Dagblaðið Vísir - DV - 18.05.2002, Qupperneq 37

LAUGARDAGUR 18. MAÍ 2002
37
Bandarikjamenn geta ekki sofið
rólegir ef þeir missa vinnu eða eitt-
hvað ber út af í einkalífi, eins og
Evrópumenn, sem treysta á opin-
bera forsjá, gera. Bandariskur
millistéttarmaður ber meira úr
býtum en sá evrópski, en hann
leggur líka harðar að sér og vinnur
meira til að sjá sér og sínum far-
borða á sómasamlegan hátt. Amer-
íkaninn gengur ekki að sjúkra-
tryggingum vísum ef hann tryggir
sig ekki sjálfur og hann verður
sjálfur að kosta börn sin í háskóla,
sem eru misjafnir að gæðum og
skólagjöldin mishá.
1 viðtalinu skilgreinir Kennedy
hvaða skilning sagnfræðin leggur í
orðið eða hugtakið heimsveldi. Nú-
tima-heimsveldi er ekki hið sama
og hið rómverska var á sínum
tíma. Nú er talað um óformlegt
heimsveldi. Veldi Bandaríkja-
manna felst m.a. í því að þeir hafa
nær ótakmörkuð áhrif i flestum
löndum heims, bein sem óbein.
Þeim vill heimsbyggðin líkjast og
dregur dám af bandarískri menn-
ingu og lifnaðarháttum.
Heimsveldið byggist ekki síst á
þvi að hafa áhrif í öðrum ríkjum,
án þess að aðrar þjóðir hafi nein
áhrif á bandaríska menningu eða
hagsmuni. Hér kemur margt til.
Bandaríkjamenn hafa herstöðvar í
mörgum löndum og þykir sjálfsagt,
en ekkert erlent ríki hefur leyfi til
að hafa eigin hernaðarumsvif í
Bandaríkjunum. Samningar um
herstöðvar eru ekki gagnkvæmir.
Mörg ríki eru mjög háð banda-
rískri efnahagsaðstoð og er Egypta-
land meðal þeirra sem byggja sinn
efnahagsgrundvöll á bandarískum
framlögum. Bandaríkin eru hins
vegar ekki háð Egyptum á neinn
hátt hvað varðar efnahagsmál.
Misræmið á þeim sviðum sem
hér eru nefnd sýnir að Bandaríkja-
menn fara sínu fram og er forræði
hins óformlega heimsveldis viður-
kennt af flestum þjóðum. Af sjálfu
leiðir að Bandaríkjamenn sýna
öðrum þjóðum vissan hroka og
jafnvel yfirgang. Það kemur ekki
síst fram eftir að Bush tók við
völdum. Hann neitar að viður-
kenna alþjóðasáttmála, svo sem
Kyotosamkomulagið, vegna þess að
hann telur það ekki þjóna banda-
rískum hagsmunum sem ávallt
sitja í fyrirrúmi.
Kennedy hefur verið búsettur i
Bandaríkjunum um árabil og
þekkir til viðhorfa heimamanna.
Hann telur þá illa að sér um
menningu og hugarfar annarra
þjóða. Þegar til lengdar lætur get-
ur það verið veikleiki Bandaríkja-
manna hve ósýnt þeim er um að
setja sig í annarra spor. Það er
hvorki af hroka né yfirgangssemi
sem þeir óafvitandi sýna öðrum
þjóðum og menningarheildum yf-
irgang. Þeir eru bara vissir um
eigin yfirburði og að þeirra lífs-
hættir taki öðrum fram og þeir
skilja illa þegar svo einfaldar
staðreyndir eru vefengdar.
Risaveldið verður ekki eilíft
fremur en önnur heimsveldi. Það
gengur ekki til eilífðar að land
sem byggt er 4,5 af hundraði jarð-
arbúa hafi yfir að ráða 30 af
hundraði auðæfa heimsins. Þegar
veldi Breta var hvað mest réðu
þeir yfir 50 af hundraði allrar iðn-
aðarframeiðslu en voru 2,5 af
hundraði jarðarbúa. En hrun
heimsveldis getur tekið langan
tíma þótt önnur falli í logandi
hvelli, eins og Sovétríkin.
Osmanaveldið var 300 ár að vesl-
ast upp.
Hve lengi Bandaríkin verða
eina risaveldið er best að spá
sem minnstu um, né heldur
hvaða ríki teljast til heimsvelda
í aldarlok. Yfirleitt er varlegt að
spá fyrir um framtíðarþróun því
sagan er skrykkjótt og gæfan
fallvölt.
(Viötalið sem hér er vitnaö í birt-
ist í Weekendavisen)
HelQCtrblaö DV
Hagæða hjálmarfráX'mElCUSAmeð viðurkenndum öryggistöðlum
Trek hjálmar
k fyrirlitlu
bömin 1-3 ára
V4Í Verð kr. 3.974.
STOFNAÐ 1925
Skeifunni 11, Sími 588 9890
Söluaðilar: Hjólið, Seltjamamesi - Músík og sport, Hafnarfirði
Útisport, Keflavík - Hjólabær, Selfossi - Sportver, Akureyri
Byggingavöruversl.Sauoárkr. - Olíufélag útvegsmanna, ísafiröi
Eöalsport Vestmannaeyjum - Pípó, Akranesi
Trek Scout
f.börn og unglinga
Stærðir Small/medium, medium/large
Verð kr. 3.974.-
Trek Vapor
f.börn og fullorðna
Stærðir Small-medium-large
Verð kr. 3.974.-
Visa- og Euroraðgr.
Hjalmar
Verndaðu mestu
verðmætin
Gerðu góð kaup!
Sama verð og í fyrra!
Opið laugard. 10-16
en þú heldjriú
LIMASSOL-KOS-KRIT-ZAKYNTHOS-CORFU-
KALAMATA-SANTORINI-LIMASSOL
Terra Nova-Sól býður upp á sérferð með íslenskum
fararstjóra þar sem notið verður dásemda Kýpur og
síðan siglt í viku með skemmtiferðaskipinu CALYPSO
frá Louis Cruises. Einstök ferð á enn betra verði!
Verðfrá
Verðfrá
169.920
93.433kr.
á mann m.v. 2 fullorðna og 2 böm
í 2 vikur á Ermitage Beach Hotel
kr.
á mann i tvibýli
Innifalið: Flug, gisting á Ermitage Beach Hotel, vikusigling i ytri
klefa með fullu fæði og allri skemmtun um borð, hafnargjöld,
ferðir milli flugvallar, hótels og skips, allir skattar og íslensk
fararstjóm
TERRA syiv
NOUA Jsö
f Verð frá
107.420krv
á mann í tvíbýli i 2 vikur á Estella S
-SPENNANDI VALKOSTUR-
-Vandaðir gististaðir
-Litskrúðugt mannlíf
-Iðandi næturlíf
-Fjölbreyttir straumar í matargerð
-Spennandi skoðunarferðir
-Frábærir vatnsskemmtigarðar
-2-3 daga skemmtisiglingar til Egyptalands
-Stuttar ferðir til Jórdaníu,
Sýrlands og Líbanon
-íslensk fararstjórn
Stangarhyl 3A 110 Reykjavík Simi: 591 9000 j terranova.is
engrilik
iJiJU Uj-UJJJJJJÍ
Sumarfrim erjódvrara%
i y •• ex&v- j- . ; ■
- « r -

Einn atvinsælasti áfangastaður -
ísiendinga undanfarinár

Verðfrá
57.713kr.
á mann m.v. 2 fullorðna og 2 börr
í 2 vikur á Cantinho do Mar með 35.00
DV-ferðaávísun
Verðfrá
66.845kr.
á mann í tvíbýii í 2 vikur á Cantinho do
Mar með 35.000 kr. DV-ferðaávísun
-Vandaðir og vel staðsettir gisfií
-Stutt flug
-Endalausar gylltar strendur
-Lágt verðlag
-Skemmtilegt mannlíf
-Mikið úrval veitinga- og skemmtistaða
-Fjölbreyttar skoðunarferðir
-17 Golfvellir
-Spennandi krakkaklúbbur
-Rómuð fararstjórn