Dagblaðið Vísir - DV - 30.08.2003, Blaðsíða 14

14 FRÉTTIR LAUGARDAGUR 30. ÁGÚST2003
Lágvaxinn glaumgosi
á þykkbotna lakkskóm
FREHAUOb %
7^ ' Guðlaugur Bergmundsson
LEIÐTOGINN GREIÐIR ATKVÆÐI: Kim Jong-il, leiðtogi Norður-Kóreu, brá sér á kjörstað heima í Pyongyang í byrjun þessa mánaðar þegar haldnar voru fyrstu þingkosningarnar í landinu í
meira en fimm ár. Á þingið kemst enginn nema hann njóti samþykkis æðstu manna þjóðarinnar.
Hann er kannski ekki hár í loft-
inu en svo mikið er víst að
skuggi hans, sem hefur hvílt yfir
samninganefndum sex ríkja í
Peking síðustu þrjá dagana, er
þeim mun lengri. Ekkert skrýtið,
maðurinn er jú enginn annar en
Kim Jong-il, einvaldur í Norður-
Kóreu.
Umræðuefni fundanna í Peking,
sem hófust á miðvikudag og lauk í
gær, var kjarnorkuáætlun Norður-
Kóreu sem hart hefur verið deilt um
síðustu mánuði og misseri. Sú deila
ku að miklu leyti vera verk leiðtog-
ans í Pyongyang.
Kim Jong-il, sem tók við völdum
eftir föður sinn, hinn „ástsæla" Kim
Il-sung, er sennilega einhver besta
sönnunin íyrir ágæti orðatiltækisins
um að hver maður líti sínum augum
á silfrið. Heima fyrir keppast ríkis-
fjölmiðlamir við að hlaða lofi á leið-
togann, kalla hann „mikilmenni
sem ekki eigi sinn líka“ og „leiðar-
stjörnu sameiningar þjóðarinnar".
Á Vesturlöndum hefur hann aftur á
móti verið kallaður öðmm og meira
„Kim Jong-il er ekkert
illmenni. Hann er gæf-
lyndur maður sem lifir í
eins konar orvellskum
heimi, óvægið af-
sprengi hinnar 58 ára
gömlu norður-kóresku
byltingar."
niðrandi nöfnum, enda Norður-
Kórea eitt þriggja ríkja sem George
W. Bush Bandaríkjaforseti kallaði á
sínum tfma „öxulveldi hins illa".
Fyrr í mánuðinum hvöttu mótmæl-
endur í Suður-Kóreu til þess að
honum yrði steypt af stóli og
brennd var dúkka í líki hans.
Þambar koníakið
í raun er heldur lítið vitað um
norður-kóreska leiðtogann. Gjarn-
an er dregin upp skopmynd af hon-
um sem lágvöxnum glaumgosa og
þykir hún mjög á skjön við harðn-
eskjulega stjórnarhætti hans.
Stjórnarerindrekar og flóttamenn
úr sæluríkinu lýsa Kim sem hégóm-
legum, aðsóknarsjúkum og fmynd-
unarveikum manni sem þambar
koníak eins og honum væri borgað
fyrir.
Leiðtoginn er sagður ganga í
mjög þykkbotna skóm til að gera sig
stærri en hann raunuverulega er
(tæplega 160 sentímetrar).
Stjórnmálaskýrendur eru ekki al-
veg vissir um hvort sérviska leiðtog-
ans sé aðeins til þess gerð að breiða
yfir kænsku hans og stjórnsemi eða
hvort hún sé merki þess að þar fari
brjálaður maður.
Að gera eitthvað rétt
Svo kann líka vel að vera að Kim
ýti undir goðsagnakenndar sögur af
sjálfum sér í þeim tilgangi halda
hinni sönnu ásýnd sinni leyndri.
„Ég veit að ég sæti gagnrýni úti í
heimi en ég hlýt að gera eitthvað
rétt úr því verið er að tala um mig,“
sagði Kim Jong-il einhverju sinni.
Alexandre Mansourov, sérfræð-
ingur í málefnum Norður-Kóreu við
rannsóknarstofnun um öryggismál
Asfu og Kyrrahafsríkja, segir rangt
að gera Kim Jong-il að einhverjum
djöfli.
„Kim Jong-il er ekkert illmenni.
Hann er gæflyndur maður sem lifir í
eins konar orvellskum heimi, óvæg-
ið afsprengi hinnar 58 ára gömlu
norður-kóresku byltingar," skrifaði
Mansourov í grein sem birtist í riti
Nautilus-stofnunarinnar sem ijallar
um afvopnunarmál.
Humar í hvert mál
Kim Jong-ii er sagður mikill
áhugamaður um kvikmyndir.
Hermt er að hann eigi hvorki fleiri
né færri en tuttugu þúsund
Hollywoodmyndir í einkasafni sínu
og að hann hafí meira að segja skrif-
að bók um kvikmyndir. Þá er því
haldið fram að hann hafí á árinu
1978 gengið svo langt að skipu-
leggja rán á suður-kóreskum kvik-
myndaleikstjóra og unnustu hans.
Konstantín Púlíkovskí, sendi-
maður Rússlandsstjórnar, sem ferð-
aðist með Kim í lest yfir þvert Rúss-
land um árið, greindi frá því á sín-
um tíma að á hverjum degi hefði
verið flogið með birgðir af lifandi
humri í veg fyrir lestina. Kim
snæddi síðan humarinn með silfur-
prjónum.
Tvímenningarnir drukku líka
kampavín saman í félagi forkunnar-
fagurra og ljóngáfaðra kvenna.
Tvöfaldur regnbogi
Fortíð leiðtogans er ekki jafn-
glæst. Á áttunda og níunda áratug
sfðustu aldar fór hann íyrir sérsveit-
um ríkisins. Flóttamenn hafa
bendlað hann við alþjóðlega
hryðjuverkastarfsemi, eins og
sprengjutilræði um borð í suður-
kóreskri farþegaþotu árið 1986. Þar
fórust 115 manns.
f opinberum æviskrám segir að
Kim Jong-il sé fæddur 16. febrúar
1942, í leynilegum búðum við
landamærin að Kína. Á sama tíma
háðu kóreskir skæruliðar harða bar-
daga við japanska herinn. Sagt er að
tvöfaldur regnbogi og björt stjarna
hafi birst á himninum við þetta
tækifæri.
Utanaðkomandi sérfræðingar
segja aftur á móti að Kim sé fæddur
nærri borginni Vladivostok í
austasta hluta Sovétríkjanna og að
hann hafi dvalið í Kína á tíma
Kóreustríðsins 1950 til 1953.
Pabbi gamli, Kim Il-sung, hóf að
starfið þegar árið 1980 og leiðtogi
varð Kim Jong-iJ árið 1994, við
dauða föður síns. Hann hafði þá áð-
ur tekið við hlutverki föður síns sem
æðsti yfirmaður herafla landsins og
tók formlega við embætti aðalritara
kommúnistaflokksins árið 1998 en
neitaði að taka við titli forseta.
Þess í stað lagði hann forseta-
embættið niður en tilnefndi föður
sinn „forseta til eilífðar".
Meðalltá hreinu
Allt til ársins 2000 voru til fáar
myndir af norður-kóreska leiðtog-
anum á Vesturlöndum. Það ár varð
hins vegar breyting á þegar hann
hélt fund með forseta Suður-Kóreu,
Kim Dae-jung, í júní og tók á móti
Madeleine Albright, þáverandi ut-
október.
Albright sagði eftir fundinn með
Kim að hann væri mjög vel upplýst-
ur og að hann væri ekki haldinn
neinum hugarórum.
„Mér fannst hann hafa sitt alveg á
hreinu," sagði Albright en riíjaði
jafnframt upp að sér hefði fundist
áform hans um norður-kóreskt
efnahagslíf vera óskynsamleg.
Einangruð þjóð
Á stuttum valdatíma Kims hefur
Norður-Kórea einangrast æ meir á
alþjóðavettvangi og þjóð hans býr
við mikinn skort, að því er hjálpar-
stofnanir hafa margsinnis bent á.
Uppskera hefur oftar en einu sinni
brugðist og almenningur hefur
varla átt til hnífs og skeiðar.
Tfu mánuðir eru nú liðnir frá því
yfirstandandi deila um kjarnorku-
vopnaáætlun Norður-Kóreumanna
blossaði upp. Allar götur síðan hafa
hótanirnar og skammirnar gengið á
víxl milli þeirra og Bandáríkja-
manna.
Þótt ekki sé mikið vitað um kjarn-
orkuáætíanir Norður-Kóreumanna,
er það þó vitað að þeir ættu að eiga
nóg af plútoni í fimm eða sex kjarn-
orkusprengjur.
Samningamenn Norður-Kóreu
og Bandaríkjanna stóðu fast á sínu í
Peking í vikunni og ekki útséð með
hvort eða hvenáer lausn finnst á
deilunni. Haukarnir í Washington
eru hins vegar við öllu búnir og
herma fregnir að þeir allra hörðustu
séu þegar búnir að leggja niður fyrir
sér hvernig hægt væri að vinna stríð
gegn Norður-Kóreu.
Byggt á efni frá Reuters og BBC.
undirbúa erfðaprinsinn iyrir ævi- anríkisráöherra Bandaríkjanna f
GLÆSTUR FORINGI: Norður-Kóreumenn eru afskaplega stoltir af leiðtoga sínum, Kim
Jong-il, að minnsta kosti embættismenn og þeir sem ráða. Mynd af honum var að sjálf-
sögðu á frimerki sem gefið var út í síðasta mánuði til að minnast þess að 50 ár voru liðin
frá því lýst var yfir vopnahléi í Kóreustríðinu.