þessum haustferðum, listviðburða
á heimsvísu í botn og byrgjum okk-
ur upp af andlegu vetrarfóðri sem
endist þorrann og góuna héma
heima.
Til að tryggja menningarlega vel-
ferð mina í vetur festi ég að þessu
sinni í London kaup á skrautútgáfu
af sonnettum Shakespears í ekta
geitarskinni og hugsaði mér gott til
glóðarinnar að njóta gersemanna í
svartasta skammdeginu.
Svo var það, um síðustu helgi,
að ég hugsaði mér að eiga nú
menningarlegan eftirmiðdag í
faðmi fjölskyldunnar og teygði mig
eftir skrautútgáfunni af Sonnettum
Shakespears en komst þá að því að
ritverkið var bara kjölurinn og um-
búðir utanum brennivínstank full-
an af írsku brennivíni.
Einhvem timann hefði mér þótt
þetta hin bestu tíðindi og notiö
innihaldsins af meiri áfergju en þó
það hefðu verið sonnetturnar sjálf-
ar. En þarsem ég er nú einu sinni
þorstaheftur lagði ég tankinn frá
mér og hugsaði með mér að í stað-
inn fyrir sonnetturnar gæti ég
fram að jólum, i jólabókaflóðinu,
notið umfjöllunar tilkvaddra menn-
ingarvita um íslenska bókmenn-
ingu i fjölmiðlum.
Það er árviss uppákoma hérlend-
is að á jólaföstunni leysast miklir
vitsmunir úr læðingi og þá í
tengslum við fagurbókmenntir og
aðrar bókmenntagreinar.
Hérlendis er aðdragandi fæðing-
arhátíðar Jesúbarnsins jafnan sá
að íslenska intelígensían lætur ljós-
ið sitt skína í fjölmiðlum með
fjörugri, frjórri og uppbyggilegri
umræðu um bækur og skerst þá
stundum í odda einsog vænta má.
Þá er stundum um það deilt
hvort bækurnar í „jólabókaflóðinu"
séu frambærilegur litteratúr bor-
inn upp af sæmilegri andagift eða
listrænum metnaði eða hvort text-
ar geti talist á mannamáli og lík-
legir til að varpa ljósi á hugsun
vitiborinna og sendibréfsfærra
manna.
Fæstir virðast leiða hugann að
því hvort bækur séu fyrir fólk að
lesa. Hitt er sérfræðingum oft hug-
leiknara, hvort bækur séu söluvara
eða gjafavara á jólunum.
Endalaust er pexað um það i
beinum útsendingum og á síðum
blaða hvort það geti verið rétt að
bókin sé á jólunum gjafavara eða
söluvara eða ómetanlegt innlegg í
islenska þjóðmenningu. Að bókin
sé söluvara eða gjafavara á jólun-
um hefur í gegnum tíðina stór-
hneykslað margan menningarvit-
ann og þeir segja sem svo:
Sá maður sem elur þá hugsun
við brjóst sér á jólafostunni að bók-
in sé söluvara hlýtur að vera alveg
ótrúlega mikið fúlmenni, hvaðþá ef
hann hefur orð á því í fjölmiðlum.
Og jafnvel þó bókin væri sölu-
vara þá er vægast sagt óviðeigandi
að hafa orð á þvi á sjálfri jólaföst-
unni, í miðju jólabókaflóðinu.
Á afmæli Jesúbarnsins.
Minnumst þess að íslensk menn-
ingararfleifð á rætur sínar i bók-
inni. Kjölfesta íslenskrar þjóð-
menningar eru bækur. Ekki sem
söluvara eða gjafavara.heldur sem
neysluvara.
Það er staðreynd að áður en al-
menningur í Evrópu hafði hug-
mynd um tilvist bóka voru skinn-
handrit orðin neysluvarningur á ís-
landi sem „klæði, skæði og fæði“
einsog Espólín segir.
íslendingar breyttu skinnhand-
ritunum sínum fyrst í fatasnið, síð-
an voru gerðir skór úr fræðunum
og síðast voru svo gullaldarbók-
menntirnar étnar.
Ástæðan til þess að prentaðar
bækur hafa varðveist betur á Is-
landi en skinnhandrit er tvimæla-
laust sú að prentaðar bækur eru
svo gott sem óætar og þóttu löng-
um, jafnvel í harðindum, svo
ólystugar að þær næðu því varla
að geta talist mannamatur.
Hvað þá söluvara.
Með öðrum orðum. Þar sem bók-
in hefur á íslandi alla tíð verið
neysluvara má leiða að því getum
að stundum hafi hún líka verið
gjafavara, þó það sé ef til vill liðin
tið.
Og í krafti þeirrar uppljómunar
ætla ég í kvöld (á Þorláksmessu) að
fylla Sonnettur Shakespears af
brennivíni og færa Grími, frænda
konunnar minnar, sem ég veit að
kann betur að meta innihaldið en
umbúðirnar.
Bækur eru nefnilega ekki sölu-
vara
Þær eru gjafavara Qg neysluvara.
Flosi
Sviðsljós ______________________________________________
O.J. Simpson
slær frá sér
Fótboltakappinn og leikarinn O.J.
Simpson er frægur í Ameríku.
Hann er frægur að endemum og hef-
ur verið síðan hann var ákærður
fyrir að myrða Nicole Brown eigin-
konu sína og meintan ástmann
hennar. Réttarhöldin voru einhver
þau umtöluðustu í bandarískri rétt-
arsögu en Simpson var að lokum
sýknaður þrátt fyrir yfirgnæfandi
líkur á sekt hans að margra mati.
Simpson hefur átt erfltt uppdrátt-
ar síðan. Hann á greinilega erfitt
með að stjórna skapsmunum sínum
og lendir i útistöðum við fjölmiðla,
kunningja og samferðamenn sína af
minnsta tilefni. Hann er nýlega
fluttur til Flórída og þar hefur hann
enn einu sinni lent í útistöðum og
nú við nágranna sína. Jeffrey Patt-
inson ætlaði að ávita Simpson á göt-
um úti fyrir að aka gegn stöðvunar-
skyldu. Það voru í sjálfu sér mistök
því Simpson tók ávítunum afar illa,
reif gleraugun af Pattinson og jós
yflr hann svívirðingum og hafði í
hótunum við hann. Lögreglan rann-
sakar málið.
O.J. Simpson fótboltahetja
Simpson slapp meö skrekkinn frá
moröákæru en vandræöin fylgja
honum hvert fótmál.
Lewinsky aftur í tísku
Hin þrekvaxna og umtalaða Mon-
ica Lewinsky er alltaf vinsælt um-
fjöllunarefni fjölmiðla. Nú hefur þó
orðið sú breyting á stöðu hennar að
hún er eiginlega komin í tísku aftur.
Fyrst eftir að hún komst í sviðsljósið
fyrir ástarsamband sitt við Clinton
forseta þótti mjög svalt að gera grín
að Monicu, vaxtarlagi hennar, holda-
fari og bókstaflega öllu sem hana
varðaði.
Nú hafa hlutirnir snúist viö. Það
vilja allir bjóða Monicu í veislur til
sín og það þykir meðal fræga fólksins
í New York mjög smart að þekkja
fröken Lewinsky. Ennfremur þykir
allt í einu mjög ósmekklegt og óupp-
lýst að hafa hana eða framferði henn-
ar í fiimtingum á einn eða annan hátt.
Monaica Lewinsky
Einu sinni var hún sú kona sem mest var gert grín aö í Ameríku. Nú er
hún komin aftur í tísku.
Skemmtileg stemmning í Kringlunni
í dag og langt fram á kvöld
með lifandi tónlist, söng og gleði.
Islistamenn sýna listir sínar
frá kl. 15:00 fram á kvöld.
Jólasveinar verða á ferðínni.
KyIk
AA
Opið til
kl. 23:00 í kvöld