Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1942, Blaðsíða 22
406
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
hroll og var þó heitt inni í bað-
stofunni. Var jeg þá látinn hátta
í rúm húsbóndans í herberginu
sem við sátum í. Hitnaði mjer þá
aftur fullmikið, því að nú greip
mig hitasótt með höfuðverk og
hálfgerðu óráði, einkum er fram
á kvöldið kom. Hafði jeg enga
matarlyst, en lá lengst af í móki,
og ^ieyrði út undan mjer sam-
ræður þeirra Erlendar og Stein-
gríms um búnaðarfjelag Svína-
vatnshrepps og framkvæmdir
þess.
Samferðamenn mínir sögðu
mjer, að Erlendur hefði haft
brennivínsflösku í rúmshorninu
hjá mjer og dreypt á mig úr
henni um kvöldið með teskeið við
og við með dálitlu millibili. —
Töldu þeir að það hefði gert mjer
gott.
Um nóttina svaf jeg þarna
fyrir ofan Erlend gamla, en ekki
var svefninn vær og jeg fann
mikið til höfuðverkjar og ónota
þegar jeg losaði svefninn.
Morguninn eftir, þriðjudaginn
27. september, var jeg eitthvað
betri, en þó með talsverðan hita,
máttlítill og lystarlaus. Veður
var þá hið sama, blindbylur og
ekki viðlit að halda áfram ferð-
inni. Sá dagur var auðvitað frem
ur dapurlegur í mínum augum,
skuggsýnt í baðstofunni, því að
mjöllina skóf á litlu þakglugg-
ana, og þar sem jeg var enn sár-
lasinn, var útlitið ekki glæsilegt
hvað það snerti, að jeg gæti hald-
ið áfram ferðinni í þessu tíðar-
fari. — Jeg var þó ekkert hug-
sjúkur og reyndi að bera mig
karlmannlega, og hafði það eitt
mjer til dægrastyttingar að
hlusta á samræður fjelaga minna
og Erlendar, sem lengst af sátu
í sama herberginu og jeg lá í.
Aðeins einu sjerstöku atviki
man jeg eftir, sem skeði þarna
í Tungunesbaðstofunni þennan
dag. Theodór Jensen átti fáein
epli í tösku sinni, og gaf hann
Erlendi eitt af þeim, en hann
skifti því aftur á milli nokkurra
heimamanna þar í baðstofunni,
svo að hver fjekk aðeins bragð
af þessu sælgæti. Minnir mig
fastlega að fólkið segði, að þetta
væri í fyrsta sinn, sem epli kæmi
inn fyrir þess varir. Þau voru þá
fyrst að flytjast, til Norðurlands
að minsta kosti, því að ekki man
jeg eftir að epli kæmu á heimili
foreldra minna, áður en jeg fór
í skóla.
Næstu nótt svaf jeg enn inni
hjá Erlendi og minnir mig að jeg
svæfi mun betur þá nótt.
★
IÐVIKUDAGURINN 28.
sept. rann upp bjartari og
betri en undanfarnir dagar. Þá
var hríðarlaust og birti í lofti
er leið að hádegi og sá þá vel
til sólar. En nú var komin mikil
ófærð. Og nú vildu samferða-
menn mínir eðlilega halda af
stað, því að lengra var ferðinni
heitið. En hvað átti jeg að gera,
sjúklingurinn? Úti var kalt og
vetrarlegt. Jeg var víst hitalaus,
en máttlítill og hafði lítið borðað
þessa daga, og var lítt fær um
áreynslu og vosbúð. En jeg vildi
ómögulega verða þarna einn eft-
ir ef annars væri nokkur kostur;
jeg vildi heldur reyna að hanga
á hestinum í slóð hinna. Þeir,
sem reyndari voru og vanari
volkinu, hugðu að jeg mundi
máske hressast á því að vera úti
í góðu lofti, ef jeg gæti búið mig
svo að mjer yrði ekki kalt.
Jeg dubbaði mig í það sem jeg
hafði til, kvaddi fólkið með þakk-
læti, og þá einkum húsbóndann,
sem hafði reynst mjer svo vel. Sá
jeg hann aldrei síðan, því að hann
andaðist ári síðar, 28. okt. 1888.
Tengdasonur hans, Hallgrímur
Gíslason, sem bjó í Tungunesi að
Erlendi látnum, fylgdi okkur út
og yfir hálsinn. Gekk hann á
undan, valdi veg og kafaði ófærð-
ina. Samferðamenn mínir teymdu
svo hver sinn hest, en jeg reið
síðastur í slóðina. Jeg var þá
ljettur á hesti, og munaði hann
ekki mikið um að halda á mjer.
Sólskin var meðan við fórum yfir
hálsinn, og varð mjer því ekki
kalt. Okkur miðaði hægt áfram,
en slysalaust og þrautalítið náð-
um við þó yfir að Sólheimum í
Svínadal. Þar hittum við Ingvar
hreppstjóra Þorsteinsson, sem
bauð okkur inn og gaf okkur
kaffi. Hann var bróðir sjera Jó-
hanns í Stafholti og þeirra merku
systkina. Ingvar var einn hinna
bestu bænda í Svínadal, og var
heimili hans orðlagt fyrir mynd-
arskap og reglusemi. Þegar við
höfðum þegið þar góðgerðir, var
haldið áfram út mýrarnar með-
fram Svínavatni, þar var enginn
vegur, en mikið um keldur, sem
huldar voru undir snjónum. Ó-
færðin var því ekki minni í keld-
unum en sköflunum. Ferðin sótt-
ist okkur því fremur seint út að
Laxá, en altaf hjekk jeg á hestin-
um, hvað sem á gekk, en lengst
af munu þeir Steingrímur og
Helgi hafa gengið og teymt hesta
sína.
Þegar út fyrir Laxá kom og
við náðum Reykjabrautinni batn
aði færðin, enda varð þá harðari
jarðvegur undir. Hjeldum við
svo hratt sem við gátum vestur
Ásana og ofan með Giljánni —
en sú árspræna var uppbólgin og
leit út fyrir að verða okkur örð-
ug yfirferðar. Víðast rann hún í
þröngum ál á milli skara, þar
sem ekki var þá alveg hemað yf-
ir hana. Lögðum við þó að henni
þar sem álitlegast þótti, nálægt
vaðinu, og fór Steingrímur á
undan, en dýpra var fram af
skörinni en hann hugði, því að
hestur hans stakkst þar á höfuð-
ið, og fór Steingrímur fram af
honum niður í vatnið og renn-
blotnaði allur. Þó risu báðir fljótt
á fætur aftur og komust litlu
neðar upp á skörina að vestan-
verðu. Til allrar hamingju fyrir
okkur, sem á eftir komum, hafði
brotnað framan af skörinni
beggja megin, við þetta busl, svo
betur tókst fyrir okkur að kom-
ast þurrir yfir um.
Nóttina næstu eftir þetta
dreymdi Gísla Isleifsson, vin
Steingríms og sambekking, að
Steingrímur kæipi inn í herberg-
ið til hans þar sem hann svaf í
Reykjavík og streymdi vatn úr
fötum hans niður á gólfið. Varð
Gísla illa við drauminn og óttað-
ist um að eitthvert slys hefði
hent vin sinn á ferðinni suður.
Frá þessu sagði mjer síðar Helgi
Hjálmarsson fjelagi minn, og
fullyrti að sagan væri áreiðan-
lega sönn.
Þegar yfir Giljána kom, var