Frjáls verslun - 01.02.1986, Side 31

Við samningaboröið. Myndin er tekin í síðustu samningaviðræðum. Samningarnir hafa verið nefndir tímamóta-
samningar en Ásmundur kýs aö kalla þá tilraun.
isgreiðslum, félagslegu íbúðarhús-
næði o.s.frv. Efnislega er breytingin
ekki svo mikil þótt þunginn hafi
færst yfir á félagslegu atriðin með
árunum.
Öllum er Ijóst að afkoma fólks er
ekki að öllu leyti ákveðin við samn-
ingaborð með atvinnurekendum.
Svo margt í kjörum fólks er ákveðið
á vettvangi stjórnvalda að það er
óhjákvæmilegt annað en eiga við
þau margvísleg samskipti, bæði um
þessi félagslegu atriði sem ég nefndi
og eins ræður efnahagsstefnan at-
vinnuástandi á hverjum tíma og þar
með hvort menn fái notið þeirra
taxta sem samið er um.“
Vaxandi sérhyggja
„Nú er verið er að semja fyrir
miklu fleiri og fjölbreyttari hópa en
var áður. Hóparnir eru orðnir að
ýmsu leyti sundurleitari og það er
þróun sem gerir verkalýðshreyfing-
unni um margt erfitt fyrir. Það leiðir
meðal annars til þess að í vaxandi
mæli gætir sérhyggju þar sem hver
hugsar um sig og heildin, þar á með-
al þeir sem erfiðast eiga, gleymist
stundum. Gegn þeim viðhorfum
verðum við að snúast. í þjóðfélaginu
veður uppi mjög harður áróður fyrir
sérhyggju. Ég held að sú þjóðfélags-
breyting, sem þar er verið að berjast
fyrir, sé þjóðfélaginu öllu hættuleg.
Við höfum búið við ákveðna sátt í
þjóðfélaginu sem ég tel að hafi verið
forsenda þeirra framfara sem hafa
orðið. Grundvallaratriði hennar er að
tekið sé tillit til allra þjóðfélagshóp-
anna og engir skildir eftir. Sú sér-
hyggja sem nýfrjálshyggjan er að
boða segir að kerfið eigi að ganga
fyrir öllu, markaðsöflin megi ekki
trufla með neinum hætti. Menn verði
bara að taka því eins og hverju öðru
hundsbiti að einhverjir verði út und-
an. Og það er sjónarmið sem ég get
ekki sætt við mig.“
— Er vald sérfræðinganna að
verða of mikið, þannig að þeir einir í
krafti sérþekkingar sinnar eru færir
um að taka ákvarðanir. Fólk einfald-
lega skilji ekki það mál sem talað er?
„Eftir því sem þjóðfélagið verður
flóknara og umfangsmeira fá sér-
fræðingar í reynd aukin völd á æ
fleiri vígstöðum. í verkalýðshreyfing-
unni held ég að þessu sé samt ekki til
að dreifa. Þrátt fyrir allt eru sérfræð-
ingar ekkisvo ráðandií ákvörðunum
og undirbúningi mála hjá okkur. Þeir
stýra ekki því sem gerist. En auðvit-
að skipta sérfræðingar hjá okkur líka
máli til að draga fram þær upplýsing-
ar sem eru nauðsynlegar til þess að
við getum gert okkur grein fyrir
hvernig tekið skuli á málum. Þannig
að þeir gegna lykilhlutverki hjá okk-
ur eins og annars staðar. Hópurinn
sem vinnur í málum hjá okkur er svo
stór að við erum ekki í beinni hættu
á því að sérfræðingar taki völdin af
okkur sem erum kjömir.
Tilraun
— Því er mjög haldið á lofti af
mörgum að síðustu samningar hafi
verið tímamótasamningar. Ertu
sama sinnis og þeir?
„Ég hef sjálfur notað þau orð að
þessir samningar séu tilraun en ég
hef lagt áherslu á að þetta sé tilraun
sem verður að takast. Við erum bún-
ir að reyna ýmsar aðferðir í kjara-
samningum. Þegar við gengum til
samningaviðræðna í janúar lá fyrir
ef við ætluðum að vinna út frá sömu
31