Frjáls verslun - 01.01.1999, Blaðsíða 71
Samheldinn hóþur. Magnús ásamt starfsmönnum Verslunarmannafélags Reykjavíkur.
baráttunni á hverjum tíma. Hlutverk VR er
einnig að taka þátt í verkefnum þar sem fé-
lagsmenn ná betri árangri saman en hver
fyrir sig; sameina aflið.
I meginatriðum er hlutverk VR hið
sama og áður. Hagsmunirnir hafa þó
breyst. Aður fyrr snerist kjarabaráttan
fyrst og fremst um laun og vinnutíma. Síð-
ustu áratugina hefur verið samið um hluti
eins og orlof, matar- og kaffitíma, aðbúnað
og hollustu, laun í slysa- og veikindatilfell-
um, uppsagnarfrest, sjúkrasjóð, lífeyris-
sjóð og forgangsrétt til vinnu, svo eitthvað
sé nefnt.“
Að sögn Magnúsar getur stéttarfélag
ekki látið hjá líða að hafa afskipti af öllu því
sem lýtur að kjörum fólks. Hagsmunir
hafa breyst gríðarlega mikið á undanförn-
um áratugum með breyttri þjóðfélags-
mynd og ná nú yfir miklu fleiri þætti held-
ur en áður.
STEFNUM Á 35 STUNDA VINNUVIKU
„Veigamesta áhersla VR í dag er krafan
um íjölskylduvænna umhverfi. Vinnutími
á Islandi er ennþá óheyrilega langur. Aður
fyrr gekk líf manna út á vinnu frá morgni
til kvölds og fólk hafði ekki mikið við frí-
tíma að gera. Aðstæður og umhverfi hafa
aftur á móti breyst gríðarlega mikið, fólk
vill ekki lengur vinna svona mikið. Hér er
þekkt að menn séu látnir vinna á fjórða
hundrað klukkustundir á mánuði. Þegar
við horfum til þeirra landa sem við berum
okkur helst saman við sjáum við að vinnu-
vikan þar er ekki nema 37 stundir.
A síðasta ári fóru danskir launþegar í
langt verkfall og lokuðu meðal annars
Kastrupflugvelli. Krafa þeirra var lengra fri
þrátt fyrir að vinnuvika þeirra sé aðeins 37
stundir. Auk þess var sagt frá því í fjölmiðl-
um fyrir skömmu að nú væru yfirstand-
andi málaferli í Frakklandi vegna þess að
vinnuveitandi lét vinna meira en 39 stundir
á viku.
Frakkar stefna á 35 stunda vinnuviku
og það er mín skoðun að við ættum einnig
að gera það. Það gerist ekki á einum degi
en við verðum að setja okkur markmið og
freista þess að stytta vinnutímann á
nokkrum árum. Við ættum alveg eins og
TEXTI: Eva Magnúsdóttir
MYNDIR: Kristín Bogadóttir
6Q?/waímæli
þeir gengju úr félaginu og VR varð ein-
göngu launþegafélag. Á meðan vinnuveit-
endur voru í félaginu snerist umræðan
mestmegnis um ýmis mál er lutu að við-
skiptalífinu.
„í fundargerðum í upphafi aldarinnar
kemur ffarn að menn hafi fjallað um ýmis
mál sem síðan urðu að veruleika mörgum
árum síðar. Þar má nefna stofnun spari-
sjóðs, tryggingarsjóða og þess háttar.
Frumkvöðlar VR höfðu mikla framtíðarsýn
enda höfðu þeir fengið hugmyndir sínar
erlendis frá. Þeir höfðu meiri víðsýni en ís-
lendingar sem ekki höfðu farið út fyrir
landsteinana,” segir Magnús.
„VR hóf útgáfu á Fijálsri verslun árið
1939.1 blaðinu var fjallað um mál sem efst
voru á baugi á þeim tíma og sneru að versl-
uninni. Lögð var áhersla á frjáls og óheft
viðskipti. I blaðið skrifuðu sérfróðir menn
sem höfðu farið til útlanda og fylgst með
þróuninni þar. Auk þess studdust sumar
greinanna við erlenda atburði. FV hefur að
geyma mjög merkilega sögu. Það verður
aldrei ofmetið hversu mikla þýðingu út-
gáfa FV hefúr fyrir söguna. Brautryðjend-
urnir og allir þeir sem unnið hafa við blað-
ið síðan eiga miklar þakkir skildar.“
VR VERÐUR LAUNÞEGAFÉLAG1955
Eftir 1940 fóru launþegar að gera sig
meira gildandi í félaginu og byrjuðu að
huga að kjaramálum sínum. Þá tók félagið
að klofna í tvær fylkingar, vinnuveitendur
og launþega. Fyrsti kjarasamningurinn var
undirritaður á milli launþega og vinnuveit-
enda árið 1946 innan félagsins. Þessi þró-
un leiddi til þess að VR varð hreint laun-
þegafélag 1955.
„Eftir skiptinguna voru sett lög í félag-
inu sem miða að því að tryggja hagsmuni
félagsmanna VR sem þá voru eingöngu
launþegar. I dag er hlutverk félagsins að
gera sér grein fyrir aðstæðum félags-
manna á hverjum tíma og haga starfsemi
félagsins í samræmi við þær. Markmiðið er
að sem mestur árangur náist í hagsmuna-
út í fyrirtækin!
út í fyrirtækin á næstu árum. VR hófútgáfu á Frjálsri verslun fyrirsextíu árum.
71