Frjáls verslun - 01.04.1980, Blaðsíða 13

innlent
Garðyrkjuskóli íslands hefur um
skeið staðið fyrir ræktunum á af-
köstum móðurplantna chrysan-
temum plöntunnar og kemur í Ijós
að afköst hennar eru nokkuð meiri
en áður hafði veriö gert ráð fyrir.
Ylræktarverið verður reist í
Ylræktarver gæti skilað
460 milljón
króna
framlegð
samvinnu við Hollendinga, sem
lána um 90% af erlenda stofn-
kostnaðinum, en afgangurinn
verður fjármagnaður með hluta-
fjárframlögum.
Rætt er um tvær stærðir af yl-
ræktarveri, en ekki hefur enn verið
ákveðiö hvor stærðin verður valin.
Þetta eru 3.68 hektara ver og er
stofnkostnaðurinn áætlaður 2.3
milljarðar króna. Þá er gert ráð
fyrir 1.7 milljarði sem láni frá Hol-
landi og reiknað er meö, að fram-
legðin á ári verði 460 milljónir.
Hitt verið er 1.2 hektari að stærð
og er stofnkostnaðurinn 1.1 mill-
jarður og munu Hollendingar lána
700 milljónir og reiknað er með, að
framlegðin verði á ári 145 milljónir
króna. Þessar tölur eru allar mið-
aðar við verðlag í september sl.,
því má búast við, að þær hafi
hækkað talsvert síðan.
Framleiðslumagn og söluverð
græðlinganna er háö árstíðum.
Hagkvæmast er, að sem mest sé
Ylræktarver í Hollandi.
12
selt yfir vetrarmánuðina, því þá er
veðrið hæst, en vetrarverð gildir í
26 vikur eða jafnlengi og sumar-
verðið.
í skýrslu um ylræktarverið sem
fengin var hjá Rannsóknarráði
ríkisins segir m.a. í niðurstöðun-
um: „Boriö saman við niðurstöður
vinnuhóps frá því í janúar 1977
hefur þróunin orðið ylræktarveri
hagstæð. Reiknað á sama hátt og
þá, verður „tekjuafgangur" 3.68
hektara ylræktarversins til þess að
greiða af lánum um 333 milljónir
króna á móti 190 milljónum kr. þá
(hvortveggja á föstu verðlagi). Það
sem ræður mestu um þetta er
hærra verð á græðlingum, það
fást fleiri græðlingar pr. móður-
plöntu og tollur af græðlingum er
ennþá sá sami í erlendri mynt og
árið 1977.“
Einnig segir í niöurstöðum
skýrslunnar að tap verði á rekstri
ylræktarveranna fyrstu 4—6 árin,
þ.e.a.s. „tekjuafgangur" nægir
ekki til þess að greiða af lánum
þessi ár. Þetta fer þó verulega eftir
hlutfalli hlutafjárs og lána, en með
því hlutfalli sem getið er um í
skýrslunni vantar milli 170 og 410
millj. kr. til þess að endar nái sam-
an það árið, sem greiðslustaðan er
erfiðust.
Landbúnaðarráðuneytið ís-
lenska hefur haft þetta mál til
meðferðar og eftir því sem Pálmi
Jónsson, núverandi landbúnaðar-
ráðherra, sagöi þá hefur hann í
hyggju að skipa nefnd sérfærð-
inga til þess að fjalla um þetta mál
og semja frumvarp um það.
Nefndin mun koma til með að gera
tillögu um aðra hvora stærðina á
ylræktarverinu, staðsetningu og
fleira. Vilji mun þó vera fyrir því hjá
stjórnvöldum að verið verði stað-
sett í Hveragerði, en þó hafa
Reyknesingar ýmsar athuga-
semdir við það að gera og vilja fá
verið á Svartsengi. Einnig hafa
Reykvíkingar sýnt ylræktarverinu
áhuga.
Þeir aöilar sem koma munu til
með að eiga hlut í því eru ríkið,
einstaklingar, sveitarfélög, olíufé-
lög, sem flytja inn þá lofttegund,
sem nauðsynleg er við ræktunina,
Heimilistæki, sem er innflytjandi á
Philips lömpum, sem Hollendingar
gera að skilyrði að séu notaðir,
enda hollensk framleiðsla, og ef-
laust Flugleiðir, en gert er ráð fyrir
því að flogið verði með græðling-
ana til Hollands.
13