Dagblaðið Vísir - DV - 18.05.2002, Síða 42
4-2
H&Igarfolað DV LAUCARDAGUR 18. IVlAl' 2002
í samstarfi
við sögupersónur
Þegar Morqunblaðið birti lista gfir bóksölu
íaprílmánuði kom íIjós að íþremur fgrstu
sætunum gfir mest seldu skáldverkin voru
spennusöqur Arnalds Indriðasonar. Mgrin,
Dauðarósir oq Grafarþöqn. Sannarleqa
qlæsilequr áranqur hjá höfundi sem óhætt
er að fullgrða að hafi sannað sig sem besti
íslenski spennusaqnahöfundurinn.
BÆKUR ARNALDS KOMA SENN á erlendan mark-
að. Mýrin, sem tilnefnd er til Glerlykilsins, norrænu
glæpasagnaverðlaunanna, hefur verið seld til Dan-
merkur og Finnlands, og Synir duftsins, Mýrin og
Grafarþögn til Þýskalands. Bækur Arnalds hafa vak-
ið áhuga kvikmyndagerðarmanna. Baltasar Kormák-
ur vinnur að kvikmynd eftir Mýrinni og Snorri Þór-
isson er að undirbúa kvikmynd eftir annarri bók
Arnalds, Napóleonsskjölunum. Sjálfur er Arnaldur að
skrifa kvikmyndahandrit ásamt Óskari Jónassyni en
hann vill ekki gefa uppi efni þess en segir það vera
með spennuívafi.
Á skömmum tíma urðu mikil umskipti í lífi Arn-
alds sem í tvo áratugi vann fyrir sér sem blaðamaður
og kvikmyndagagnrýnandi á Morgunblaðinu. Fyrir
sex árum hóf hann að skrifa í frístundum og árið 1997
kom út fyrsta bók hans, Synir duftsins. Vendipunkt-
urinn varð með fjórðu spennusögu hans, Mýrinni,
sem fékk mikið lof gagnrýnenda og varð metsölubók.
Arnaldur lét af blaðamennsku og sneri sér af fullum
þunga að skriftum. Um síðustu jól sendi hann frá sér
Grafarþögn sem er ekki síðri bók en Mýrin. Arnald-
ur er nú að vinna að nýrri bók sem verður fimmta
bók hans um lögreglumennina Erlend og Sigurð Óla.
Eins og hver annar rithöfundur
Arnaldur segir allan mun á því að skrifa í frístund-
um og að hafa ritstörf sem aðalstarf. „Þegar ég var í
öðru starfi var ég alltaf að stelast til að skrifa og
fannst ég aldrei hafa nógan tíma. Þetta hafði auðvit-
að áhrif. Ég upplifi skriftirnar miklu sterkar og er
miklu sáttari við þær þegar ég er laus við samvisku-
bitið sem fylgdi hugsuninni um að maður þyrfti að
vera að gera eitthvað annað.“
- Nú hafa margir haft á orði að þér hafi farið fram
með hverri bók. Heldurðu að ein skýringin sé sú að
þú fórst að gefa þér meiri tíma?
„Það getur meira en verið, en önnur skýring er sú
að ég hef þjálfast. Ég hef verið að skrifa skáldsögur í
sex ár og finn að skriftirnar eru að verða mér léttari.
Fæðingarhríðirnar eru ekki eins miklar og ekki eins
mikill fljótfærnisbragur á skriftunum. Jafnframt
kynnist ég persónunum betur. Ég er núna að vinna
fimmtu bókina um Erlend og Sigurð Óla og þeirra
nánustu. Þessar persónur eru orðnar mér nokkuð
kunnar. Ég hef orðið mjög gaman af að velta því fyr-
ir mér hvaða stefnu þær taka og hvaða vægi þær hafa
í hverri sögu. Sérstaklega á þetta við um Erlend og
samskipti hans við dóttur hans sem eru nokkuð
veigamikill þáttur í þessum sögum. Eftir því sem ég
læri meira inn á persónurnar og kynnist þeim betur
verður auðveldara að skilja þær og vinna með þeim.
Þannig er þetta eiginlega orðið hálfgert samstarf milli
lögreglumannanna og mín.“
- Ekkert hræddur um að losna aldrei við þessar
persónur, hreinlega festast í sögum af þeim?
„Ég hef ekki ennþá séð ástæöu til að velta því fyr-
ir mér. Ég vona að ég eigi eftir að skrifa nokkrar
bækur í viðbót um þá félaga. Ef ég viki frá þeim yrði
það í annars konar spennusögu. Ekki þar fyrir, ég get
vel hugsað mér að skrifa einhvern tíma annað en
spennusögur en þessa stundina kemur ekki annað til
greina.“
- Þetta eru spennusögur og morðsögur en lausnin
hjá þér er oft ekkert sérstaklega óvænt.
„Glæpurinn er rauða linan sem heldur lesandanum
við efnið en innan hans er ég að fjalla um íslenskt
samfélag og örlög fólks. Það er gaman að koma á
óvart en ég vil ekki taka óvænta lausn fram yfir það
að búa til efnismikla og safaríka sögu um mannleg ör-
lög. Þannig er ég eins og hver annar rithöfundur."
- Hefurðu við samningu bókanna um Erlend og Sig-
urð Óla lagst í miklar rannsóknir á lögreglustörfum?
„Ég hef aldrei lagt áherslu á hin eiginlegu lögreglu-
„Ég er núna að vinna finmitu bókina um Erlend og Sigurð Óla og þeirra nánustu. Þessar persónur eru orðnar
mér nokkuð kunnar. Ég hef orðið mjög gaman af að velta því fyrir mér livaða stefnu þær taka og hvaða vægi
þær hafa í hverri sögu. Sérstaklega á þetta við um Erlend og samskipti lians við dóttur hans, sem eru nokktið
veigamikill þáttur í þessum sögum. Eftir því sem ég læri meira inn á persónurnar og kynnist þeim betur verð-
ur auðveldara að skilja þær og vinna með þeim. Þannig er þetta eiginlega orðið hálfgert samstarf milli lög-
reglumannanna og mín.“ DV-mynd Hari
störf. Þetta eru sögur um karaktera. Ef mig vantar
tæknUegar upplýsingar hringi ég í ákveðinn mann
sem ég þekki. Svo er ég með nokkra yfirlesara sem ég
treysti mjög vel. Góður yfirlestur skiptir öllu máli og
yfirlesarar eru þeir öryggisventlar sem ég hef. En ég
hef oft sagt að maður þarf ekki mikið af staðreyndum
til að búa til heUmikinn skáldskap."
Ekld fylgjandi talíinörkuin
- Þú skrifaðir eina bók, Napóleonsskjölin, sem sker
sig nokkuð frá hinum bókunum vegna þess að þar
víkurðu frá þér öUu raunsæi. Hún er ansi skemmti-
leg en alveg eins og amerísk bíómynd.
„Pabbi minn hvatti mig mjög tU að skrifa þá bók og
það var fyrir hans hvatningu sem hún var gerð. Hann
vUdi eitthvað annað en þessar skandinavísku, félags-
legu vandamálasögur og vildi fá ameríska hasarsögu.
í löggusögunum þarf mikið raunsæi, sérstaklega af
því að þær gerast á íslandi. Þær þurfa að vera á sál-
fræðUegu plani meira en á líkamlegu hasarplani. í
Napóleonsskjölunum er allur annar gangur, byssu-
hasar og mjög hröð og ævintýraleg atburðarás. Ég
þurfti að hugsa á allt öðrum nótum þar en í löggusög-
unum sem veita manni harðan aga. í Napóleonsskjöl-
unum hafði ég frelsi tU að leyfa mér aUt og þess
vegna fannst mér gaman að skrifa Napóleonsskjölin.
Hins vegar held ég að löggusögurnar eigi betur við
okkur íslendinga af því þær faUa inn í okkar raun-
veruleika. Það má ekki ofbjóða lesendum og það
hamlar manni nokkuð. En í sjálfu sér er ég ekki fylgj-
andi takmörkum í íslenskum spennusögum. Og ég vU
ekki að bækur séu flokkaðar sem drasl af því þær eru
af einhverri sérstakri tegund bókmennta. Ég vU hafa
aUa flóruna. Menn eiga að glíma við það sem þeim
dettur i hug og ég vil ekki hafa nein takmörK á ævin-
týramennskunni. Aðalatriðið er að menn vinni vel.“
- Þú starfaðir lengi sem kvikmyndagagnrýnandi og
það má sjá greinUeg kvikmyndaáhrif i myndum þin-
um.
„Ég hef lært mikið af kvikmyndum. í kvikmyndum
er aUt klippt og skorið og í bókum mínum vU ég sniða
af aUan óþarfa. Annað sem ég hef lært af bíómyndum