Dagblaðið - 21.09.1981, Blaðsíða 12

DAGBLAÐIÐ. MÁNUDAGUR 21. SEPTEMBER 1981.
12
Srjálst, úháð dagblað
Útgofandi: Dagbiaðið hf.
Framkvæmdastjórí: Sveinn R. Eyjótfsson. Ritstjórí: Jónas Kristjánsson.
Aflstoðarritstjórí: Haukur Helgason. Fróttastjórí: Ómar Valdimarsson.
Skrífstofustjóri ritstjómar Jóhannes Reykdal.
íþróttir: Hallur Símonarson. Monning: Aflalsteinn Ingólfsson. Aðatoflorfróttastjóri: Jónas Haraldsson.
Handrít: Ásgrimur Pólsson. Hönnun: Hilmar Karisson.
Blaflamenn: Anna Bjamason, Atli Rúnar Halldórsson, Atli Steinarsson, Ásgeir Tómasson, Bragi
Sigurflsson, Dóra Stefónsdóttir, Elín Albertsdóttir, Gunnlaugur A. Jónsson, Inga Huld Hákonardóttir,
Krístján Mór Unnarason, Sigurflur Sverrísson.
Ljósmyndir Bjamleifur Bjamloifsson, Einar Ólason, Ragnar Th. Sigurflsson, Sigurður Þorri Sigurflsson
og Sveinn Þormóflsson.
Skrífstofustjórí: Ólafur Eyjólfsson. Gjaldkerí: Þróínn Þorlerfsson. Auglýsingastjórí: Már E.M. Halldórs-
son. Dreifingarstjórí: Valgerflur H. Sveinsdóttir.
Ritstjóm: Síflumúla 12. Afgreiflsla, áskriftadoild, auglýsingar og skrífstofur Þvorholti 11.
Aflalsími blaflsins er 27022 (10 linur).
Setning og umbrot: Dagblaflifl hf., Stflumúla 12.
Mynda- og plötugerfl: Hilmir hf., Siflumúla 12. Prentun: Árvakur hf., Skorfunni 10.
Áskríftarverfl á mánufli kr. 85,00. Verfl I lausasölu kr. 6,00.
GunnarogGeir
Helzta vonin um sættir í Sjálfstæðis-
flokknum hefur byggzt á þeim hug-
myndum, að bæði Geir og Gunnar létu
af embættum sínum í flokknum. Við
tækju nýir menn, sem ekki væru jafn-
ataðir af innanflokkserjum.
Þessar vonir virðast munu bregðast. Geir Hallgrims-
son og hans menn stefna að endurkjöri Geirs sem for-
manns Sjálfstæðisflokksins. Jafnframt vilja margir í
þeirri sveit þurrka Gunnar og hans menn út úr áhrifa-
stöðum í flokknum. Þar taki menn Geirs við, meðal
annars stöðu varaformanns.
Sáttaviðræður Geirs- og Gunnarsmanna, sem hófust
í síðustu viku, hafa engan árangur borið.
Meðal óbreyttra sjálfstæðismanna er því uggur um,
að á landsfundinum í októberlok komi til uppgjörs.
Gunnarsmenn verði knésettir. Slíkt mundi að líkindum
leiða til algers klofnings flokksins. Gunnar Thoroddsen
hefur gefið í skyn, að við slíkar aðstæður kæmi sér-
framboð hans manna og jafnvel stofnun nýs flokks
mjög til álita.
Harðlínumenn úr Geirsarminum réðu lögum og
lofum á nýafstöðnu þingi ungra sjálfstæðismanna.
Ályktanir voru samþykktar þess efnis, að sjálfstæðis-
menn lúti framvegis flokksaga varðandi afstöðu til
stjórnarmyndunar og þátttöku í ríkisstjórn en víki ella
úr Sjálfstæðisflokknum.
Geirsmenn hyggjast vafalaust fá ámóta ályktun sam-
þykkta á landsfundi, þó þannig, að ,,hún verki ekki
aftur fyrir sig”.
Sem stendur yrði sem sé ekki sjálfgefið, að Gunnar
og hans menn yrðu brottrækir úr flokknum.
Margt bendir til þess, að Geirsmenn hyggist fá einn
úr sínum röðum, Matthías Bjarnason alþingismann, í
stöðu varaformanns í stað Gunnars.
Matthías er einn hinn mesti harðlínumaður í flokkn-
um, þegar um ræðir afstöðu til ríkisstjórnarinnar.
Margir sjálfstæðismenn munu kjósa, að sættir í
flokknum byggist á, að nýir menn taki þar forystu.
En að sjálfsögðu hnígur það i átt til stóraukinnar
sundrungar í röðum sjálfstæðismanna, ef annar
armurinn notar landsfundinn til að knésetja hinn.
Hvernig geta sjálfstæðismenn komizt hjá algerum
klofningi flokksins við núverandi aðstæður?
Geir hyggst halda formennsku áfram, að minnsta
kosti í tvö ár enn.
Að svo komnu gæti sú leið verið sjálfstæðismönnum
hagstæðust, til að komast hjá algerum klofningi, að
Gunnar héldi áfram sem varaformaður og hans
stuðningsmenn héldu sínum stöðum óbreyttum.
Slíkt óbreytt ástand, „status quo”, væri að minnsta
kosti vænlegra en hitt, sem nú stefnir í, að Geirsmenn
noti meirihlutaaðstöðu á landsfundi til að knésetja
andstæðinga sína.
Við óbreytt ástand væri allavega haldið voninni um,
að síðar meir gætu hinir ósáttu armar náð samkomu-
lagi.
Stjórnmálaástandið breytist stöðugt. Þær aðstæður
gætu skapazt, að grundvöllur yrði á ný til einingar í
Sjálfstæðisflokknum.
P0UHK0G
ÍBÚDAMÁL
Sú var tíðin, að íslendingar bjuggu
í moldarkofum. Raunar var hér um
torfbæi að ræða, enda er það nafn
öllu reisulegra. Nóg var víðast hvar
af torfi og grjóti, en rekaviður var oft
notaður til að halda uppi þakinu.
Þessi byggingarmátf var einfaldur og
hæfði okkar fátæka þjóðfélagi. Allt
frá landnámi og fram á þessa öld, eða
i 1000 ár, voru torfbæirnir næstum
eini húsakosturinn. Á rúmlega miðj-
um aldri eru ýmsir, sem fæddir voru í
torfbæjum fyrir 40—50árum.
Ný hús
í dag er öldin önnur. Gömlu kof-
arnir eru flestir rústir einar. í stað
þeirra eru komnar hallir úr stein-
steypu og tvöföldu gleri, harðviður í
eldhúsi, flísar á baði og síðast en
ekki síst hitaveita, sem heldur húsun-
um þægilega heitum, jai'nvei i köld-
ustu veðrum. Heita vatnið fylgir
óskammtað til annarra nota.
Þetta er raunar bylting frá gömlu
moldarbæjunum og enginn hefði
jpáð slíku fyrir nokkrum áratugum.
Hefði spádómur í þessa átt þótt fjar-
stæða og rugl.
Með öllum nýju húsunum hefur
komið annað vandamál, sem ekki var
til áður í allri eymdinni og volæðinu,
en þá er átt við pólitíkina. Umræða
um húsnæðismál ber síðustu vikur
merki æsinga og jafnvel mætti tala
um móðursýki.
Sumir vilja taka auðar íbúðir og
setja með valdboði inn í þær fólk,
sem er á götunni. Aðrir telja sig verja
eignarréttinn og mega ekki heyra
á það minnst. Varla kemur slikt tal
nokkru góðu til leiðar.
Kjallarinn
LúðvíKGizurarson
^„Þótt það sé alltaf nokkuð freistandi í
pólitískri umræðu aö stofna til æsinga,
þá veröa þær aö vera í hófi. í staö þeirra þarf
að koma sameinað átak allra aðila, sem
tengjast íbúöamálum í þá átt, að öld verðtrygg-
ingar verði til þess, að nýir möguleikar til
lausnar húsnæðisvandanum séu nýttir.”
Stórt málefni
Húsnæðismálin eru mjög stórt
atriði í öllum okkar lífskjörum, þótt
varla verði það mælt í vísitölustigum,
þegar flutt var úr gömlu moldarkof-
unum í nýtízku ibúðir. Alltaf er samt
verið að reikna og reikna í sambandi
við allar „kjarabæturnar”. Eða
getur þetta fallið undir „kjaraskerð-
ingu”?
Svo haldið sé áfram án gamans þá
vantar okkur heildarstefnu í ibúðar-
málum. Við höfum á ýmsum stöðum
marga aðila, sem vinna gott starf í
Bandamanna
saga hin nýja
Alþýðusamband Vestfjarða hefur
ákveðið að taka samningamál félags-
manna sinna í eigin hendur. Eins og
aðstæður eru nú telur vestfirska
verkalýðshreyfingin að samninga-
málin séu betur komin í eigin
höndum en með því að vestfirskt
verkafólk taki þátt í hinu svokallaða
„stóra samfloti” undir leiðsögn
A.S.l. forustunnar, þar sem verka-
lýðsforingjar víðsvegar af landinu
eru látnir dvelja á hótelum í Reykja-
vík vikum saman á meðan Ásmundur
og Björn Þórhallsson teygja hrátt
skinn við Vinnuveitendasambandið
og ríkisstjórnina.
Þessi afstaða Vestfirðinga er ekkert
einsdæmi. Samtök bókagerðar-
manna hafa ekki aðeins kvatt „stóra
samflotið” heldur einnig sjálft
Alþýðusambandið. Elsta og virðu-
legasta stéttarfélagið á íslandi; braut-
ryðjandi íslenskrar verkalýðsbaráttu;
telur sig ekki lengur eiga neina
samleið með Alþýðusambandi
íslands.
Fleiri sambönd kveðja
Þeir eru fleiri en bókagerðarmenn,
sem hafa sagt skilið við leiðsögn
ríkisstjórnarsamsteypunnar í
Alþýðusambandinu við kjara-
samningagerðina á hausti komanda.
Samband byggingaiðnaðarmanna
hefur nýlega gert samþykkt um að
það muni taka sjálft i hendur
samningana um svokölluð „sérkjara-
mál” sín en eiga aðild að heildar-
samningargerð um málefni, sem
kynnu að vera sameiginleg með
öðrum stéttarfélögum. Þetta þýðir
raunar að Samband byggingarmanna
fer sjálft með sína alvöru kjara-
samninga en gerir út einskonar sendi-
herra til Ásmundar og félaga til þess
Sömu afstöðu hefur Rafiðnaðarsam-
band íslands tekið.
Þegar þetta er ritað er líklegt að
fleiri fagsambönd taki með svip-
uðum hætti á samningamálunum
þannig að þegar upp verði staðið
verði aðeins láglaunafélögin —
verkamannasambandsfélögin, iðju-
félögin og verzlunarmannafélögin —
látin sitja eftir í samflotinu og draga
vagn heildarkjarasamningagerðar
með fulltrúa hálaunuðu hópanna sér
við hlið sem einskonar áheyrnarfull-
trúa eða sendiherra. Þegar hin svo-
kallaða heildarsamningagerð er búin
og láglaunafólkið búið að ganga frá
sínum samningum þá koma
rafiðnaðarmenn, byggingarmenn,
bókagerðarmenn og hugsanlega járn-
iðnaðarmenn og hefja alvöru kjara-
samninga fyrir sig.
Forystumönnum verkalýðsfélaga á
Vestfjörðum, hvar í flokki sem þeir
standa, var ljóst að hverju stefndi.
Ófaglærða fólkið átti að draga vagn-
inn í heildarkjarasamningagerðinni
og þegar það hafði lokið sér af
að fylgjast með hvað gerast kann í ætluðu önnur landssambönd að
samflotinu stóra og tryggja að koma í kjölfarið og semja um langt
byggingarmenn missi þar einksis í. um meiri hækkanir fyrir sig.
Kjallarinn
Sighvatur
Björgvinsson
£„Hvar finna menn fegurra mannlíf en þar
sem atvinnurekandi stjórnar Alþýðusam-
bandinu og launþegi Vinnuveitendasamband-
inu? Þetta er eins og lýsing á Paradís og því
sæluástandi sæmir að sjálfsögðu ekkert minna
en heildarsamflot. Ljónið gælir við
lambið... ”