Frjáls verslun - 01.07.1991, Page 35

ERLENT
SVIPTINGAR HJÁ
TIME WARNER
Nákvæmlega 47 árum eftir
innrásina í Normandí, þ.e. 6.
júní síðastliðinn, kom Steve
Ross, forstjóri Time Warner,
hluthöfum sínum illilega á óvart
þegar hann tilkynnti um mjög
svo óvenjulega hlutafjáraukn-
ingu upp á tæplega 190 milljarða
króna.
Tveim árum fyrr munaði litlu að vand-
lega undirbúin áætlun Steve Ross um
samruna Wamer Communications og Ti-
me færi út um þúfur þegar Paramount
Communications bauðst til að kaupa öll
hlutabréf í Time á rúmar 11 þúsund krónur
stykkið, staðgreitt, og kollvarpa um leið
öllum áætlunum Steve Ross. Steve Ross
ásamt stjómendum Time sném sig út úr
tilboðinu með því að láta Time bjóða í
Wamer í staðinn og í janúar á síðasta ári
vom fyrirtækin sameinuð.
En sigurinn var dýrkeyptur, fyrir utan
að hafa reitt hluthafa til reiði þá þurfti Time
að borga fyrir hlutabréf í Wamer með
beinhörðum peningum með þeim afleið-
ingum að hið sameinaða fyrirtæki þarf að
þera skuldir upp á rúma 700 milljarða
króna. Viðþrögð við hlutafjáraukningunni
voru hörð. Innan örfárra daga féll verð á
hlutabréfum samsteypunnar um 24 af
hundraði sem olli jafnframt eignatjóni upp
á 100 milljarða króna meðal almennra hlut-
hafa. Fjárfestingaraðilum sem vom enn
sárir yfir því að Time skyldi hafna tilboði
Paramount hitnaði enn í hamsi og töldu
þeir að um hreina valdmðslu væri að ræða
við framkvæmd hlutafjáraukningarinnar.
Auk gremju er sá illi gmnur farinn að læð-
ast að fjárfestingaraðilum að hugsjón
Steve Ross um stórfellda samsteypu, sem
ná myndi yfir flest svið skemmtanaiðnaðar
og fjölmiðlunar, standist ekki þegar á
reynir. Margir eiga erfitt með að sjá á
hvaða hátt sammninn hafi leitt til hagræð-
ingar hjá hinu nýja fyrirtæki. Það er enginn
að halda því fram að þeir hjá Time Warner
séu blankir. Þrjár deildir fyrirtækisins,
sem sjá um kapalsjónvarpsstöðvar, tón-
listarútgáfu og kvikmyndaframleiðslu, em
gríðarlega öflugar og skila árlega af sér
rúmlega hundrað milljarða króna fjár-
magnsstreymi. En Ross lofaði hundruð
milljörðum að auki í kjölfar sammnans,
upphæð sem ekkert bólar á enn sem kom-
ið er. Segja sumir það vera vegna þess að
þær forsendur, sem Ross lagði fram til
stuðnings sammnanum, hafi frá upphafi
verið rangar.
HEIMSVELDISDRAUMAR
Hugmyndin var sú að eftir því sem er-
lendir markaðir opnuðust í æ ríkari mæli
Time Warner samsteypan
er ótrúlega fjölþætt
fyrirtæki á sviði
fjölmiðlunar. En skuldir
fyrirtækisins eru rúmlega
700 milljarðar króna!
fyrir Bandarískum fjölmiðlum og skemmt-
anaiðnaði þá gæti fyrirtæki, staðsett í
Bandaríkjunum með anga út um allan
heim, líkt og Time Wamer, grætt stórar
fúlgur. Galdurinn fælist í því að efna til
viðamikilla samstarfsverkefna við fyrir-
tæki í Evrópu og Asíu sem myndu síðan
hjálpa Time Wamer að komast inn á þá
markaði. Hin erlendu samstarfsfyrirtæki
myndu síðan leggja fram miklar Qárhæðir
til að eignast hlut í hinum gríðarmiklu eign-
um Time Wamer samsteypunnar. Þeir
peningar áttu að fara í að greiða niður
skuldimar - einkum 270 milljarða króna lán
sem gjaldfellur í mars 1993.
Undanfarna 18 mánuði hefur Ross farið
vítt og breitt um heimsbyggðina í leit að
samstarfsaðilum en hefur ekki haft erindi
sem erfiði. Einungis smærri samningar
hafa náðst, þar á meðal um að koma upp
kapalsjónvarpskerfi í Ungverjalandi, auk
samninga við frönsk, hollensk og þýsk
fýrirtæki um dreifingu á kvikmyndum í
Evrópu og Bandaríkjunum. En þrátt fyrir
að hafa rætt við nánast öll stór fjölmiðla-
fyrirtæki í heiminum og nokkur stór raf-
eindafyrirtæki að auki þá hefur ekkert
miðað í átt að samningi af þeirri stærðar-
gráðu sem til þarf. Það er nefnilega ljóst að
ef ekki fást stórar upphæðir frá hugsan-
legum samstarfsaðilum þá getur Time
Wamer ekki greitt hina 270 milljarða
króna sem gjaldfalla 1993. Þó svo að flest-
ar deildir fyrirtækisins skili stómm upp-
hæðum þá eru ýmsar blikur á lofti sem
benda til þess að tekjur geti farið minnk-
andi á næstunni. Ross vill ekkert síður en
að selja eignir upp í skuldir og því er hann
nú tilneyddur til að leita á hlutafjármarkað-
inn eftir fjármagni.
En af hverju er hluthöfum svona illa við
þetta hlutafjárútboð? Samkvæmt hug-
35