Dagblaðið Vísir - DV - 17.08.2002, Blaðsíða 10
10
LAUGARDAGUR 17. ÁGÚST 2002
Útgáfufélag: Útgáfufélagiö DV ehf.
Framkvæmdastjóri: Hjalti Jðnsson
Aóalritstjóri: Óli Björn Kárason
Ritstjóri: Sigmundur Ernir Rúnarsson
Aóstoóarritstjóri: Jónas Haraldsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaöaafgreiösla, áskrift:
Skaftahlíó 24,105 Rvík, simi: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aörar deildir: 550 5999
Ritstjórn: ritstjorn@dv.is - Auglýsingar: auglysingar@dv.is. - Dreifing: dreifing@dv.is
Akureyri: Kaupvangsstræti 1, sími: 462 5000, fax: 462 5001
Setning og umbrot: Útgáfufélagiö DV ehf.
Plötugeró og prentun: Árvakur hf.
DV áskilur sér rétt til að birta aösent efni blaösins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgialds.
DV greiðir ekki viömælendum fyrir viötöl viö þá eöa fyrir myndbirtingar af þeim.
Viðburður fólksins
Fimmtíu þúsund manns voru á Menningarnótt í miö-
borg Reykjavikur aldamótaárið 2000, þar sem allir aldurs-
hópar skemmtu sér saman, kynntust menningu og listum
í borginni, auöguðu mannlífiö, sýndu sig og sáu aðra.
Veörið lék við borgarbúa og gesti þeirra, dagskráin var
þétt, ekki síst í tilefni ársins. Verið var að kveðja öld og
árþúsund. Menningarnótt í Reykjavik, sem þá fór fram í
fimmta sinn, hafði fest sig í sessi. Fólkið vildi vera með.
Allir lögðu sig fram, hvort sem voru þátttakendur í lista-
nóttinni eða almenningur.
Hefðin sem skapast hefur, á þessum fáu árum, sást best
á liðnu ári. Þá voru aðstæður aðrar, rigning og vindbelg-
ingur. Menn létu það þó ekki á sig fá þvi um fjörutíu þús-
und manns nutu þess sem var á boðstólum. Tónlistarmenn
léku af fmgrum fram, jafnt á kaffihúsum, i verslunum og
á götum úti. Handverks- og listamenn opnuðu smiðjur sín-
ar og vinnustofur. Flugeldasýning á hafnarbakkanum lýsti
upp himininn og dansinn dunaði fram á nótt.
Enn er komið að hinni árlegu hátið í höfuðborginni.
Nóttin er löng þessa síðsumarhelgi því dagskráin hefst á
hádegi í dag, laugardag, og stendur fram á næstu nótt,
fram á afmælisdag borgarinnar 18. ágúst. Reykjavíkur-
maraþon verður einnig í dag og verður sameiginleg setn-
ing þess og Menningarnætur klukkan tólf.
Aðstandendur Menningarnætur segja að dagskráin hafi
aldrei verið fjölbreyttari enda hafa margir tekið þátt í
undirbúningi. Verslanir verða opnar fram í myrkur og
sama gildir um veitingahús, kirkjur, söfn, gallerí og
vinnustofur. Þar verður boðið upp á margs konar við-
burði í tilefni hátíðarinnar í borginni. Húsin lifna við sem
og ýmsar verur og vættir. Tónlist mun hljóma um mið-
borgina, allir sýningarsalir og söfn Reykjavíkurborgar
verða opin, dansað verður inni sem á götum úti. Dagskrá
verður viða samfelld í fyrirtækjum og listastofnunum.
Skagfirðingar verða sérstakir gestir Menningarnætur í
Reykjavík að þessu sinni.
Mikil umræða hefur átt sér stað undanfarin misseri um
stöðu miðborgarinnar. Margir hafa óttast að hún gæfi eft-
ir, drabbaðist niður. Menningarnóttin er merki þess að
lítil hætta er á slíku. Borgarbúar og gestir þeirra þrá að
komast í miðborgina og njóta þess sem hún hefur upp á
að bjóða. Hvað sem liður umræðu um samkeppni við nýj-
ar verslunarmiðstöðvar keppa aðrir ekki við það sem í
boði er í hjarta borgarinnar. Enda á svo að vera. Höfuð-
borgarbúar og gestir þeirra sýna það þráfaldlega að þeir
vilja hittast og gleðjast í borginni.
Taka má undir orð Árna Þórs Sigurðssonar, forseta
borgarstjórnar Reykjavíkur, sem sagði við kynningu
Menningarnætur nú að hún væri viðburður fólksins i
borginni. Listamenn, fyrirtæki og síðast en ekki sist al-
menningur hefðu gert hana að stærsta menningarvið-
burði landsins. Menningarnóttin væri fyrir alla. Allir ald-
urshópar eiga að finna eitthvað við hæfi sæki þeir Menn-
ingarnótt í Reykjavík.
Þessi borgarhátíð er sambland fræðslu og skemmtunar,
sannkallað síðsumarkarnival. Hugmyndin er góð. Menn-
ingarnóttin hefur náð að þróast og mun gera það um
ókomin ár. Fjöldinn nýtir sér það tilefni sem gefst til að
skemmta sér, taka þátt og hitta aðra. Andrúmsloftinu var
ágætlega lýst í pistli Silju Aðalsteinsdóttur, menningar-
stjóra DV, að lokinni Menningarnótt í Reykjavík fyrir
tveimur árum: „En það er líka gaman að upplifa sig svo
áþreifanlega sem hluta af vinsamlegu samfélagi. Allir
voru svo sérkennilega kurteisir og allir voru góðir og
glaðir.“ Megi svo einnig verða í dag og næstu nótt.
Jónas Haraldsson
X>V
Lausnir þorpslæknisins
Reynir
Traustason
rítstjómarfulltrúi
Laugardagspistill
„Þú skalt drífa þig heim og fara í
bað. Síðan læt ég flytja þig á bráða-
móttöku,“ sagði héraðslæknirinn
grafalvarlegur og horfði á sjúkling-
inn sem sýnilega var brugðið. „En
er ég ekki með hjartaáfall?" spurði
sá sjúki með hálfbrostinni röddu.
„Svona, svona. Driföu þig. Þaö er
ekki hægt að bjóða spítalanum upp
á að taka við þér óböðuðum,“ sagði
læknirinn óþolinmóður og bandaði
frá sér með hendinni þar til sjúk-
lingurinn
snerist á;
hæli og
hvarf út' .
um dyr I
læknastof-
uimar.
Hjartsláttur
Sólin var að hníga
til viðar og bjarma
sló á vesturfjöllin
sem mynduðu þorp-
inu skjól gegn grimm-
um vetrarvindum. Sá
sjúki gekk hægum
skrefum áleiðis heim og
var í þungum þönkum,
enda hafði hann fram að
þessu ekki glímt við
hjartasjúkdóma af neinu
tagi. Það var reyndar af
hreinni rælni sem hann lagði leið
sína til læknisins. Hann hafði á til-
finningunni á mánudagsmorgni að
hjartað slægi óþarflega hratt og var
ekki viss um ástæður. Að auki var
hann meö seiðing í vinstri hand-
legg sem gat verið vísbending á
hjartakvilla. Maðurinn var miöur
sín eftir úrskurð læknisins og velti
fyrir sér ástæðum þess að svo var
komið. Hann var að vísu tæpum 30
kílóum of þungur en það hafði fram
að þessu ekki komið að sök nema
þegar hann pissaði og átti erfltt
með að fmna tilheyrandi tól. En
oflita olli auknu álagi á hjarta-
vöðvann, það vissi hann, og þess
vegna kom greiningin ekki svo
mjög á óvart. Helgina á undan hafði
hann drukkið ótæpilega og hann
var aö byrja að jafna sig þegar
hjartað tók á sprett.
„En skrattakomið. Hjartað hefði
átt að þola slikt,“ hugsaði hann
með sér á göngunni heim.
Meðferðarúrræði
Þorpslæknirinn var annálaður
fyrir sérkennilegar aðferðir íbúum
til heilsubótar og bata. Hann hafði
tekiö upp alls kyns frumlegheit til
þess að fyrirbyggja að umbjóðend-
ur stefndu sjálfum sér í heilsufars-
legan voða sem aftur yrði til að
auka álag á heilsugæsluna. Læknir-
inn var einkar hæfileikarikur þar
sem kom að greiningu og meðferð
en helsti veikleiki hans var aö geta
ekki vaknað fyrir hádegi. Þetta
vissu þorpsbúamir sem fæstir vog-
uðu sér að veikjast fyrr en seinni-
partinn.
Lækninum var áfengisbölið eink-
ar hugleikið og hann var ekki í
vafa um að óhófleg neysla leiddi til
sjúkdóma sem aftur kölluðu yfir
hann óþarfa álag. Hann hafði um
árabil verið formaður barna-
stúkunnar Vonar á staðnum, án
þess þó að ná þeim fullnægjandi ár-
angri sem að var stefnt. Alltaf var
einn og einn kolsvartur sauður sem
skaut upp kollinum í annars drif-
hvítri hjörðinni og lenti á glapstig-
um. Meðal áhugamála þorpslæknis-
ins var kvikmyndagerð af hvers
kyns tagi sem hann ástundaði á
milli þess að hann gaf skjólstæðing-
um sínum magnyl á báða bóga.
Laugardagskvöld eitt var hann
þungt hugsi yfir einum þorpsbúan-
um sem átti það til að blóta Bakkus
ótæpilega. Skyndilega uppljómaðist
hugur hans og lausn á áfengisböli
mannsins lá í augum uppi.
Dansandi þorpari
Þetta tiltekna kvöld var götu-
veisla í einni af aðalgötum þorpsins
og læknirinn tók hatt sinn og töku-
vél og hélt á vettvang. Það var eins
og hann grunaði. í miðri götuveisl-
unni dansaði þorparinn stríðsdans
og virtist vera fast að því viti sínu
fjær af ofsfenginni gleði sem rekja
mátti þráðbeint til ákavítisflösku
sem stóð honum í beltisstað. Lækn-
irinn ræskti sig og mundaði kvik-
myndatökuvélina. Síðan tók hann
til við að mynda manninn. Fífla-
gangurinn færðist í aukana við at-
hygli hins alsjáandi auga og dans-
inn tók á sig þær myndir að annað
eins hafði ekki sést í þorpinu síðan
kýr nokkur slapp frá slátrara sín-
um og fór með loftköstum um
byggðarlagið. Myndatakan hélt
áfram og læknirinn gætti þess
vandlega að missa ekki úr eitt
einasta brot af Bakkusardansi
skjólstæðingsins. Hinir
þorpsbúamir, sem voru
einkar sómakært fólk sem í
engu mátti vamm sitt
vita, gáfu lækninum
homauga. Pískrað
var mn það í götu-
veislunni að „nú
væri læknirinn
að gera enn
eina tilraun-
í miðri götuveislunni
dansaði þorparinn
stríðsdans og virtist vera
fast að því viti sínu fjœr
af ofsafenginni gleði sem
rekja mátti þráðbeint til
ákavítisflösku sem stóð
honum í beltisstað.
varlegur i bragði og kvaddi.
Maðurinn horfði undrandi á eftir
honum og hristi svo höfuðið. „Nú
er hann loksins búinn að missa vit-
ið,“ hugsaði hann með sér og gekk
í gagnstæða átt.
Maðurinn með hjartsláttinn gekk
ákveðnum skrefum áleiðis heim til
að hlýöa skipun læknisins. Hann
hugleiddi hvort það væri mann-
eskjuleg meðferð á sér, fárveikum
manninum, að skipa honum að fara
í bað. Sjálfur fann hann eitthvað at-
hugavert við hjartsláttinn og
skömmu áður en hann kom heim
mætti hann póstbera staðar-
ins. Venjan var þegar þorps-
búar hittust að þeir
ræddu stuttlega saman
um sjósókn, tíðar-
ma .
Eldri
kona með
næmar tilfinn-
ingar rifjaði það
upp þegar hún
fór til læknisins
til að fá bót við
brjóstsviða sem
hrjáði hana. „Ég
vildi fá töflur við
þessu en hann
skipaði mér að fara
út að ganga,“ sagði
hún við tvo ættliöi
sem stóðu henni sinn
til hvorrar handar.
Tortryggnin var ráð-
andi í götunni þar sem
læknirinn beindi kvik-
myndatökuvélinni
stöðugt að dansandi
drykkjumannimmi. Þeg-
ar dansarann þraut ör-
endi hneig hann niður í
götima og læknirinn
myndaði hrúgaldið í
nokkrar sekúndur. í sömu
svifum og tveir góðhjartaðir ná-
grannar þess ofurdrukkna báru
hann öldauðan áleiðis heim slökkti
læknirinn á vélinni og smellti loki
fyrir linsuna. Hann brosti drýg-
indalega til annarra gesta götunn-
ar, sem horfðu á hann með spurn-
arsvip, og gekk áleiðis heim. „Ég
held ég gangi heim, held ég gangi
heim,“ raulaði hann á göngunni,
hæstánægður með afrakstur
kvöldsins.
Fárveikur í baði
Hjartasjúklingurinn var niður-
dreginn þar sem yfir honum vofði
að fara dauðvona í bað. Á heimleið-
inni hitti hann kunningja sem vildi
vita hvemig hefði fiskast hjá smá-
bátunum í þorpinu. „Það hefur ver-
ið þokkalegt hjá stærri bátunum,"
sagði hjartasjúklingurinn og næstu
minútumar ræddú þeir félagamir
um bölvun kvótakerfisins og fólsku
þeirra er búa sunnan Bröttu-
brekku. Hjartasjúklingurinn leit á
klukkuna og sýndi einkenni
ókyrrðar.
„Ertu að flýta þér eitthvað?"
spurði hinn, enda hafði hann ekki
vanist öðra en kunningi hans hefði
nægan tíma til að ræða þjóðmál.
„Ég er með hjartaáfall og þarf að
drífa mig í bað,“ sagði sá sjúki al-
far og
nýjustu
myndböndin.
Pósturinn
ávarpaði þann
sjúka og spurði
hvort hann
hefði séð nýju
Brace Wiliis-
myndina.
„Láttu mig í
friði. Ég er með
hjartaáfall og á
að fara i bað,“
æpti sjúkling-
urinn að póst-
inum sem i
skelfingu sinni
hljóp í burtu
svo að slatti af
gluggapósti
varð eftir í slóð
hans.
Það spurðist
út um þorpið
með hraða
ljóssins að
maðurinn með
• hjartsláttinn
væri orðinn
brjálaður og
segði öllum að
hann væri með
hjartaáfall og
þyrfti að fara í
bað. Einn af
öðrum lagði leið sina fram hjá