Dagblaðið Vísir - DV - 13.12.2003, Side 42

42 LAUGARDAGUR 13. DESEMBER 2003
Fókus DV
f
uttinn nkk
Ómar Ragnarsson upplýsti ísamtali við
blaðakonu The Guardian að hann hefði
verið beittur þrýstingi og hótað á meðan
hann vann að þáttum um virkjunarmál.
Hann segist hafa haldið ótrauður áfram en
hvarvetna hafi hann skynjað þrýstinginn
enda fyrirtæki ekki þorað að leggja nafn
sitt við myndina. Hann býr nú í lítilli leigu-
íbúð og er ekki ósáttur við að hlutskipti
sitt. Eftirskriftin verður að hann hafi ekki
heykst á neinu.
„Þetta er í aðra röndina dálítið fyndið því ég hef sagt frá
þessu áður en enginn tekið eftir því eða þótt það neitt
merkilegt fyrr en nú,“ segir Ómar Ragnarsson um meintar
hótanir í hans garð á meðan hann vann að þáttum sínum
um virkjunarmál og gerð myndar sinnar, A meðan land
byggist.
Ómar segir að allt frá því hann hóf að fjalia um virkjunar-
mál á íslandi hafi hann fundið fyrir ákveðnum þrýstingi.
„Þegar grein Susan De Muth f The Guardian birtist á dögun-
um ráku allt í einu allir upp stór augu yfir því sem allir
vissu," segir hann. Hann bendir á að líklega sé þetta elsta
mál fjölmiðlunarinnar að þegar hluturinn er sagður í þriðja
sirm þá virki hann betur en í hin tvö.
„Þetta hófst allt saman árið 1998 þegar áhrifamaður í
þessu þjóðfélagi kom að máh við konu mína, Helgu ]ó-
hannsdóttur, í trúnaðarsamtali í því umhverfi að ekki var
annað hægt en taka alvarlega. Ég tók þetta sem skilaboð
ákveðins sendiboða sem augljóslega hefði góðar heimildir.
Hann sagði við hana: Annað hvort stöðvar þú manninn
þinn og það er besti kosturinn. Að öðrum kosti verður hann
hreiniega stöðvaður og ég ráðlegg þér að fara að mínum
ráðum.“
Krafa um að ég yrði rekinn frá Sjónvarpinu
Ómar telur ekki neitt fengið með því að nefna nöfn í
þessu sambandi. Um hafi verið að ræða tveggja manna
trúnaðarsamtal. Hann segir konu sína hafa komið slegna
heim en hún sé sterk manneskja og hafi einfaldlega svarað
' að hún skipú sér ekki af því hvað maður hennar gerði.
Ómar segir að þarna hafi verið komin hótun sem ekki
hafi verið annað hægt en taka mark á. „Ég hélt áfram en beið
eftir að eitthvað gerðist. í framhaldi af þessu kom krafa aust-
an af fjörðum um að ég yrði rekinn frá Sjónvarpinu og gerð
var rannsókn á mínum störfum eitt og hálft ár aftur í tímann
að beiðni útvarpsráðs. Ekkert kom fram í þeirri rannsókn og
sumt af því sem ég var sakaður um hreinlega stóðst ekki.
Málið datt því niður en þrýstingurinn hefur verið stöðugur
síðan.“
Ómar heldur því ffam að eftir þetta hafi hann fundið
þennan þrýsting víða í þjóðfélaginu. Hann hafi birst í sam-
tölum hans við hina og þessa menn sem dregið hafi úr hon-
um og bent honum á að láta nú af þessari umfjöllun um
virkjunarmál; það væri best fyrir hann. Ekki geti hann hönd
á fest hvaðan þetta sé komið. Hann hafi einfaldelga fimdið
fyrir þrýstingnum hvarvema; einkum og sér í lagi þegar
hann líti til baka.
„Aliur þessi þrýstingur olli því hins vegar að ég var í gríð-
arlegri sjálfsritskoðun allan tímann. í gegnum þessi ár hef ég
siglt á milli skers og báru af mikilli varkámi," segir Ómar og
útskýrir að hann hafi verið skemmtikraftur í 45 ár og
höggvið mann og annan í gríni, gert at í stjómmálamönnum
og aldrei óttast neitt. „Fyrir fjórum árum samdi ég tvo gam-
■ anbragi, annan með virkjun og hinn á móti, en ég þorði ekki
að syngja þá sem skemmtikraftur. Nú spyr ég sjálfan mig
hvað sé eiginlega að mér. Hvað er ég svona hræddur við?
Hvað hef ég óttast svona? Það er ekki fyrr en nú sem ég átta
mig á þessu."
,»•■.
./-1
1
Seldi allt sem hægt var að selja
Ómar neitar því alfarið að yfirmenn hans hjá Sjónvarp-
inu hafi nokkum tífna bmgðið fyrir hann fæti. Hann hafi
fengið fullt frelsi til að vinna að þessum málum án afskipta
og verið treyst. Hann hafi gætt hlutleysis og unnið af fag-
mennsku og telur menn ekki geta áttað sig á hver hans eig-
in skoðun á virkjunarmálum sé. „Ég gæti verið bæði með og
á móti og hvort ætti að virkja Gullfoss eða Geysi myndi ég
hugsanlega geta rökstutt. Þannig orða ég svarið við þeirri
spumingu hver mín skoðun sé.“
Eins og fram hefur komið hefur Ómar notað megnið af
sínu fé í gerð myndarinnar. Hann segist hafa ráfað í fjömtíu
ár stefnulaust um landið. „Orðið heimskur þýðir heima-
alinn maður og ég áttaði mig á að ég var ekki aðeins heimsk-
ur, heldur íjallheimskur. Þess vegna fór ég að kynna
mér þessi mál betur og ég hef komist að raun um
að mér endist ekki ævin til að gera þessum
málum almennileg skil," segir hann. Hins
vegar hefur myndin kostað mig svo
mikið að ég hef ekki haft efni á að
eiga íbúð. Eg seldi líka jöklabflinn
sem ég var á. í staðinn fór ég á
dmslu sem átti að henda en
fékk gefins.
lítilU leiguíbúð. Þau Helga séu tvö eftir og þurfi ekki neitt
meira. „Það er einn óttinn; fólk óttast að þurfa að búa í Lftilli
leigufbúð. Ég nýt þess; ég er naumhyggjumaður og ulla á að
við þurfum að ferðast í 1200 kflóum af stáli um götirr borg-
arinnar. Ég er alsæll með mitt og það er þá ekki neitt til að
skilja eftir sig. Ég hugsa um að einhvem tíma á öldinni spyrji
barnabömin mín ekki: Hvers vegna gafst afi upp; af hverju
heyktist afi á að klára verk sitt? Það er spurning sem ég vil
ekid að þau eigi eftir að spyrja. Ég er ánægður með mitt og
óttast ekki neitt lengur því það er óttinn sem dregur svo úr
og er eyðileggjandi."
Vertu þægur, Ómar
Ómar hefur reynt að fá
styrki til gerðar myndarinnar
en jafnan fengið þau svör að
menn vilji ekki tengjast því
máli. „Margur hefði sagt að
ég hefði átt að reyna meira
að fá styrki til gerðar myndar
innar en einn framkvæmda
stjórinn sagði mér að hann
gæti ekki rökstutt fyrir hluthöf
um hvers vegna þeir legðu fé í
mynd sem fjallaði um svo við
kvæmt mál. Það var svo loks í
haust að þrír aðilar styrktu mig til
gerðar erlendu myndarinnar með
nokkur hundmð þúsund krónum.
„En það voru ekki aðeins fýrirtæki
heldur vísindamenn og fræðimenn,
sem sögðust ekki geta tekið þá áhættu
að koma nálægt þessu máli. Ég fann
þennan ótta hjá öllum sem ég ræddi
við. Því fór allt mitt fé, sem annars hefði
farið í íbúð, í myndina. Svo einfalt er það.
Einn framkvæmdastjóri orðaði þetta á
þann veg að hann þyrfti að velja þá gaum
gæfilega sem hann vildi styrkja. Það er auð
velt að neita þér, sagði hann. Það eru tvær setn
ingar sem standa upp úr. Annars vegar; þú verð
ur stoppaður og hins vegar; vertu nú
þægur.
Ómar neitar því að vera
ósáttur við að búa í
Ómar Ragnarsson
Lét engan koma i veg fyrir
að mynd hans yrði gerð,
þrátt fyrir hótanir sem
aldrei urðu að verujsika. .-
DV-mynd Hari