Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1968, Side 25
27
og vélmjöltun. Við höfum þó varla ennþá gert okkur fylli-
lega Ijóst, hvers við eigum að krefjast í þessum efnum, eða
að um fleiri eftirsóknarverða eiginleika geti verið að ræða í
kúastofni okkar.
Af tveimur ástæðum er nú rétt að staldra dálítið við, og
gera sér nokkra grein fyrir þessu. I fyrsta lagi höfum við á
aðal nautgriparæktarsvæðunum náð svo góðum árangri í af-
köstum kúnna, að við erum þess vel umkomnir að leggja
aukna áherzlu á aðra æskilega eiginleika þeirra. í öðru lagi
hafa áhrif einstakra nauta farið mjög vaxandi á þeim svæð-
um, þar sem sæðingar hafa verið upp teknar, og með til-
komu djúpfrystingar á sæði og einnar kynbótastöðvar fyrir
allt landið, geta þessi einstaklingsáhrif margfaldazt. Því er
einmitt nú þörf á að gefa því gætur, hvaða eiginleika við
teljum æskilegt að rækta upp í kúm okkar, áður en þeir
landshlutar, sem enn eru lítið snortnir af kynbótum undan-
farinna ára, verða lagðir undir allsráðandi áhrif einnar kyn-
bótastöðvar.
Af eiginleikum, er til greina getur komið að leggja rækt
við, auk þeirra, er áður hafa verið nefndir, má telja hreysti,
að svo miklu leyti, sem hún getur talizt arfgeng, þrifni, geð-
prýði og fóðurrými, en svo nefni ég þann eiginleika kúnna,
hve mikið þær geta torgað af svokölluðu gróffóðri, en það
er hér á landi nær einvörðungu stráfóður af mismunandi
gerð og tegundum. Það er þessi síðasttaldi eiginleiki, tír ég
hér vil sérstaklega gera að umræðuefni.
Því er ekki að leyna, að eftir því, sem afköst kúnna okkar
hafa vaxið, hefur kjarnfóðurgjöf vaxið mjög. Að vissu marki
er þetta eðlilegt og ekkert við því að segja. Þó verður það
alltaf að teljast æskilegt, að sá hluti fóðurþarfarinnar, sem
unnt er að fullnægja með heimaöfluðu fóðri, í þessu tilfelli
stráfóðri, sé sem stærstur. Til þess að svo geti orðið, ber að
keppa að tvennu. Það þarf að gera fóðurgildi stráfóðursins
sem mest, og rækta upp kýr eða kúastofn, er getur nýtt sem
mest stráfóður. Um fyrra atriðið hefur oft verið rætt. Þar
koma til greina atriði eins og val fóðurjurta, áburður, að-
búnaður, sláttutími og heyverkun og verður ekki fjallað um