Dagblaðið Vísir - DV - 13.12.2003, Blaðsíða 32

32 LAUGARDAGUR 13. DESEMBER 2003
Fókus 0V
Flestir leikarar í Hollywood taka sér ný nöfn þegar frægðin ber að dyrum því það dugar víst ekki að
láta rugla sér saman við einhvern meðaljón. Hér á landi hefur það verið algengara að fólk fái á sig við-
urnefni frekar en að það skipti um nafn, þótt hið síðarnefnda hafi reyndar aukist síðustu árin. Með nýj-
um menningaráhrifum og breyttum viðmiðum í samfélaginu hafa nafnabreytingar aukist talsvert. DV
stiklar á stóru í sögu nafna, nafngifta og nafnbreytinga íslendinga.
í barnaskóla lesa krakkar um ís-
lenskar hetjur og fræðimenn sem
margir hverjr báru eftirminnileg
viðurnefni. Nöfn eins og Skalla-
Grímur, Sviða-Kári, Ari fróði og
Auður djúpúðga þekkja allir. Sú
hefð að gefa mönnum viðurnefni
hefur haldist vel við á Islandi, sér-
staklega í minni bæjarfélögum úti á
landi. Þar fær næstum hver hræða
nafngift einhvern tímann á lífstíð-
inni, hvort sem henni líkar betur
eða verr. Áður voru menn yfirleitt
kenndir við þann bæ sem þeir
bjuggu á eða við eitthvert þrekvirki
sem þeir unnu. Nú er það líklega al-
gengara en hitt að nafngiftin sé
ætluð til að níða viðkomandi niður.
3 Daddar og Svali
Sverrir Þór Sverrisson var valinn
Sjónvarpsmaður ársins á Eddunni í
fýrra. Þegar nafn hans var kallað upp
leit fólkið í salnum hvert á annað og
vissi ekkert hvaða maður þetta var
og fólk sem horfði á sjónvarpsút-
sendinguna hefur eflaust yppt öxl-
um líka. Það var ekki fyrr en Sverrir
þessi gekk upp á sviðið og tók við
verðlaununum að fólk fattaði að
þetta var Sveppi á Popptíví.
Þetta á við um fleiri. Sigvaldi
Kaldalóns, útvarpsmaður á FM957,
var kallaður Daddi af vinum og fjöl-
skyldu þegar hann hóf störf á stöð-
inni. Þá voru þar fyrir þrír aðrir sem
kölluðu sig Dadda þannig að honum
var gefinn sá kostur að kalla sig Svala
eða Valda. Hann valdi Svala og
þekkja hann fáir undir öðru nafni
síðan. Annar er Daddi diskó. Sá heit-
ir réttu nafni Kjartan Guðbergsson
en vegna vinnu sinnar sem plötu-
snúður til margra ára undir hinu
nafninu þekkist hann vart undir
öðru. Plötusnúðurinn og útvarps-
maðurinn Þorsteinn Hreggviðsson
hefur alltaf verið kallaður Þossi.
Plötusnúðurinn Róbert Aron
Magnússon hefur gengið undir
óteljandi nöfnum á þeim tíma sem
hann hefur verið ein aðalsprautan í
íslenskri hip hop-menningu. í fyrstu
var það einfaldlega Robbi rapp en
svo breyttist það í Robba Chronic
eftir samnefndum útvarpsþætti sem
hann hefur haldið úti í fjölmörg ár.
Aðal sviðsnafnið hefur samt alltaf
verið Dj Rampage en á því hafa
komið ótal útfærslur á borð við Ram
Dog.
Halldór Guðjónsson?
Það er algengt meðal rithöfunda
að þeir taki upp sérstök skáldanöfn
þegar þeir hefja feril sinn, þótt
minna hafi verið um það í seinni tíð.
Þekktasta dæmið er líklega af Hall-
dóri nokkrum Guðjónssyni sem
breytti nafni sínu í Halldór Kiljan
Laxness. Steinn Steinarr var bara
ósköp venjulegur Aðalsteinn Krist-
mundsson framan af aldri og Guð-
mundur Kamban var skírður Guð-
mundur Jónsson. Kristján Níels Júlí-
us Jónsson varð skáldið Káinn og
Unnur Benediktsdóttir tók sér
skáldanafnið Hulda. Guðmundur
Magnússon þótti heldur ekki nógu
gott og var breytt í Jón Trausti. Af
starfandi rithöfundum er Didda lík-
lega besta dæmið um höfundarnafn.
Glæpasagnahöfundurinn Stella
Blómkvist hefur reyndar bæst í hóp-
inn síðustu árin en aldrei hefur feng-
ist upp gefið hver er á bak við það
nafn.
Sprengja með
rappkynslóðinni
Tónlistarmenn hafa margir
hverjir tekið þá ákvörðun að koma
fram undir öðru nafni en þeim er
gefið. Annars staðar í blaðinu er
fjallað um David Bowie sem margoft
hefur tekið upp nýtt nafn á sínum
ferli en íslenskir popparar hafa líka
látið til sín taka á þessum vettvangi.
Bubbi Morthens heitir auðvitað ekki
Bubbi heldur Ásbjörn Kristinsson
Morthens og Megas heitir Magnús
Þór Jónsson. Söngkonan Magga
Stína heitir Margrét Kristín Blöndal
og Dr. Gunni heitir Gunnar Lárus
Hjálmarsson. Þórhallur Skúlason
hjá Thule-plötuútgáfunni kallar sig
gjarnan Thor og Krummi í Mínus
heitir í þjóðskrá Oddur Hrafn Björg-
vinsson. Nýjasta viðbótin í tónlistar-
flóruna hérlendis er ungu rappar-
arnir og þar telst enginn maður með
mönnum sem notar skírnarnafnið
sitt. Ragna Kristjánsdóttir var ein
þeirra fyrstu sem gátu sér nafn hér-
lendis og hún kallaði sig Cell 7 en
eftir að sprengja varð í útgáfu
rapptónlistar í fyrra er listinn nær
ótæmandi. Móri, 7berg, Swarez,
Tiny, Opee og Sesar A, svo aðeins
nokkrir séu nefndir.
Ættarnöfn tekin upp sem
millinöfn
Og það eru fleiri. Tveir myndlist-
armenn koma strax upp í hugann
þegar þessi mál eru skoðuð. Þeir
eru Guðmundur Guðmundsson
sem bæði íslendingar og útlending-
ar kalla Erró. Þorleifur Morthens fór
sömu leið og Bubbi bróðir hans og
kallar sig Tolla. Smákrimminn og
kvikmyndastjarnan Lalli Johns
heitir réttu nafni Lárus Björn Svav-
arsson og þannig mætti lengi telja.
Auk þeirra viðurnefna og lista-
mannsnafna sem farið hefur verið
yfir hér eru nafnbreytingar nokkuð
algengar. Tveir valinkunnir fjöl-
miðlamenn hafa tekið sér milli-
nöfn á fullorðinsárum, þeir Sig-
mundur Rúnarsson, sem bætti
Ernir við fyrir um tuttugu árum, og
Steingrímur Ólafsson, fyrrum
fréttamaður á Stöð 2, sem bætti
Sævarr við fyrir nokkrum misser-
um. Þeir eru alls ekki þeir einu sem
þetta hafa gert.
Nokkuð margir virðast líka vera
farnir að bera ættarnöfh sem milli-
nöfn. Samkvæmt upplýsingum frá
Hagstofu íslands leyfist fólki ekki að
taka upp ættarnöfn án einhvers
skyldleika við viðkomandi ætt en
þess í stað komast margir fram hjá
reglunum með því að taka upp ætt-
arnöfn sem millinöfn en halda föð-
urnafni sínu. Sem dæmi um þetta
má nefna Friðrik nokkurn Jónsson
sem jafnan þekkist undir ættarnafn-
inu Weisshappel.
M
I verslunum Lyfju færðu úrval af dekurgjöfum
Verð frá 1.848 kr
llmandi gjafakassi fyrir ungar konur
Glæsile'gar
sokkabuxur
- með í pakkann
&LYFJA
CLARINS
---p a r i s-
Dekurpakkinn
hennar
Verö 2.490 kr.
% Gjafir sem gæla við líkamann

\
i
y