Frjáls verslun - 01.08.1998, Blaðsíða 40
mmmmmmmm nærmynd
hreinan meirihluta í sveitnrstjórn eins og á
Neskaupstað síðustu 50 árin.
FRYSTIHÚS í FREMSTU RÖÐ
Síldarvinnslan í Neskaupstað er eitt af
stærstu sjávarútvegfyrirtækjum landsins
og við síðustu kvótaúthlutun var það hið
sjötta talið að ofan.
Sögu Síldarvinnslunnar má rekja aftur
til þess þegar Samvinnufélag útgerðar-
manna í Neskaupstað, SUN, var stofnað
árið 1932. Það fékkst við að selja afurðir fé-
lagsmanna, sem voru flestir útgerðarmenn
staðarins, og annaðist sameiginleg inn-
kaup á salti og útgerðarvörum fyrir félag-
ana en hóf ekki eigin fiskverkun fyrr en
1946 þegar farið var að salta og 1949 hófst
frysting fisks. Rekstur SUN gekk nefni-
lega mjög vel og árið 1957 var Síldarvinnsl-
an stofhuð með það fyrir augum að reisa
og reka síldarverksmiðju í Neskaupstað.
Stærsti eigandi Síldarvinnslunnar við
stofnun var SÚN með 60% hlutatjár. I ljósi
þeirrar félagshyggju sem bæjarfélaginu
var stýrt eftir er athyglisvert að Síldar-
vinnslan var strax í upphafi almennings-
hlutafélag. I upphafi sjötta áratugarins
voru bæjarútgerðir stofnaðar víða um land,
þar á meðal á Neskaupstað, en svo virðist
sem Norðfirðingar hafi um þetta leyti
misst trúna á slíkt rekstrarfyrirkomulag.
Bærinn átti þvi aðeins 10% í nýstofnuðu fé-
lagi og 32 smærri hluthafar lögðu í púkkið.
Það áttu síðan eftir að líða 30-40 ár áður en
Finnbogi Jónsson er alinn upp á Akureyri en hefur verið forstjóri Síldarvinnslunnar í Neskaup- stærstu útgerðirnar í Reykjavík og á Akur-
stað frá 1986. FV-mynd: Geir Ólajsson. eyri hættu að vera bæjarútgerðir.
STÓRBÓNDINN Á NESI
Síldarvinnslan í Neskauþstad hefur vakiö verðskuldaöa athygli undanfarin ár
fyrir mikinn hagnaö og blómlegan rekstur Finnbogi Jónsson, sem heldur um
stjórnartaumana, nýtur mikillar viröingar á sínu sviöi!
ú var tíðin að Neskaupstaður var
kallaður „Litla Moskva“ með vís-
an til þess að þar réðu róttækir
vinstrimenn lögum og lof-
um. Neskaupstaður var af
þessum sökum álitinn eitt
höfuðvígi sósialismans hér-
lendis og eflaust með
TEXTI:
Páll Ásgeir Ásgeirsson
nokkrum rétti. Gælunafnið heyrist æ
sjaldnar en segja má að vinstrimenn ráði
enn lögum og lofum þar eystra. Neskaup-
staður er nú hluti af sam-
einuðu sveitarfélagi
ásamt Eskifirði og Reyð-
arfirði og sameinaður listi
vinstri manna hefur
1965 halði Síldarvinnslunni vaxið svo
fiskur um hrygg að hún keypti helstu eign-
ir SÚN sem þá átti í nokkrum erfiðleikum.
Þannig má segja að eggið hafi um síðir
eignast hænuna.
Samvinnufélag útgerðarmanna í Nes-
kaupstað, hinn félagslegi bakfiskur Síldar-
vinnslunnar, er enn stærsti hluthafinn í
40