Frjáls verslun - 01.10.1975, Blaðsíða 25

Utanríkisverzlun Sovétmanna:
Kaupa markaði dýru verði
tíl að komast yfir gjaldeyri
Aukin sókn Sovétmanna á markaöi í V-Evrópu og Ameríku
Sovézkar dráttarvélar við akuryrkjustörf á búgörðum í Bandaríkjunum og Kanada, litsjónvarps-
tæki framleidd í Moskvu á frönskum heimilum, sovézkar þyrlur á sveimi yfir brezk'uni olíubor-
pöllum á Norðursjónum. Þetta eru ekki framtíðardr&'umsýnir áróðurssérfræðinganna í Kreml held-
ur blákaldur raunveruleiki í milliríkjaviðskiptu m árið 1975.
Sovétríkin, sem til skamms
tima hafa staðið fremur aftar-
lega í utanríkisverzlun og fyrst
og fremst stundað útflutning á
óunnum hráefnum, hafa nú
skyndilega vent sínu kvæði í
kross og senda flutningatæki
hlaðin fullunnum vörum inn á
arðvænlegasta en jafnframt
samkeppnisstrangasta markað
heims — í hinum iðnþróuðu
ríkjum Vesturlanda.
Að baki þessari útflutnings-
sókn Sovétmanna býr eftirfar-
andi:
® Mikil þörf fyrir erlendan
gjaldeyri tii þess að borga
fyrir ameriskt korn og
tækni- og iðnvæðingarbún-
að, sem keyptur hefur verið
á Vesturlöndum og í Japan.
© Óstöðug eftirspurn á heims-
markaði eftir hráefnum frá
Sovétríkjunum, — svo sem
málmum, eldsneyti, timbri
-—■ auk hálfunninna vara
eins og loðskinnum. Þarfir
Vesturlandaþjóða fyrir
málma, olíu og önnur hrá-
efni minnkuðu talsvert
vegna hins almenna sam-
dráttar í iðnframleiðslu í
efnahagskreppunni.
® Sovézkir leiðtogar hafa ver-
ið knúðir til að breyta áliti
Sovétrikjanna út á við, en
þau hafa fyrst og fremst
haft orð á sér fyrir útflutn-
ing hráefna og verið þar af
leiðandi sett á bekk með
hinum vanþróuðu ríkjum
þriðja heimsins að þessu
leyti. Álit manna í Kreml:
Sovétt'íkin verða sem hern-
aðarlegt risaveldi að skara
fram úr á öllum sviðum iðn-
aðarframleiðslu.
Þrátt fyrir tilraunir við-
skiptasérfræðinga í Moskvu til
að auka útflutning á fullunn-
um vörum til Vesturlanda hafa
starfsbræður þeirra vestan
járntjalds ekki getað greint
neinn sérstakan árangur af
samkeppni þeirra við framleið-
endur á Vesturlöndum. Efna-
hagskerfi Sovétmanna, frum-
stætt og fullt af mistökum,
getur ekki jafnazt á við full-
komnara og mjög sérhæft efna-
hagskerfi Vesturlanda.
Kornkaupin
frá Banda-
ríkjunuin
hafa verið
Sovétmönnum
nauðsyn, en
þau liafa
komið illa
við gjald-
eyrisstöðu
þeirra.
FV 10 1975
25