Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1968, Blaðsíða 60

ÞORSTEINN ÞORSTEINSSON,
JÓN SNÆBJÖRNSSON og MAGNÚS ÓSKARSSON:
Rannsóknir á jurtum í úthaga og engi
II. EFNAMAGN í ÚTHAGAJURTUM
I. Inngangur.
Hálfgrösin hafa helgað sér land á votlendi. Heilgrösin
eiga hins vegar heima á þurrlendi, svo að þar eru hálfgrösin
sjaldgæf, nema helzt, þar sem lífsskilyrði eru slæm, eins og
á þurrlendi upp til fjalla þar sem jafnvel mosinn verður að
víkja, nema í skjóli. Þar má finna stinnastör á stangli, rétt
eins og heilgrösin vinni henni grand, hvar sem þau þrífast
svo að hún verði að flýja út í votlendið eða upp í gróður-
litlar heiðar.
Þar sem landið er hálfdeigt eða milli mýrar og valllendis
spretta þessar jurtir hlið við hlið. Þar hefur bleytan ekki
megnað að drepa heilgrösin og heilgrösin ekki megnað að
drepa hálfgrösin. Úti í sjálfum mýrunum er venjidega unnt
að finna svo mikið af heilgrösum að nóg náist úr grastopp-
um til að ákvarða þau efni, sem grein þessi fjallar um.
Á Islandi er allt graslendi nýtt, jafnt valllendi sem mýr-
lendi. Valllendið hefur löngum þótt bítast betur, þó að mýr-
lendi yrði að nota bæði til beitar og slægna. Vaknar því sú
spurning, hvort því valdi verra eðli hálfgrasanna og minna
magn ýmissa efna, sem skepnur þurfa að hafa í grasinu.
I fyrri hluta þessarar greinar er fjallað um áhrif áburð-
ar á gróðurfar og uppskeru engja. í þessum síðari hluta er
fjallað um fjóra þætti. I fyrsta lagi var rannsakað steinefna-
magn nokkurra úthagajurta. í öðru lagi var rannsakað fos-
fór- og kalsíummagn í snarrót, sem óx í mismunandi hæð
yfir sjávarmál. í þriðja lagi var rannsakað efnamagn í hálf-