Dagblaðið Vísir - DV - 10.11.2001, Side 18

18
Helgarblað
LAUGARDAGUR 10. NÓVEMBER 2001
DV
Pamela Anderson
Hún ætlar aö leika í Baywatch
enn einu sinni.
Pamela Anderson:
Aftur á
strönd-
ina?
Strandunnendur og velunnarar
Baywatch-þáttanna vinsælu geta
tekið gleði sína á ný því fréttir ber-
ast af því að til standi að taka upp
enn eina seríu af þessum undurvin-
sælu þáttum sem voru í senn fágað
skemmtiefni og hálfgert klám.
Samningaviðræður standa yfir
við öll gömlu strandtröllin því til
þess að endurkoman heppnist vel
þurfa allir að vera með. Að vísu eru
einhverjar aukapersónur sokknar
svo djúpt í kókaínflkn að þeim verð-
ur ekki bjargað en Hasselhof verður
á sínum stað og síðast en ekki sist
er verið að semja við Pamelu And-
erson um að snúa aftur.
Þar stendur hnífurinn í kúnni þvi
Hasselhof setur það sem algert skil-
yrði aö hann sé hæstlaunaður allra
á ströndinni en Pamela, sem hefur
komið ár sinni vel fyrir borð síðan
sýningum þáttanna var hætt er á
annarri skoðun. Það eru launakröf-
ur hennar sem eru helsti ásteyting-
arsteinninn en nýjustu fréttir
herma aö gengið hafi saman og tök-
ur geti hafist á næstunni.
Hvernig á að veiða drauga?
- mikilvægt aö passa mataræðið
Ef maður hefði nú áhuga á því að
bregða sér á draugaveiðar, hvemig
ætti maður þá helst að fara að því?
Draugaveiðarar nútímans er fólk sem
hefur nógu mikinn áhuga á sálarrann-
sóknum til þess að eltast við þekktar
draugaslóðir, vopnað segulbandi og
stafrænum myndavélum.
Nýlega er komin út í Bandaríkjun-
um bók eftir Katherine Ramsland sem
heitir: Ghost: Investigating the Other
Side.
Þar segir Katherine frá ýmsum æv-
intýrum sínum og tilraunum til að ná
framliðnu fólki bæði á segulband og
staírænar myndir. Katherine lýsir því
nákvæmlega hvemig draugaveiðarar
fara á slóðir reimleika og þótt þeir
heyri engar raddir með eigin eyrum þá
koma raddir framliðinna inn á segul-
bönd þeirra og undarlegir hlutir birt-
ast á myndum þótt ber augu drauga-
veiðarans sjái ekkert.
Nú er rétt að rifja upp að áhuga-
menn á þessu sviði hafa lengi notað
tæknitól nútímans til að greina raddir
framliðinria þótt þeim reynist erfitt að
útskýra hvemig það má vera að segul-
bandið nái röddum sem mannlegt eyra
greinir ekki.
Segöu SÍS
röddum framliðinna á
band. Önnur röddin
sagði Já en hin sagði:
Af hverju ertu að gera
okkur þetta?
Katherine gerir ráð
fyrir að ein af skýring-
unum á þessu undar-
lega fyrirbrigði geti
verið sú að minningar
geti varðveist á ein-
hvers konar rafsviði
utan líkama okkar og
þar getum við haft að-
gang að þeim. Hún seg-
ist hafa slæma reynslu
af miðlum sem alltaf
vom að sjá og heyra
hluti sem engin leið
var að staðfesta með
upptökum eða mynd-
um. Hún segir að oft sé
erfitt að greina raddir
á segulböndunum
vegna suðs og hátíðni-
hljóða og yfirleitt séu
það sundurlaus orð og
stuttar setningar sem
heyrast en enginn
samfelldur boðskapur
eða skilaboð.
Mynd af draug
Þaö er auöveldara aö taka mynd en margir halda. Myndavélar veiöa drauga þar
sem viö sjáum þá ekki.
Sama er um ljósmyndir þar sem lát-
ið fólk sést. Slíkar myndir hafa lengi
þekkst og á fyrstu árum sál-
arrannsókna á íslandi milli
1915 og 1925 vom slíkar
myndir beinlínis í
tísku og frammámenn
á þessu sviði fóm
stundum sérstaklega
til ljósmyndara er-
lendis sem sérhæfðu
sig i slíkum mynda-
tökum.
Katherine Rams-
land er ekki sérleg-
ur áhugamaður
um sálarrann-
sóknir þótt hún
veldi sér þetta
viðfangsefni.
Hún vill fyrst
og fremst deila
með lesendum
reynslu sinni
af veiðunum
sjálfum og hún
náði upp á eigin

spýtur
A rangrí leiö
Á þessu er þó ein undantekning sem
er þekkt i heimi sálarrannsóknanna.
Maður að nafni Friedrich
Jurgenson var
meðal frumkvöðla
á því sviði að taka
"■ raddir framliðinna
upp á band. Hann'
lést eins og fara
í; gerir í hárri elli og
skömmu síðar náöi
einn lærisveina
hans upptöku af
rödd Jurgensens yfir
gröf og dauða og
skilaboð hans voru
skýr. Hann sagöi: Allar
Mjólk er góð
í Mataræöi skiptir
miklu máli þegar menn
eru á höttunum eftir
draugum og mikilvægt
aö foröast mjólkurvörur
og kalk þótt mjólk sé
góö.
vísindalegar, læknisfræðilegar og líf-
fræðilegar hugmyndir ykkar missa
marks.
Mjólk er góö
Katherine setur fram í bókinni þær
stórfróðlegu upplýsingar að mataræði
þess sem vill verða var við framliðna
geti skipt máli. Hún telur að með því
. að neyta mikils kalíums og lítils kalks
auki menn stórlega möguleika sína á
því að ná sambandi við framliðna.
Mikil kalíum fá menn t.d. með því að
borða mikið af banönum en lítið kalk
með því að forðast mjólkurvörur og
osta. Katherine fór að þessum ráðum
og heimsótti síðan þekktar draugaslóð-
ir og það var eins og við manninn
mælt að hún fann kuldasúg, fann und-
arlega lykt, heyrði hljóð og náðir rödd-
um drauga á segulband og stórkostleg-
um myndum af dularfullum ljóshnött-
um sem komu út úr málverki á veggn-
um.
Þetta gerðist allt í Gettysburg í
Bandaríkjunum þar sem eru, að sögn
Katherine, þekktar draugaslóðir.
Sé þetta sett í íslenskt samhengi
hlýtur það að vera undarlegt hve ís-
Iendingar verða mikið varir við fram-
liðna í ljósi þess að þeir neyta meiri
mjólkur og mjólkurvara en aðrar þjóð-
ir og hljóta því að vera stútfullir af
kalki allá sína ævi.
Þær fæðutegundir sem innihalda
hvað mest kalíum voru árum saman
sjaldséðar á íslandi sem ætti að hafa
stuðlað að enn meira sambandsleysi
við framliðna en ella. Samt trúa íslend-
ingar í meira mæli á líf eftir dauðann
en aðrar þjóðir og starfsemi miðla og
annarra sem hafa lifibrauð sitt af sam-
bandi við framliðna hefur í nærri
heila öld verið blómleg á íslandi.
Katherine Ramsland segir í þessari
bók sinni að flestir hinna framliðnu
séu almennilegt fólk eða almennilegir
draugar sem vilji engum illt og því séu
draugaveiðar tilvalið tómstundagam-
an sem geti vel hentað allri fjölskyld-
unni. -PÁÁ
Jónas Sen
skrifar
Q
Heyranlegt „delay“ á Sinfóníutónleikum
Kollegi minn af Morgunblaðinu,
Ríkharður Öm Pálsson gagnrýnandi,
hlaut ákúrur fyrir krítík sem hann
skrifaði fyrir skemmstu. Hún var um
tónleika franska píanóleikarans Phil-
ippe Entremont með Sinfóníuhljóm-
sveit íslands í Háskólabíói. í greininni
stóð meðal annars: „Entremont stjóm-
aði frá píanóinu og sneri því baki í
hlustendur. Fyrir vikið var ekkert lok
á hljóðfærinu tO að senda [hljóðið] út í
sal, og kann það að hafa verið ástæða
þess að þætti nauðsynlegt að magna
upp slaghörpuna rafleiðis. Því miður
tókst ekki betur til en svo að tónninn
varð harla ópíanískur og dósakennd-
ur, auk þess sem stutt en heyrilegt
„delay“ var milli hins lifandi ásláttar
og þess sem kom út úr hátalaranum.“
Við þessa grein birtist athugasemd í
Morgunblaðinu frá Vigfúsi Ingvars-
syni, tæknimanni Ríkisútvarpsins.
Þar skipaði hann Ríkharöi að reyna að
segja rétt frá þegar hann skrifaöi gagn-
rýni, svona eins og hann reyndi það yf-
irleitt ekki. Flygillinn í Háskólabíói
hefði ekki verið magnaöur upp, og því
heföi ekkert „delay“ verið á milli
ásláttar og hátalara. Ríkharður heföi
bara ruglast á einhvetjum snúrum
sem vora tO staðar út af aOt öðra og
hefði verið að ímynda sér tóma vit-
leysu.
Ég var ekki á umræddum tónleik-
um, svo ég get ekki dæmt um hvemig
píanóleikur Entremonts hljómaði. En
mér er sagt að óeðlOegt bergmál hafi
myndast við það hvemig flygOlinn var
staðsettur. Ekkert lok var tO að vísa
hljóðinu út í sal heldur fór það upp í
tuminn fyrir ofan sviðið og þaðan tO
áheyrenda. Það var því í alvöranni
„delay“ og aftur „delay“ á tónleikun-
um.
Þar með er ekki öO sagan sögð. Ég
hef hlustað á ótal marga píanóleikara
spOa á flygO Sinfóníunnar, og úr hon-
um hefur ekki heyrst faOegur hljómur
í háa herrans tíð. Ástæðan er einfóld:
FlygOlinn er drasl. Hann var keyptur
árið 1978 og má muna sinn fifO fegri,
enda eðlOegur líftími slíkra konsert-
hljóðfæra ekki meiri en fimmtán ár.
Vissulega var hann ýmsum kostum
búinn þegar hann var nýr, og má þar
nefna helst hve hljómsterkur hann
var, sem er nauðsynlegur eiginleiki í
svo lélegum konsertsal sem Háskóla-
bíó óneitanlega er. Mikið var kvartaö
yfir flyglinum sem var þar áður, en
hann var aOtof daufur, og því töluverð-
ur fengur aö fá þetta nýja hljóðfæri,
sem sjálfur Ashkenazy hafði valið fyr-
ir hljómsveitina. í dag er þessi flygOl
hins vegar búinn að glata flestum af
bestu eiginleikum sinum og menn
þurfa að berja hann sundur og saman
tO aö tónleikagestir heyri yfirleitt í
honum. Tónninn er andstyggOega
harður og kuldalegur, og jafnvel fær-
ustu píanóleikarar ná ekki að gæða
leik sinn viðeigandi mýkt. Þegar verst
lætur hljómar flygOlinn eins og ofvax-
inn sembafi, og ekki þarf mikið tO að
hann sé dósakenndur og ópíanískur.
Það er því ekkert skrýtið að Ríkharður
hafi haldið að tónamir kæmu úr hátal-
ara.
Augljóslega er flygdlinn ekki boðleg-
ur afburða píanóleikuram. Þaðan af
síður áheyrendum, sem borga fyrir að
heyra góðan píanóleik á tónleikum
Sinfóníunnar. Margir hafa bent á
þetta, þar á meðal ég sjálfur í gagnrýni
um hinn eða þennan píanóleikarann,
en forráðamenn hljómsveitarinnar
skefla við skoOaeyranum.
Stjóm Sinfóníunnar gæti tekið sér
Salinn í Kópavogi tO fyrirmyndar. Þeg-
ar þetta ágæta tónlistarhús hóf starf-
semi sina fyrir tæpum þremur ái-um
fór ég fljótlega að gagnrýna flygOinn
sem þar var. Hann var engan veginn
nógu góður og hljómaði oft eins og
hver annar garmur. Ég varð var við
nokkum titring hjá ákveðnum aðOum
við þessi skrif mín, enda var ég lengi
vel sá eini sem hélt þessu fram opin-
berlega. En svo tóku aðrir við sér, þar
á meðal Ingóflur Guðbrandsson, ferða-
málafrömuður og músíkant, sem skrif-
aði í Morgunblaðið fyrir síðustu jól að
flygiOinn væri ekki aðeins vonbrigði,
heldur niðurlæging við list, kunnáttu
og getu góðra listamanna.
Viti menn: í haust var nýr
Steinway-flygiO keyptur handa Saln-
um. Þetta er frábært hljóðfæri, tónn-
inn er dásamlega mjúkur en líka ein-
staklega kraftmikfll. Áslátturinn er
svo nákvæmur að fínlegustu blæbrigði
heyrast greinOega út i sal. SennOega er
þetta besti flygOl á öOu landinu, og þótt
víðar væri leitað.
Það ber vott um listrænan metnað
að forráöamenn Salarins skuli bregð-
ast svo fljótt við gagnrýni á þennan
hátt. Þeir kappkosta greinOega við að
hafa aOt eins og best verður á kosið,
enda eiga tónleOcagestir ekki annað
skOið. Af hverju geta þeir hjá Sinfóní-
unni ekki tamið sér slíkt viðhorí?
Steinway-flygiO kostar að vísu um átta
miOjónir, en Sinfónían fær heilan heO-
ing í styrk frá ríkinu árlega og þeir
hljóta að geta önglað saman nokkram
miOjónum fyrir ahnennOegu hljóðfæri.
Ég vO því hvetja forráðamenn hljóm-
sveitarinnar tO að reka af sér slyðra-
orðið og fiárfesta i nýjum flygli; sá
gamli á ekki lengur heima i Háskóla-
bíói, heldur á haugunum.