Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1941, Page 55
57
telja sig hafa fengið af ræktun landsins um fleiri ár áður
en ég kom hér. En um þær miklu jarðræktarframkvæmd-
ir, sem unnar hafa verið hér á landi síðustu 15—20 árin,
hefir mikið verið deilt í ræðu og riti. Liggur nærri að
skilja sumt af því, sem um þessar framkvæmdir hefir
verið sagt þannig, að mistökin við ræktunina hafi verið
svo mikil, að betur hefði mikið af því, sem gert var, verið
óunnið.
Þótt mér detti ekki í hug að halda því fram að engin
mistök hafi átt sér stað, hlýt ég þó, eftir kynnum mínum
hér í Eyjafirði, að álíta, að það séu þessar margumtöluðu
stórfeldu jarðræktarframkvæmdir, sem mest og best hafa
hjálpað bændum til þó nokkurn veginn lífvænlegrar af-
komu hin síðari ár. Hér eru víða slæm skilyrði fyrir
sauðfjárbú, en hin aukna túnrækt hefir gert bændum
mögulegt að fjölga kúm sínum stórmikið, jafnvel svo, að
á heimilum, þar sem áður var ekki meiri taða en handa
2—3 kúm, er nú hægt að hafa 12—16 kýr, er sýna fult
gagn. Þessi aukna kýreign hefir.bætt afkomu bænda og
dregið úr fólksstraumnum í kaupstaðina, og mun því
gagn það, sem jarðræktarmennirnir unnu þjóð sinni síð-
ustu 15—20 árin seint of metið. Einnig vil ég benda á
það, að þótt uppþurkun landsins sé ábótavant, — og því
ver er víða svo — þá er það mikils virði að fá landið slétt,
þótt ekki sé annað, því nú er svo komið, að búskapur
virðist dauðadæmdur, þar sem afla þarf heyja á þýfðu
landi. Úr því sem komið er, mun best fyrir bændur og
ráðamenn þeirra, að sakast sem minst um, hverjum mis-
tökin, sem orðið hafa, eru að kenna, en hjálpast heldur
3ð því, að bæta úr því, sem áfátt var og reyna að gera
betur, það sem nú er gert.
Mestu mistökin, sem hér urðu við túnræktina, var
ónóg framræsla. Leiddi það aftur til þess, að sumir mistu
trúna á það, að votlendið væri heppilegt til túnræktar,
og tóku því jafnvel flagholt og mela frekar til ræktunar,