Frjáls verslun - 01.08.1989, Page 21

síðustu mánuðum og kenndi hann um
versnandi fjárráðum fólks og auknu
framboði af öðrum happakostum.
Hins vegar væri nauðsynlegt að koma
reglulega fram með nýjungar og að
síðar á árinu væri von á nýrri tegund
kassa sem eflaust myndu þykja fýsi-
legir áhugamönnum um happdrætti af
slíku tagi.
Varðandi samanburð á spilafikn Is-
lendinga og annarra þjóða taldi Hann-
es Hauksson einsýnt að fáar þjóðir í
V-Evrópu eyddu jafnmiklu í spil og við
en hins vegar værum við ekki hálf-
drættingar á við spænskumælandi
þjóðir og Bandaríkjamenn. Hann
sagði vandann hér heim vera fólginn í
sárlegri vöntun á nútímalegri löggjöf
um happdrætti og minnti á að mjög
sterk löggjöf hefði verið sett um þessi
efni t.d. í Finnlandi og Noregi.
Varðandi spilakassana vaknar aftur
sú spuming hvers vegna 85% inn-
kominna tekna í þá skila sér ekki til
Rauða krossins. Alkunna er að þeir
sem spila í slíkum kössum hætta
venjulega ekki fyrr en allir smápen-
ingar þeirra eru gegnir til þurrðar. Að
sögn eins aðila sem rekur spilasal, er
það fátítt að fólk gangi út með digra
sjóði úr slíkum kössum enda sé mark-
mið fólks að skemmta sér við spilaiðj-
una en ekki að afla tekna. Og hvert
renna þá þær 850 milljónir króna sem
ekki skila sér til Rauða krossins?
Hannes Hauksson sagði að af þeim
15% sem Rauði krossinn fengi í sinn
hlut þyrfti að borga fyrir staðsetningu
kassanna í verslunum eða spilasölum
auk þess sem annað eins færi til
reksturs þeirra og viðhalds. 85% inn-
kominna tekna rynnu til þeirra sem
spiluðu og því væri vinningshlutfallið
það hæsta sem tíðkaðist í happdrætt-
um á íslandi.
Fleiri spumingar vakna um rekstur
þessara spilakassa. Að sögn lögfræð-
ings sem við ræddum við era engar
heimildir í lögum og vitað er að ýmis
önnur samtök sem búa við löggjöf um
happdrætti eru óhress með þá sér-
stöðu sem Rauði krossinn óneitan-
lega hefur á markaðnum. Á hinn bóg-
inn er á það að h'ta að þessir sömu
aðilar kvarta jafnframt undan því að
óstjóm ríki varðandi leyfisveitingar
og að allt of margir séu að slást um
Vilhjálmur Vilhjálmsson hjá fslenskri Getspá má vera ánægður með hlut
lottósins, en fyrirtækið velti yfir 750 milljónum á síðasta ári.
sömu aurana hjá almenningi með
sams konar aðferðum.
NÆR 100.000 Á FJÖLSKYLDU
Við höfum hér á undan varpað
ljósi á íslenska happdrættis-
markaðinn og það virðist
greinilegt af viðbrögðum
þeirra sem við ræddum
við að hann er stærri
en menn hafa al
mennt áttað sig á.
Þess ber þó að geta
að margir óvissu-
þættir eru í þessum
tölum þar sem
skyndihappdrætti
þurfa ekki að skila
inn uppgjöri eftir að
niðurstaða er fengin.
Að mati Frjálsrar
verslunar má vera
Líknar-
samtök sem
treyst hafa á fjár-
öflun með sölu happ-
drættisvinninga standa
frammi fyrir verulegum
vanda. Þessi fjáröflunar-
leið gerist æ torsóttari og
má nefna að í síðasta
happdrætti Sjálfs-
bjargar seldust
aðeins um 18%
óhætt að fullyrða að á ár-
inu 1988 hafi landsmenn var-
ið um 5 milljörðum króna í
happdrætti af margs konar tagi. Þá er
ekki reiknað með þeim fjármunum
sem menn verja í bingó, hlutaveltur á
lokuðum skemmtunum eða þau ólög-
legu íjárhættuspil sem sannarlega
hafa tíðkast hin síðari ár.
Eins og áður hefur komið fram era
miðanna.
reikningsár íslenskra happdrætta
mismunandi og fylgja ekki alltaf al-
manaksárinu. Ef miðað er við hækk-
un byggingavísitölu á síðustu 12 mán-
uðum má reikna ofangreindar tölur
fram til ársins 1989-90 og bæta
ríflega 25% ofan á heildar-
upphæðina. Þá hafa lands-
menn varið um 6.2 mil-
ljörðum króna í happ-
drætti af alls konar
tagi.
Áfram er hægt að
reikna. Miðað við
fjölda landsmanna
kemur í ljós að þetta
þýðir að hvert
mannsbam eyðir ár-
lega um 25.000 krón-
um til þess ama sem
þýðir að hver fjölskylda
ver hátt í 100.000 krón-
um til kaupa á happdrætt-
ismiðum á ári hverju. Þetta
er sannarlega stór upphæð og á
það má auðvitað minna að margir
þeirra sem spila fá sitt framlag að ein-
hverju leyti til baka.
Það er augljóst að íslenskur happ-
drættismarkaður stendur á tímamót-
um. Þróun síðustu 3ja ára hefur því
miður verið sú að allt of margir hafa
21