Frjáls verslun - 01.04.1961, Blaðsíða 26

Akranestraktorinn. Fyrsti traktor ó íslandi. Fluttur inn af Stefóni B. Jónssyni
bróðir hans, er var söðlasmiður þar
í borginni.
Winnipeg var landnemaborg og
ekki stór um þetta leyti, íbúarnir
nokkuð innan við 30 þúsund. En
þar var allt á ferð og flugi, — þar
var umferðarmiðstöð, 12—15 járn-
brautarlestir fóru í gegnum bæinn
á hverjum degi. Þar var verið að
leggja borgargötur og akvegi, grafa
neyzluvatnsbrunna, byggja íbúð-
arhús, skóla og kirkjur og gera
skemmtigarða.
Það stóð ekki á því að smiður-
inn ungi fengi atvinnu í fagi sínu.
Iíóf hann fyrst ákvæðisvinnu hjá
meisturum, en ekki leið á löngu,
þar til hann tók sjálfur að sér
að byggja hús í Winnipeg og
einnig úti á landsbyggðinni. En jafnframt aðal-
starfi sínu tók hann að vinna að ýmsum öðrum
hugðarefnum. Hann var félagslega þenkjandi, svo
að segja má, að hvar sem hann dvaldist, spryttu
upp ýmiss konar félög fyrir hans atbeina. Þá var
hann með ýmsar uppfinningar á prjónunum. Og
loks ber að geta þess, að liann kynnti sér ýmsar
atvinnugreinar fjarskyldar fagi sínu, svo sem land-
búnað, vélaiðnað, ishúsarekstur, mjólkurbú og
smjörgerð. Og enn var það, að hann fékkst tals-
vert við ritstörf, flutti erindi í félögum, skrifaði
fréttabréf í Þjóðólf, og tók loks að gefa út tímarit
með almanaki, er nefndist Stjarnan.
Tvær af endurbótum hans á tæknisviðinu náðu
viðurkenningu, svo að hann fékk einkaleyfi á þeim
í Kanada. Annað var endurbót á sláttuvél eða ný
tegund sláttuvélar. Þessi sláttuvél hlaut viðurkenn-
ingu verkfræðingafélags í Bandaríkjunum, sem „hin
bezta af því tagi, er þeir hefðu kynnzt“, (The best
of the kind we have ever come across), svo sem lesa
má í Heimskringlu þeirra daga.
Stefán fékk einkaleyfi á þessari gerð sláttuvéla.
Hann fékk einnig einkaleyfi á gluggalás, sem hann
fann upp. Þótti sá lás taka fram þeim, er áður voru
notaðir, og seldist hann vel.
En þrátt fyrir þetta, varð Stefán undir í sam-
keppninni. Sláttuvélin gaf honum ekki það fé, sem
hann hafði vænzt, enda komu nú milljónafélög
fram með ýmsar tæknilegar nýjungar á þessum
sviðum.
En þar eð Stefán kynnti sér ýmsar vélar, sem
voru að ryðja sér til rúms til almennrar notkunar,
sneri liann að mestu baki við smíðunum, en tók
að verzla mcð vélar, svo sem prjónavélar, skilvind-
ur, saumavélar, plóga og enn fleiri búnaðarvélar
og heimilisvélar. Verzlun hans var með pöntunar-
sniði, þannig, að hann hafði hin fjölbreyttustu
sýnishorn véla, heimilistækja og varahluta. Mun
hann hafa verið fyrsti fslendingurinn vestanhafs,
sem tók upp þessa verzlunarhætti í stórum stíl.
En auk þess tók hann að læra að gera sjálfur við
þær vélar, er hann pantaði eða seldi.
II.
Jafnframt því sem Stefán kynnti sér nýjungar
tímans og drakk í sig fróðleik um óskyldustu grein-
ar, hafði hann takmarkalausa þörf fyrir að kynna
löndum sínum allt það. er þeim gæti orðið til
gagns og farsældar.
Ilann gekk á mannfundi til þess að efla þar fé-
lagsanda og framfarahug. Hann tók íslenzku smá-
börnin að knjám sér til þess að kenna þeim að
lesa móðurmálið og fræddi þau um ættlandið aust-
an hafsins, hann starfaði í stúkunni Heklu í Winni-
peg og var cinn af stofnendum ÍJnitarasafnaðar-
ins. Þá stofnaði hann málfundafélag til þess að
ræða um nauðsynjar fólksins og auka þekkingu
manna á hinum nýju og breyttu viðhorfum í um-
hverfi þeirra. Og loks tók hann að gefa út tímarit
með alinanaki, sem fyrr er getið. Undirtitill þess
var: Lítið ársrit til fróðleiks og leiðbeiningar um
verkleg málefni.
26
FRJÁLS VBRZLUN