Frjáls verslun - 01.05.1998, Blaðsíða 40
Timbursali með sjónvarpstaeki i baksýn. Elko er nýjasta útspil Byko í islensku
viðskiptalífi. Verslunin hleypti eftirminnilega lífi í samkeppni á raftaekjamarkaði
hérlendis sl. vetur.
Jón Helgi segir að ekki hafi verið ákveðið
að setja félagið á markað.
„Eg er búinn að leiða þetta fyrirtæki
nokkuð lengi og mig langaði meira tíl að
sjálfvirknivædda tímburúrvinnslu í Breidd-
inni sem hóf starfsemi 1988. Fimmtán tíl
tuttugu prósent af öllu timbri sem flutt er til
landsins fer nú til frekari vinnslu í verk-
rekstur orðið æ ríkari þáttur í starfi fyrir-
tækisins. Lítil járnvöruverslun við Kárs-
nesbraut varð forveri fyrsta byggingavöru-
stórmarkaðar á Islandi að sögn Jóns
Helga, fyrst við Nýbýlaveg og seinna í
Breiddinni.
„Við vorum með öll helstu merkin í
byggingarvöru á einum stað og á sam-
keppnisfæru verði. Húsbyggjandi gat leit-
að tíl okkar og fengið úrlausn sinna mála.
Þegar við fluttum af Nýbýlaveginum í
Breiddina var það aðeins næsta skref í þró-
uninni því það er markmið okkar að vera
leiðandi byggingavöruverslun og við ætí-
um að vera það áfram.”
Jón Helgi segir engan vafa leika á að
Byko hafi gjörbreytt byggingarvörumark-
aðnum með því að vera með heildarfram-
boð á byggingavöru. Aður hafi margir
smáir aðilar selt þessa vöru og jafnvel ver-
ið með umboð fyrir eina tegund blöndun-
artækja eða sérhæft sig sem lagna- eða
timburverslun. „Við breyttum þessari
mynd. Við gerðum þetta á svipuðum tíma
og sama þróun varð á öðrum Norðurlönd-
um. Við gátum að einhveiju leyti sótt fyrir-
myndina þangað þótt við þyrftum að stað-
færa hana mjög og aðlaga að íslenskum að-
stæðum.”
ULL, SÍLD OG BYKO í LETTLANDI
OF MIKIÐ STÓRVELDI?
Er Byko að verða of mikið stórveldi? „Ég held að við megum alveg hugsa okkar gang
með það. Byko er byggingavöruverslun og hefur á um 36 árum haslað sér völl án þess
að vera yfirþyrmandi.”
fást við rekstur sem væri ekki á markaði.
Markaðurinn er fyrst og fremst til að sækja
áhættufé ef verið er að fara út í fram-
kvæmdir. Við höfum ekki verið í þeirri
stöðu að það hafi verið áhugaverð leið.”
IÐNFYRIRTÆKI í TRJÁIÐNAÐI
Jón Helgi segir Byko fyrst og fremst
vera byggingarvöruverslun og iðnfyrirtæki
sem tengist byggingariðnaði og úrvinnslu í
trjáiðnaði. „Eg held að það geri sér fáir
grein fyrir því að Byko er stórt iðnfyrir-
tæki. Við erum með heilmikla verksmiðju í
Kópavogi með úrvinnslu á tímbri, fyrir utan
þjónustuverkstæði. Einnig erum við með
glugga- og hurðaverksmiðju í Njarðvík
sem er stærsta verksmiðja sinnar tegund-
ar á Islandi með um þrjátíu starfsmenn.
Við settum okkur það markmið að færa
vinnsluna í auknum mæli inn í landið og
það hefur tekist. Við byggðum nútímalega
smiðju okkar. Það er því heilmikil verð-
mætaaukning sem verður við flokkun, hefl-
un og vinnslu timburs.”
Einnig hafa verið settír upp timbur-
þurrkarar i Breiddinni. Væntanlega þeir
fyrstu hérlendis sem kyntír voru með hita-
veituvatni.
I Lettlandi rekur Byko trjávinnslu með
um fjörutíu starfsmenn í vinnu og kemur
hlutí hráefnis fyrirtækisins þaðan.
VERSLUN OG VIÐSKIPTI
Þótt timburúrvinnslan hafi verið grunn-
urinn hjá Byko hefúr almennur verslunar-
Hvernig kom ákvörðun um að setja
verksmiðju á fót í Lettlandi til? Fékk for-
stjórinn hugljómun eina nóttina?
Jón Helgi verður kankvís á svipinn við
spurninguna en segir svo ekki vera. Hug-
myndirnar sé oft að finna í umhverfinu. I
Danmörku hafi til dæmis gjarnan verið
sett upp trjáúrvinnslufyrirtæki á gömlum
bóndabýlum. Hann hafi tekið eftir því og
það hafi ef til vill hjálpað Byko að finna
Lettlandslausnina sem hafi hentað fyrir-
tækinu mjög vel. Árin 1992-1993 þegar
harðnaði á dalnum á íslenskum bygginga-
markaði hafi ráðið verið að leita annarra
leiða.
Sovétviðskipti, sem stunduð höfðu ver-
ið, voru að breytast. I stað ríkisfyrirtækja
þurfti að leita tíl fiölda einkafyrirtækja og
afla sér nýrra sambanda.
„Sovétviðskiptín höfðu verið áhugaverð
og hlutí af okkar innkaupum í timbri. Þó
BYKO FLYTUR ÚT ULL
Byko flytur út ull. Á síðasta ári flutti það út um 90% af allri íslenskri ull sem fór til
Rússlands. Þar er Byko í samstarfi við aðila sem kaupir prjónavoð héðan og saumar úr
henni í Moskvu. Þetta eru umtalsverð viðskipti að sögn Jóns Helga.Frá þeim
viðskiptum þróaðist timburvinnslan í Lettlandi.
40