Dagblaðið - 24.02.1981, Qupperneq 12
H)AGBfcAÐlÐ. ÞRIÐJUDAGUR 24. FEBRÚAR 1981.
MSMBIADIB
frjálst, óháð dagblað
Útgefandi: Dagblaöiö hf.
Framkvœmdastjórí: Sveinn R. EyjöHsson. Ritstjóri: Jónas Krístjénsson.
Aöstoðarritstjórí: Haukur Helgason. Fróttastjórí: Ómar Valdimarsson.
Skrífstofustjórí ritstjórnar. Jóhannes Reykd^L
íþróttir: Hallur Simonarson. Manning: Aðalstainn Ingólfsson. Aöstoöarfróttastjórí: Jónas Haraldsson.
Handrít Ásgrímur Pólsson. Hönnun: Hilmar Karísson.
Blaðamenn: Anna Bjarrfcason, Atli Rúnar Halkförsson, Atli Steinarsson, Ásgeir Tómasson, Bragi Sig-
urðsson, Dóra Stefánscjóttir, Elin Albertsdóttir, Gisli Svan Einarsson, Gunnlaugur A. Jónsson, Inga
Huld Hákonardóttir, Krjstján Már Unnarsson, Siguröur Sverrísson.
Lfósmyndir: Bjamleifur Bjamlerfsson, Einar Ólason, Ragnar Th. Sigurösson, Sigurður Þorri SigurÖsson
og Svainn Þormóðsson.
Skrífstofustjórí: Ólafur Eyjólfsson. Gjaldkeri: Þráinn ÞoríoHsson. Auglýsingastjórí: Már E.M. Halldórs-
son. DreHingarstjórí: Valgeröur H. Sveinsdóttir.
Ritstjóm: Siðumúla 12. Afgreiðsla, áskríftadeild, auglýsingar og skrífstofur Þverholti 11.
Aðalsimi blaðsins er 27022 (10 linur).
Sotning og umbrot Dagblaðið hf., Siðumúla 12. Mynda- og plötugerð: Hílmir hf., Siðumúla 12. Prentun:
Árvakur hf., SkeHunni 10.
Askríftarverð á mánuði kr. 70,00. Verð i lausasölu kr. 4,00.
Vetri en Sovétríkin
Andstaða manna gegn Sovétríkjun-
um byggist fyrst og fremst á heims-
valdastefnu þeirra. Þau eru hættuleg, af
því að þau vilja flytja vandamál sín til
okkar. Útþensla er sérgrein Sovétríkj-
anna og gerir þau ólík öllum öðrum
ríkjum.
Stjórnarfar í Sovétríkjunum er ekki verra en gengur
og gerist í heiminum. Ríkisstjórnin setur menn á geð-
veikrahæli eða í fangabúðir, en drepur þá ekki beinlín-
is, svo sem siður er víða í þriðja heiminum, einkum í
Suður-Ameríku.
Stjórnarfar er miklu verra í ríkjum skjólstæðinga
Bandaríkjanna og á eftir að verða verra. Þar vestra eru
komnir til valda menn, sem eru þrúgaðir af hægri sinn-
aðri karlmennsku, ,,machismo”, þeir Reagan og Haig.
Valdataka þeirra hefur leitt miðaldamyrkur yfir
Rómönsku Ameríku. Afturhaldsstjórnir eru því fegn-
astar að vera lausar við mannréttindastefnu Carters og
fagna eindregið því, sem kallað er raunsæisstefna
Reagans.
Hér í leiðurum hefur áður verið fjallað um stjórnar-
far í ríkjum á borð við Mexíkó, Chile og El Salvador.
Alls staðar er sagan hin sama, vel skipulögð hryðju-
verk stjórnvalda gegn fátæku og bjargarlausu fólki.
í þetta sinn skal tekið dæmi um „machismo” í sjald-
nefndu ríki, Guatemala. Um karlmennsku stjórnvalda
þar mun senn birtast skýrsla Amnesty International.
Þar hefur mjög sigið á ógæfuhliðina, síðan CIA tók
við völdum árið 1954.
Ríkisstjórnin í Guatemala hefur drepið um 30.000
manns. Verkin eru skipulögð í forsetahöllinni sjálfri,
undir stjórn Hector Montalban, yfirmanns hers og
leyniþjónustu, hægri handar Romeo Lucas Garcia for-
seta.
Amnesty hefur skráð langa og dapurlega röð stað-
reynda um geðsjúkan kvalalosta stjórnvalda í Guate-
mala, sem starfa í skjóli leyniþjónustu Bandaríkjanna.
Skráning þessi er svo nákvæm, að henni verður ekki
mótmælt.
Töfraorð stjórnar Guatemala gagnvart Bandaríkj-
unum er „kommúnismi”. Hún segist vera að vernda
þjóðina fyrir vondum kommúnistum. Það fellur í
kram leyniþjónustu Bandaríkjanna, sem telur ekkert
böl verra en kommúnisma.
Suður-amerísk illmenni hafa löngum leikið þann leik
að þykjast vera að uppræta kommúnisma. Þar með fá
þau sjálfvirkan stuðning CIA og bandarískra stjórn-
valda til að ofsækja og mergsjúga bláfátækan almenn-
ing heima fyrir.
Á valdaskeiði Carters var reynt að vinda ofan af
þessu spillta samstarfi, enda var hlegið að honum
víðast hvar, nema hér í Dagblaðinu. En staðreyndin
var þó sú, að Carter færði Bandaríkjunum siðræna
reisn.
Eitt fyrsta verk Reagans var að heimsækja einn
glæpamanninn, forseta Mexíkó, og gefa honum riffil,
tákn um sameiginlega karlmennsku eða „machismo”
þeirra tveggja. í einu vetfangi eyðilagði hann uppbygg-
ingu Carters.
* Bandaríkin eru aftur komin í þá stöðu að vera
stærsta böl Rómönsku Ameríku. Þau gegna þar svip-
uðu hlutverki og Sovétríkin gegna gagnvart heiminum í
heild. Þar eru þau tákn miskunnarleysis og kúgunar.
í Suður-Ameríku halda Bandarikin uppi ríkisstjórn-
um, sem í sjálfu sér eru margfalt verri en stjórn Sovét-
ríkjanna. Eini kostur þeirra er sá, að þær stefna ekki
að heimsyfirráðum eins og stjórn Sovétríkjanna.
Einkunnasaman-
burður Halldórs
Guðjónssonar
Á fundi í samstarfsnefnd mennta-
skólastigs sem haldinn var skömmu
fyrir síðustu jól afhenti kennslustjóri
Háskóla Sslands, Halldór Guðjóns-
son, nokkrar tölvuútskriftir er sýndu
árangur 916 nemenda á fyrsta árs
prófum við Háskóla fslands. Þorri
þeirra kom úr 14 íslenskum skólum,
en nokkrir komu frá erlendum skól-
um. Ekki lágu fyrir upplýsingar um
hvaðan 11 nemendur höfðu braut-
skráðst og voru þeir settir saman í
hóp undir heitinu „ótilgreindir”.
Jafnframt flutti kennslustjórinn
hógværa og kurteislega ræðu. í máli
hans kom fram að frá fræðilegu sjón-
armiði voru margvíslegir annmarkar
á þeirri athugun sem hann kynnti.
Allir fundarmenn virtust honum
þakklátir, og ýmsir létu uppi þá
skoðun að marktækar ályktanir
mætti draga af verkinu er hann var
að hefja er sams konar athugun hefði
fram farið í nokkur ár.
Skömmu síðar birtust i Morgun-
blaðinu tvær af töflum þeim sem
kennslustjórinn afhenti. Voru af
þeim dregnar hvatvíslegar ályktanir.
Blaðið birti jafnframt umsagnir for-
stöðumanna nokkurra skóla. Bentu
þeir á ýmsa annmarka á töflunum og
skýringum blaðsins á þeim. Féll síðan
umræðan niður um hríð að þvi und-
anskildu að tímaritið Samúel tók
töflurnar til umfjöllunar. Ekki veit ég
til þess að nokkur hafi leiðrétt á
prenti rangtúlkanir sem þar komu
fram þótt vissulega væri ástæða til
þess. En fyrir nokkrum dögum tók
Morgunblaðið málið upp að nýju, og
birti þá leiðrétta töflu frá Halldóri
Guðjónssyni. Niðurstöður urðu nú
talsvert aðrar en i desember.
Kjallarinn
JónBöðvarsson
Nýja taflan ber með sér að
kennslustjórinn hefur tekið tillit til
réttmætrar gagnrýni sem þegar hefur
birst, en gerir 4>eim aðilanna sem
botnsæti skipa ókleift að stritast
lengur við að sitja þegjandi. Vinnu-
brögð kennslustjórans við gerð
samanburðargagna, og ályktanir þær
sem hann og Morgunblaðið draga af
„leiðréttu töflunni” neyða mig til
þess að ræða í 2—3 greinum um
veilur sem einkum varða Fjölbrauta-
skóla Suðurnesja sem ég telst veita
forstöðu.
Á fundinum sem á er drepið í upp-
hafi þessarar greinar benti Halldór
Guðjónsson mér og öðrum fundar-
mönnum á ýmsa annmarka þess
verks sem hann var að kynna, m a.
þann að frá mörgum skólum væru
nemendur of fáir til þess að niður-
stöður væru marktækar. Hann drap
á það sem flestir vita að fræðilegar
niðurstöður er óheimilt að draga af
könnunum sem þessum nema úrtak
sé nægilega stórt. Að óreyndu hefði
ég talið að Halldór gerði „leiðréttu”
töfluna þannig úr garði að fram
kæmu upplýsingar um nemenda-
fjöldann sem könnun þessi nær til.
Það er ekki gert. f töflunum er til-
greindur fjöldi prófa 5325, en ekki
tala próftaka, — 916 talsins, — sex
sinnum færri en prófin.
Próftakar skiptast þannig á skóla:
Menntaskólinn við Hamrahlíð 166,
Menntaskólinn í Reykjavík 149,
Menntaskólinn við Sund 110,
Menntaskólinn á Akureyri 97, Versl-
unarskóli fslands 69, Flensborgar-
skóli 43, Menntaskólinn í Kópavogi
39, Menntaskólinn á Laugarvatni 38_
Menntaskólinn við Tjörnina (nú MS)
31, Fjölbrautaskólinn í Breiðholti 25,
Kennaraskóli fslands 25, Mennta-
skólinn á fsafirði 20, Fjölbrautaskóli
Suðurnesja 14, Samvinnuskólinn 10,
Tækniskólinn 6.
Nemendurnir 14 úr Fjölbrauta-
skóla Suðurnesja skiptust þannig á
deildir Háskólans: í lagadeild 1,
læknadeild 1, tannlæknadeild 1, við-
skiptafræðadeild 1, félagsfræðadeild
3, verkfræðadeild 3 og heimspeki-
deild 4. í töflu sem Morgunblaðið
birti mátti lesa að nemendurnir tveir
Vi
Þaðerleitttil
þessaðvita
Fyrir nokkuð löngu las ég grein
eftir einn af ritfærustu mönnum
þessa lands um Háskólann. Það sem
kom mér á óvart, var að höfundur
vitnaði þar til Háskólans sem „Mela-
klepps”.
Það er bezt að segja hverja sögu
eins og hún er. Ég var sárgramur
þessum flokksbróður mínum fyrir
þessa tilvitnun. Ég skildi hana ekki.
Ég hef alltaf litið á Háskólann sem
musteri vísinda og þekkingar. Mér
hefur alltaf fundizt Háskólinn óðal
vizkunnar og talið að innan veggja
hans væri að finna allt það æðsta og
bezta sem samtíðinni er auðið að
hugsa.
Mér var þess vegna ókleift að átta
mig á hvað væri verið að fara með
nafngiftinni „Melakleppur”.
Það var ekki fyrr en ég fór að lesa
Kjallarinn
GuðmundurG.
Þórarinsson
greinar prófessors nokkurs, Jónasar
Elíassonar, að það rann upp fyrir
mér hvað fyrir greinarhöfundi vakti.
Hafi fyrstu greinar próefssorsins
gert mönnum grein fyrir nauðsyn
þess að rannsaka orsakir orkuskorts-
ins, þá hafa seinni greinar hans ekki
síður vakið menn til umhugsunar um
stöðu Háskólans. Þessar greinar eru
ritaðar af prófessor við Háskólann.
Menn mega ekki láta sér sjást yfir þá
staðreynd málsins. Þetta er grafalvar-
legt mál. Óneitanlega læðist að
manni ónotalegur grunur. Skyldu
þeir vera fleiri eins og þessi Jónas,
þarna uppi á Melum?
Ja, þaðernú það.
Óðal mannvitsins
Ég held að flestir íslendingar liti
upp til Háskólans.. Menn telja al-