Dagblaðið - 05.03.1979, Blaðsíða 10
10
DAGBLAÐIÐ. MÁNUDAGUR 5. MARZ 1979.
MMBIAÐW
Útgefandi: Dagblaflið hf.
Framkvœmdastjflri: Sveinn R. Eyjólfsson. Ritstjóri: Jónas Kristjénsson.
Fréttastjóri: Jón Birglr Pétursson. Rttstjómarfultrúl: Haukur Helgason. Skrifstofustjóri rttstjómar
Jóhannes ReykdaL iþróttin HaJtur Sfmonarson. Aðstoflarfréttastjórar AtU Stsinarsson og ómar Vaidi-
marsson. Menningarméf: Aðalsteinn Ingórisson. Handrit Ásgrimur Pálsson.
Blaflamenn: Anna Bjamason, Ásgeir Tómæson, Bragi Sigurflsson, Dóra Stefánsdóttir, Gtesur Sigurfls-
son, Gunnlaugur A. Jónsson, Haflur Halsson, Helgi Pétursson, Jónas Haraldsson, Ólafur Geirsson,
Ólafur Jónsson. Hönnun: Gufljón H. Péteson.
LJÓsmyndir Ámi PAII Jóhannsson, Bjamlelfur Bjamleifsson, Hörflur Vlhjélmsson, Ragnar Th. Sigurfls-
son, Svelnn Þormóflsson.
Skrifstofustjóri: ólafur Eyjólfsson. Gjaldkeri: Þrélnn Þorielfsson. Sökistjóri: Ingvar Sveinsson. DreHing-
arstjóri: Mér E.M. Haldórsson.
Ritstjóm SiflumCite 12. Afgreiflste, éskriftadeild, auglýsingar og skrtfstofur Þverhohl 11.
Aflateimi blafleins er 27022 (10 Hnuri. Askrift 3000 kr. é ménufli Innanlands. i lausasöki 150 kr. elntaklfl.
Setning og umbrot DagbteAIA hf. Stðumúla 12. Mynda- og ptötugerfl: Hilinir hf. Siflumúte 12. Prentun:
Arvakur hf. Skelfunni 10.
Nýtt spakmæli um þorsk
Því lengur sem ráðamenn þjóðarinn-
ar draga að taka mark á tillögum
fiskifræðinga um minni þorskafla,
þeim muni meiri fórnir verður að færa,
þegar þar að kemur. Átakið, sem gera
þarf, verður snöggtum erfiðara með ári
hver ju.
Ólafur Karvel Pálsson fiskifræðingur fjallaði í kjall-
aragrein í Dagblaðinu fyrir skömmu um þetta ráðdeild-
arleysi. Rakti hann söguna frá árinu 1976, síðasta ári
Breta í fiskveiðilögsögunni, er íslendingar veiddu sjálf-
ir 280 þúsund tonn af þorski.
Þá lagði Hafrannsóknastofnunin til, að þorskafli
okkar yrði minnkaður í 265 þúsund tonn árið 1977 og í
260 þúsund tonn árið 1978. Er þá búið að draga frá 10
þúsund tonna afla útlendinga hvort ár.
í þessum tillögum fólst ekki nema 15 þúsund tonna
samdráttur fyrra árið og 5 þúsund tonna samdráttur til
viðbótar síðara árið. Þetta hefði verið svo miklu auð-
veldara en að minnka aflann um þau 80 þúsund tonn,
sem nú þarf.
Ef tekið hefði verið mark á fiskifræðingum í fyrra
og hittifyrra, mætti í ár veiða 280 þúsund tonn af
þorski í stað 250 þúsund tonna og á næsta ári mætti
veiða 310 þúsund tonn í stað 270 þúsund tonna.
Samtals væri þetta 70 þúsund tonna aukning árin
1979 og 1980 á móti 20 þúsund tonna minnkun árin
1977 og 1978. Það hefði sem sagt verið stórkostleg
skammtímafjárfesting að taka mark á aðvörunar-
orðum fiskifræðinganna.
Enn betri hefði langtímafjárfestingin verið. Hrygn-
ingarstofn þorsksins væri nú 270 þúsund tonn í stað
200 þúsund tonna. Og hann hefði komizt upp í 400
þúsund tonn á næsta ári, 1980 og í 500 þúsund tonn
árið 1981.
Ólafur segir: „Með vísindalegri stjórnun hefði því
mátt nýta til fulls það svigrúm, sem skapaðist við
brotthvarf Breta til markvissrar endurreisnar þorsk-
stofnsins og tryggja þannig viðkomu hans og afrakstur
um ókomna framtíð og það án teljandi samdráttar í
efnahag þjóðarinnar.”
í staðinn var skarð Breta fyllt með aukinni sókn ís-
lenzkra skipa í þorskinn. Áherzlan var lögð á tíma-
bundinn gróða af útsæðisáti. Hrygningarstofninn
snarminnkaði og heildarstofninn minnkaði niður í
algert lágmark.
Það var einmitt vegna þessara mistaka, að Dag-
blaðið ásakaði ríkisstjórn Geirs Hallgrímssonar um til-
ræði við þjóðarhag og taldi framferði Matthíasar
Bjarnasonar sjávarútvegsráðherra beinlínis glæpsam-
legt.
Nú er komin ný ríkisstjórn og í þetta sinn undir for-|
sæti Ólafs Jóhannessonar, sem sagði um daginn, að vel
mætti veiða 300 þúsund tonn af þorski á þessu ári í
stað 250 þúsund tonna í tillögum fiskifræðinga.
Um þetta segir Ólafur Karvel: ,,. . . eru viðbrögð
ráðamanna óhugnanleg vísbending um að þeir hafí alls
engan lærdóm dregið af mistökum í stjórnun fiskveiða
á síðustu árum eða telji jafnvel, að mistök hafi hreint
ekki átt sér stað ...”
Fórnin, sem þurfti ekki að vera nema 15 þúsund
tonn árið 1977, er árið 1979 komin upp í 80 þúsund
tonn. Síðan mun hún aukast ár frá ári, unz ráðherrar
vorir hafa endanlega eytt þorskstofninum og þjóðin
getur beint öllum kröftum sínum að framleiðslu óselj-
anlegra útflutningsafurða landbúnaðar.
Enn verður að grátbiðja neikvæða, duglausa og
þjóðhættulega ráðamenn okkar að taka sönsum. Dag-
blaðið tekur undir þau lokaorð Ólafs fiskifræðings, að
„það, sem er gott fyrir þorskinn, er enn betra fyrir ís-
lendinga”.
HUGSUDUKÍN-
VERJARLDK-
INN TIL ENPA?
I — árásin á Víetnam átti að standa stutt og niðurlægja Víetnama
— Hugsazt gæti að Sovétmenn vildu kenna Kínverjum sína „lexíu”
Innrás Kínverja í Vietnam átti aug-
ljóslega að vera með svipuðum hætti
og hið árangursríka en stutta stríð
þeirra við Indverja árið 1962. Árásin
átti að vera stutt og skörp og stefna
að því að auðmýkja andstæðinginn.
Síðan átti að draga herliðið aftur inn
fyrir kínversku landamærin. En vafa-
samt er að kinversku leiðtogarnir
hafi hugsað aðgerðir sinar til enda.
Órói Kínverja vegna innrásar Víet-
nama í Kampútseu er að vísu skiljan-
legur þar sem Kampútsea hefur verið
eini bandamaður Kínverja í Suðaust-
ur-Asíu. Þá eru einnig eðlilegar
áhyggjur Kínverja vegna nánari
tengsla Sovétríkjanna við Víetnam.
En innrás Kínverja í Víetnam var
greinilega fremur gerð til þess að
bjarga andlitinu heldur en að eitt-
hvað gagnlegt leiddi af innrásinni.
Það er varla hægt að segja að al-
vara hafi legið á bak við innrás Kín-
verja í Víetnam. Það má draga þá
ályktun af yfirlýsingu Teng Hsiao-
ping varaforsætisráðherra er hann
hélt því fram að nauðsynlegt væri að
refsa ráðamönnum í Hanoi fyrir inn-
rásina í Kampútseu og kenna Víet-
nömum lexíu. Þá er innrás Kínverja
takmörkuð og hræðir vart hina
striðsreyndu Víetnama en gerir þá
mjög reiða.
Það er ekki trúlegt að Kínverjar
hafi ætlað sér að ná Víetnömum
aftur frá Kampútseu með innrás sinni
í Vietnam. í Kampútseu er um 100
þúsund manna herlið og u.þ.b. helm-
ingur skriðdrekaflota og flugflota
Víetnama sem enn berst við liðsmenn
fv. stjómar. Þá eru um 40 þúsund
hermenn frá Víetnam í Laos til þess
að halda stjórninni þar við völd.
Þrátt fyrir þetta er um hálf milljón
hermanna í fastaher Víetnams heima
fyrir. Einhverjir liðsflutningar hafa
átt sér stað frá Kampútseu og Laos
undanfarna daga en þó er þar enn
mikið lið manna.
Auk aðalliðsins er ein og hálf millj-
ón manna í varaliði og þeir menn eru
hernaðarlega vel þjálfaðir. Þá er víet-
namski herinn ekki síður vel vopnum
búinn en sá kínverski og á hann mun
betri skotvopn. f aðalliði Kínverja
eru 3,6 milljónir manna og styðjast
þeir að mestu við vopn sem framleidd
voru á sjöunda áratugnum.
Þá er ekki síður þungt á metunum
hve Víetnamar eru stríðsvanir. Þeir
hafa harðnað i hverju stríðinu á
fætur öðru en Kínverjar hafa ekki
tekið þátt í stríði i 26 ár, ef undan er
skilin hin snögga árás þeirra á Ind-
verja árið 1962.
Hið fjölmenna varnarlið Kínverja
nýtist ekki í baráttunni við Víetnama.
Kínverjar hafa því aðeins beitt 160
þúsund manna liði í Víetnam. Mikill
hluti herliðs Kinverja er bundinn við
landamæri Sovétríkjanna.
Með innrás sinni tóku Kínverjar
mikla áhættu. Það er engin trygging
fyrir því að hinn voldugi banda-
maður Víetnama ráðist ekki inn yfir
kínversku landamærin. Sovétmenn
eru með 44 herdeildir við kínversku
landamærin og til muna öflugri en
kínversku landvarnarsveitirnar
hinum megin við landamæralínuna.
Það yrði Sovétmönnum engin ofraun
að hertaka hið eyðilega land og lítt
byggða sem er handan sovézku
landamæranna.
Áætlun Kínverja var augljóslega
snögg árás og síðan fljótt heim aftur.
Sennilega hafa þeir gert ráð fyrir mun
styttra stríði en gegn Indverjum árið
1962 en það stríð stóð í sex vikur.
Snöggur sigur myndi niðurlægja hina
sþerrtu Víetnama en tíminn væri
jafnframt svo stuttur að Sovétmönn-
um gæfist ekki tóm til meiriháttar
árása inn yfir kínversku landamærin.
Skítkast
og illindi
Hinn 1. marz lögðu allir þingmenn
Sjálfstæðisfiokksins fram í samein-
uðu þingi tillögu til þingsályktunar
um þingrof og nýjar kosningar.
Slíkar tillögur teljast venjulega til tíð-
inda og eins er nú, þegar ástandiö i
stjórnarherbúðunum er með þeim
endemum sem alþjóð er kunnugt. í
hverri þingræðunni á fætur annarri
keppast stjómarþingmennirnir við að
ata hverjir aðra auri sem mest þeir
mega. Skítkast og illindi milli stjórn-
arþingmanna eru orðinn svo fastur
liður að þeir fáu dagar, sem ekkert
slíkt á sér stað, eru fyrir þingmenn
eins og helgir dagar gagnvart virkum
hjáalmenningi.
Á meðan þessu vindur fram ýtir
ríkisstjómin vandamálunum á undan
sér. Ráðherrastarfshópar em settir á
laggirnar til að semja handrit að
Kjallarinn
Fríðrík Sophusson
drögum að fmmvarpi um efnahags-
stefnu, síðan semur forsætisráðherr-
ann drög að fmmvarpi sem er opið í
báða enda. Og þegar þetta er ritað er
óvíst í hvaða formi og með hvaða
efnisatriðum frumvarpið sér dagsins
Ijós i sölum Alþingis.
Reynslutímanum
er lokið
Ríkisstjómin hefur nú setið í rúma
sex mánuði þannig að reynslutíminn
er liðinn. öllum er ljóst að hingaö til
hefur aðeins verið stjórnað frá degi
til dags án nokkurrar framtíðar-
stefnu. Á þessum sex mánuöum hafa
stjómarflokkarnir svikið fiest kosn-
ingaloforð sín. Mest áberandi atriðið
í þeim efnum er að sjálfsögðu það
hvemig samningarnir voru settir í
gildi.
Alþýðuflokkurinn sagðist fyrir
kosningar vera skattalækkunarfiokk-
ur en hefur í þessari ríkisstjórn stutt
hvert skattpiningarfmmvarpiö á
Húsnæði til leigu
í Dagblaðinu þann 7. nóvember
sl. birtist grein undir nafninu
„Húsnæðisvandi braskarans” eftir
Finn Birgisson arkitekt, sem ég
þakka honum fyrir, og ég sé að hann
er á svipuðu máli og ég um fjár-
mögnunarkostnað útleigðrar íbúöar
þar eð hann notar tölur þær sem ég
gaf upp í fyrri greinum mínum sem
grundvöll að sinum útreikningum.
Þar með lít ég svo á að hann sé mér
sammála um að þaö sé beint fjár-
hagslegt tap af því að leigja út íbúðir
og í dag lætur væntanlega enginn sér
til hugar koma að byggja nýtt
húsnæði í þeim tilgangi að leigja það
meðhagnaði.
Hins vegar fer Finnur inn á sölu-
mál ibúða, sem ég tel málinu óskylt,
og telur að á þann hátt megi hafa
upp úr þessu kr. 1.5 milljónir í
umræddu dæmi. Sölumál íbúða hafa
hins vegar ekki verið á dagskrá í þeim
greinum sem ég hefi ritað um þetta
mál heldur hafa þær fjallaö um
vandamál leigjenda og leigusala þar
eð mikið skilningsleysi virðist ríkja
milli þessara hagsmunahópa á vanda-
málum hvors annars. En það er ekki
óalgengt fyrirbrigði í okkar
þjóðfélagi, sennilega vegna of lítils
upplýsingastreymis milli fólks og
hagsmunahópa almennt. Eg mun þvi
ekki fjalla um þann hluta greinar
Finns sem fjallar um kaup og sölu
íbúða eða hvort það er arðvænlegt
eða ekki.
Leigumiðlanirnar
Af ýmsum blaðaskrifum nú und-
anfarið má ráða aö ýfingar hafi verið
með leigumiðlunum og að ein sú
nýjasta, sem rekin er af Leigjenda-
samtökunum, hafi í október sl. sent
ríkissaksóknara og fleirum bréf með
beiðni um að starfsemi samkeppnis-
aðilanna yrði rannsökuð. Verður að