Frjáls verslun - 01.08.1989, Qupperneq 40
HONNUN
SJÁLFSAGÐIR HLUT1R
ÖRN D. JÓNSSON RÆÐIR VIÐ ROBERT BLAICH SEM BER ÁBYRGÐ Á
HÖNNUNARSTEFNU PHILIPS, EINS STÆRSTA FYRIRTÆKIS í HEIMI
Örn D. Jónsson er
atvinnuskiþulags-
fræðingur, formaður
s
Form Islands, og starfar
sjálfstætt.
Hvernig ætli það sé að bera
ábyrgð á hönnunarstefnu eins
stærsta tækjafyrirtækis heims?
Fyrir stuttu átti ég tal við Robert
Blaich, hönnunarstjóra Philips.
Hjá Philips vinna 354.000
manns í 420 verksmiðjum víðs
vegar um heim í 60 þjóðlöndum.
Þeir 250 hönnuðir sem vinna
hjá fyrirtækinu starfa á þrjátíu
mismunandi stöðum allt frá
Tapei til Santa Ana, Bombay til
Knoxville en höfuðstöðvarnar
eru í Eindhoven í Hollandi. Þar
býr Robert Blaich ásamt konu
sinni sem hann hittir víst ekki
nema á flugvöllum því hún hefur
þann starfa að skrifa ræður fyrir
Reagan og forsetaembætti
Bandaríkjanna þegar mikið ligg-
ur við.
Blaich, sem er ættaður frá Colora-
do, h'tur einna helst út fyrir að vera
alþjóðlegur kúreki. Hávaxinn með
silfurgrátt Dallashár og það gustar af
honum. Það vantar ekkert nema hatt-
inn! Hann þeytist á milli staða og jafn-
vel þó að hann eigi fjögurra daga við-
dvöl einhvers staðar þá er eins og
hann sé alltaf að gera sjö hluti í einu.
Samt sem áður virðist hann hafa tíma
til að sinna því sem hann hefur áhuga
á. Líklega er eitthvað til í þeirri full-
yrðingu að lítill munur sé á að stjórna
sæmilega stóru fyrirtæki og risafyrir-
tæki eins og Phihps en erillinn er með
ólíkindum. Ég náði að ræða við hann
brot úr degi um hann sjálfan en fyrst
og fremst um starf hans og hugmynd-
ir sem hönnunarstjóri Philips.
Það sem að mínu mati gerir Blaich
áhugaverðan er að hann hefur þorað
að gjörbylta hönnunarstefnu fyrir-
tækisins og umskiptin hafa heppnast.
Philips var eiginlega fulltrúi grá-
myglunnar á meðal stóru heimilisfyr-
irtækjanna. Þeir höfðu alltaf verið
með fremur vandaða vöru en hallær-
islega. Á meðan Braun, AEG og
þýsku fyrirtækin náðu að hreinrækta
stílfegurð fúnksjónahsmans voru vör-
ur Philips hvorki né, eða eins og Bla-
ich orðaði það, gráar en tæknilega
góðar.
Þegar Japanir náðu sama tæknistigi
og evrópskir og amerískir framleið-
endur stóð hollenski risinn á kross-
götum. Stafræn miðlun, hvort sem
það er á tónlist, mynd eða öðrum upp-
lýsingum, er orðin alþjóðleg grunn-
tækni. Fyrirtækin geta ekki keppt í
tækninni sem slíkri og Blaich hefur
eftir kollega sínum Georg Nelson að
góð hönnun sé þá orðin einn af fáum
möguleikum fyrirtækjanna til að ná
samkeppnisforskoti.
Robert var áður aðstoðarforstjóri
hjá Hermann Miller, stóru amerísku
húsgagnafyrirtæki sem hefur haft
marga af þekktari hönnuðum samtím-
ans á launalista sínum. Þar fundu
„hausaveiðarar“ Philips hann og
gerðu honum tilboð sem hann gat
ekki hafnað. Honum var ætlað að
breyta hönnunarstefnu fyrirtækisins
þannig að hún yrði það samkeppnis-
forskot sem dygði til að hfa í heimi
stóraukinnar milliríkjaverslunar.
Einn af frösum viðskiptafræðanna
er að góður stjómendandi hafi vit á
því að gera hlutina ekki sjálfur, hafi
þekkingu til að velja rétta fólkið og
kjark til að treysta því. Ég veit ekki
hvort Blaich var gæddur öllum þess-
um hæfileikum, en hann hefur að
minnsta kosti sýnt að hann er opinn
fyrir nýjungunum og þorir að fylgja
þeim eftir og í ekta kúrekastíl segir
hann frá afrekunum sínum: „Ég sýndi
deildarstjórunum mínum verk eftir
40