Dagblaðið Vísir - DV - 20.10.2001, Síða 20
20
LAUGARDAGUR 20. OKTÓBER 2001
Helgarblað_________________________________________________________________________________________________X>V
I frjálsu falli
Borg Napóleons og Errós
- Helgarblað DV á þvælingi á Signubökkum.
Fimmtán ár með Megasi
Þórunn
Hrefna
skrifar
Þaö var sumarið 1986. Ég var
fimmtán ára og lá hálf út úr tjaldi
sem hafði veriö slengt niður ein-
hvers staðar í Helgustaðahreppi
við Eskifjörð. Þangað hafði ég far-
ið til að fá að vera unglingur í friði
- ásamt öðrum mínum líkum. Ég
spjallaði viö sætasta strákinn í
bekknum, við teygðum unga
skankana á móti sólinni og hlust-
uðum á ferðakassettutæki sem lá I
grasinu. Fuglarnir sungu áreiðan-
lega.
Allt í einu byrjaði kunnugleg
rödd að syngja lag sem ég hafði
aldrei heyrt áður:
Og ég var með Páli/Páll var með
mér/kom mér með illum
klæk/uppí með sér/og ég var
rúnn/en hann var skver - og/ég
var með mér/hann barasta sér...
Kannski var það sumarið,
rósemi hugans I sælu sveitarinnar
eða nývöknuð kynhvötin. Ég veit
það ekki. En orðin náöu í gegn, og
röddin - drottinn minn dýri -
smaug milli tauga og þar fæddist
eitthvað nýtt.
Þetta var Megas að syngja Ég á
mig sjálf og mér heyrðist hann
flissa inn á milli setninganna. Af
hverju var maðurinn að flissa?
Sætasti strákurinn í bekknum
sagði mér svo að bróðir hans ætti í
ofanálag plötu með Megasi sem
héti í bleikum náttfötum og hún
væri aldeilis æðisleg. Ég varö enn
forvitnari. f bleikum náttfötum?
Seinna þetta sumar pantaði ég
mér Megas allan - plötusafn sem
haföi að geyma allar plötumar hans
- og ég hlustaði alla daga: Á þjóðsög-
ur Megasar um fegurðardrottningar
fiskiðjuversins, rótlausar og pirrað-
ar afþví þær fengu ekkert kynlíf, ég
hlustaði á Hamlet með áherslu á
Ófelíu sem er „óhress nokkra hríð“
og „eigrar um fól með borðdúk vaf-
inn um kroppinn". Og ég hlustaði á
það sem afi var svo reiður yfir að
hann varð blár í framan þegar hann
heyrði á Megas minnst: „Gættu þin,
mamma, maðurinn hann er með
sýfilis“...
Sumarið leið og svo fékk ég f
góðri trú í jólagjöf. Þunglyndisieg
eins og hún er hæfði hún þunglynd-
um unglingi eins og ég var: „Svart-
ir eyðisandar/ svo langt sem augað
eygir/ ég get ekki varist þeim grun
stúika / að gengnir séu á enda allir
vegir...“ Ég hafði ánetjast og byrjaði
að breiða út fagnaðarerindið.
Á þessum árum var þó skilningur
í heimabæ mínum á þessum snill-
ingi takmarkaður. Ég var oft spurð
hvers vegna ég héldi upp á Megas -
sem hefði svo afleita söngrödd, hefði
mætt draugfullur í sjónvarpið
nokkrum árum áður og í þokkabót
sært fatlað fólk hoiundarsári með
svívirðilegum texta.
Ég gat ekki svarað því þá - þó að
ég viti það núna.
Einhvem tíma heyrði ég þá skil-
greiningu á óperum að öfugt við
svipaða atburði í lífinu brysti fólk í
fegursta söng ef það fengi rýting i
bakið - í staö þess að öskra eða
hniga niður. Ef Megas fær rýting í
bakiö þá heyrir maður það á tilfinn-
ingunni í söngnum. Ef hann syngur
um tollstjóra og ráðherra er hann
grimmur og ógnvekjandi og skipar
þeim að skríða ofan í öskutunnuna
afturábak með lafandi tungu. Ef
hann er ástfanginn er hann blíður í
rómnum og segir: „Fílahirðirinn
minn frá Súrín“ - en ef hann hefur
verið svikinn í tryggðum snýst
hann til varnar og hrækir út úr sér
„tussan þin“. Annað væri heldur
ekki ekta.
Ég veit það núna hvers vegna ég
ánetjaðist. Megas var ekta og gat
einfaldlega orðað hugsanir og til-
finningar sem æddu óreiðukenndar
um höfuð mitt miklu betur en ég
sjálf. Hvort sem ég hafði tekiö „of
stóran skammt af engu“ eða „björt
ljós borgarljós blekktu mig eins og
alla fyrr og síðar“ eða mig vantaði
bjartsýnislegt innlegg í líf mitt og
fékk að vita að það nægir að smæla
bara framan í heiminn.
Þess vegna hefur Megas verið
haldreipi mitt gegnum öll árin.
Af einhverjum ástæðum virðast
margir telja að París sé alveg sér-
staklega rómantísk borg og menn-
ingarleg. Það er erfitt að sjá róman-
tikina í önugu og hrokafullu við-
móti þjónustufólksins en það er
erfitt að komast hjá því að sjá
menningu og listir því þær skríða
upp um hálsinn á flestum sem
leggja leið sína þangað.
Ég kom til Parísar í þriðja sinn
fyrir skömmu. Ég kom þangað fyrst
fyrir nærri ellefu árum í lokin á
löngu og erfiðu ferðalagi. Sú Paris-
ardvöl var mjög stutt og hápunktur
hennar var þegar ég henti sokkun-
um mínum í Signu af Pont Neuf
brúnni og fór berfættur heim til ís-
lands tveim dögum seinna. Þá var
gott véður i París en kalt á Islandi
og ég saknaði sokkanna strax í
Keflavík.
Þegar ég kom um daginn var líka
kalt á íslandi en hlýtt í París. Sam-
ferðamenn okkar til Parísar voru
stór hópur starfsmanna Strengs sem
af einhverjum ástæðum klöppuðu
og æptu í flugvélinni meðan örygg-
ismyndband Flugleiða var sýnt. Ég
var farinn að kvíða þvi hvernig þeir
myndu taka öðru sjónvarpsefni á
leiðinni fyrst þeim fannst þetta
svona frábært. En ástæðan var víst
sú að einhver úr hópnum lék
ábyrgðarfullan farþega í myndband-
inu.
Þegar við stigum út úr flugstöð-
inni í París rifjaðist upp fyrir mér
kvæði Andra Snæs Magnasonar um
lyktina af flugvélabensíni sem hon-
um finnst svo góð og sannfærist
alltaf um að næstu tvær vikur verði
frábærar og sér eftir þvi að hafa
ekki farið í stuttbuxur. Mér leið eig-
inlega alveg eins nema hvað ég ætl-
aði aðeins að stoppa í þrjá daga og
var ekki með stuttbuxur.
Fíflheldar samgöngur
Hótelið sem Flugleiðir seldu okk-
ur í París heitir Home Plazza Ba-
stille og er við Rue d’Amelot, rétt
ofan við Bastillutorgið. Þangað er
hægt að fara á um það bil klukku-
tíma með RER-lest og tveimur
metróleiðum frá flugvellinum. Þeir
sem ekki þekkja metró halda marg-
París úr lofti
Þaö tekur á taugar þeirra toft-
hræddu aö fara upp í Eiffelturninn
en þegar upp er komiö blasir fegurö
Parísarborgar viö.
ir að hann sé flókinn og hugsanlega
hættulegur í notkun. Það er hvort
tveggja rangt. Þetta eru algerlega
fíflheldar samgöngur og hver salf-
buna kostar um 130 krónur og mað-
ur má skipta eins oft og maður vill.
Það er stoppistöð í um það bil 100
metra fjarlægð frá hótelinu.
Við fórum að Eiffelturninum sem
Gustav Eiffel hannaði og reisti fyrir
heimssýninguna í lok 19. aldar. Þeg-
ar sýningunni lauk átti að rífa hann
en var hætt við það á síðustu
stundu. I dag getur maður farið með
tveimur lyftum alla leið upp í topp
en það reynir allverulega á inn-
byggða lofthræðslu ferðamanna og
sumir sem maður sá þarna uppi
héldu virkilega fast í handriðin og
ferðafélaga sína.
Allah er mikill
Á enni þessa arabíska myntusala, sem bauð jurtir falar á markaönum á
Place d’Aligre, má greina dökkan blett. Þetta er nokkurs konar sigg sem
merkir aö hann er heittrúaður múslími sem hefur bariö höföinu af miklum trú-
arhita niöur í bænamottuna.
Tveir hugsuðir.
Styttan af hugsuöi Rodins kveikir
sömu hugmynd hjá mörgum sem
þangaö koma.
I þessum leiðangri urðum við vitni
að mjög sérstæðri verkalýðsbaráttu
sem birtist í því að starfsfólk á lista-
söfnum var í einhvers konar verkfalli
til að krefjast 35 stunda vinnuviku.
Eins og margt fleira i hinu óskipu-
lagða Frakklandi fór það eftir geð-
þótta starfsfólksins á hverju safni fyr-
ir sig hvernig þetta kom niður á
listelskum ferðamönnum. Þannig var
Rodin-safnið harðlokað einn daginn
en daginn eftir var opið upp á gátt og
ókeypis inn í ofanálag og starfsfólkið
alveg sérlega elskulegt og hjálpsamt.
Viö gröf keisarans
Ekki langt frá Rodin-safninu, rétt
við garða sem eru kenndir við Les
Invalides, liggur Napóleon grafrnn.
Af einhverj-
um ástæð-