Frjáls verslun - 01.07.1970, Blaðsíða 15

13
Skýrslugerð hjá Kjararannsóknarnefnil.
lagt fram, og verkefni nefndar-
innar er ekki að leggja fram til-
lögur, heldur einungis að
leysa úr þeim verkefnum, sem
aðrir fela henni. Einasta von
um betri starfsárangur nefndar-
innar er, að einstök stéttarfé-
lög og samtök atvinnurekenda
fái það traust á nefndinni, að
upplýsingar hennar verði gerð-
ar að föstum grundvelli við
lausn kjaradeilna. Annað hvort
hefur nefndin ekki fengið fullt
traust hjá stéttarfélögum og
samtökum atvinnurekenda,
eins og nauðsynlegt er eða að
þessi samtök hafa af einhverj-
um ástæðum ekki séð ástæðu
til þess að leita til Kjararann-
sóknarnefndar, því að tengsl
þeirra og samskipti við nefnd-
ina eru að staðaldri nánast eng-
in.
Ástæðurnar fyrir þessu eru
einkum tvær. í fyrsta lagi er
það samsetning nefndarinnar.
Hún er ágætlega skipuð af
hálfu atvinnurekenda, en þrír
megin samningsaðilarnir úr
þeirra hópi eiga hver sinn full-
trúa í nefndinni. Það eru þeir
Björgvin Sigurðsson, fram-
kvæmdastjóri Vinnuveitenda-
sambandsins, Haukur Björns-
son, framkvæmdastjóri Félags
ísl. iðnrekenda og Helgi Bergs,
verkfræðingur, frá Vinnurnála-
sambandi samvinnufélaganna.
En frá launþegum er aðeins
einn fulltrúi, sem hefur tengsl
við verkalýðshreyfinguna. Það
er Björn Jónsson alþingismað-
ur, formaður Einingar á Akur-
eyri. Segja má, að hann sé góð-
ur fulltrúi verkalýðshreyfing-
arinnar, þar sem hann er einn
helzti forystumaður hennar ut-
an Reykjavíkur. Aðrir fulltrú-
ar ASÍ eru Sigurvin Einarsson
alþingismaður og Hjalti Krist-
geirsson hagfræðingur, en það
er erfitt að sjá tengsl þeirra við
verkalýðshreyfinguna. Þeir
hafa aldrei haft nein afskipti af
málefnum hennar og njóta þar
einskis trúnaðar, enda munu
þeir fremur vera fulltrúar
þeirra pólitísku afla, sem að
stjórn ASÍ stóðu árið 1963, er
Kjararannsóknarnefnd var
stofnuð, en launþegasamtak-
anna sjálfra.
Afleiðingin er sú„ að ekkert
stéttarfélag í Reykjavík telur
sig eiga sinn fulltrúa i nefnd-
inni og er augljóst, að nefndin
nær ekki miklum árangri í
starfi sínum, á meðan svo er.
Eðlilegast væri, að formaður
Dagsbrúnar ætti sæti í nefnd-
inni svo og t. d. einhver for-
ystumaður járniðnaðarsam-
bandsins, en innan vébanda
þess er einn fjölmennasti hópur
iðnaðarmanna í landinu.
í öðru lagi má segja að ástæð-
an fyrir ónógum árangri sé
vinnubrögð deiluaðila í vinnu-
deilum, en þau eru með þeim
hætti, að ekki er mikils að
vænta. Þar má fyrst nefna, að
enginn maður ber nokkra á-
byrgð gagnvart neinum á því,
sem hann eða samtök hans gera.
Upphaf vinnudeilu er venju-
lega á þann veg, að verkalýðs-
félögin segja upp gildandi
kjarasamningum og bera fram
nýjar kröfur. Þegar kröfur
þessar eru gerðar, þurfa for-
ystumenn verkalýðsfélaganna
ekki að rökstyðja þær á nokk-
urn hátt. Þeir geta í rauninni
gert hvaða kröfur, sem þeim
dettur í hug.
Þessu er á annan veg farið í
ýmsum nágrannalöndum okk-
ar. Þar þurfa stéttarfélögin að
gera grein fyrir því, af hverju
kröfur eru gerðar, þ. e. hvaða
markmiðum þau hyggjast ná
með þeim. Auk þess sem þau
verða að rökstyðja kröfur sín-
ar út frá þeim tölulegu upplýs-
ingum, sem opinberar hag-
skýrslur viðkomandi landa láta
í té, og sýna að þær leiði til
væntanlegrar niðurstöðu og
brjóti ekki í bág við þjóðarhag.
Full ástæða er hér á landi til
þess að samræma störf sátta-
semjara og Kjararannsóknar-
nefndar um leið og gerðar yrðu
þær kröfur til þeirra verka-
lýðsfélaga, sem segja upp kjara-
samningum, að þau leiti um-
sagnar þessara aðila á allri
kröfugerð og dreifi henni síðan
á meðal félagsmanna. Gagn-
semi slíks fyrirkomulags bygg-
ist vitanlega mest á því, að
Kjararannsóknarnefnd sé þann-
ig skipuð, að hún njóti trausts
þeirra aðila, sem hún vinnur
fyrir.
FRAMTÍÐ
NEFNDARINNAR
Hjá Kjararannsóknarnefnd
starfa nú 4 menn, en skrif-
stofa nefndarinnar er til húsa
að Skólavörðustíg 12. í framtíð-
inni hlýtur starfsemi Kjara-
rannsóknarnefndar að mótast
mjög af því, hvaða vilja deilu-
aðilar sýna til þess að notfæra
sér sérfræðilega þjónustu við
gerð kjarasamninga. Að undan-
förnu hefur einnig verið rætt
mikið um það á opinberum
vettvangi, að breyta því fyrir-
komulagi, sem tíðkazt hefur
varðandi lausn vinnudeilna, þar
á meðal að koma á fót sátta-
stofnun sem starfaði allt árið.
Eins og er, þá skiptir það í raun-
inni litlu máli, hvort Kjara-
rannsóknarnefnd er til eða
ekki. Þau störf, sem unnin eru
á skrifstofu nefndarinnar,
mætti vel vinna í einhverri
stofnun hins opinbera. En
með annarri og raunhæfari
skipan og lífrænna sambandi
við launþegasamtökin, gæti
nefndin komið að miklu gagni
og orðið þess valdandi, að mun
auðveldara yrði að leysa vinnu-
deilur, en verið hefur undan-
farin ár.