Lesbók Morgunblaðsins - 19.12.1988, Qupperneq 34
' og fórum við ekki varhluta af henni.
Faðir Leliu var efnaður iðjuhöldur en hann
lézt ungur frá bömunum og í kreppunni
misstu þau allt og var afar erfitt hjá þeim.
Lelia fór í enskunám til London en kenndi
auk þess ítölsku í einkatímum. Þar kom
íslenzkur söngvari sem vildi læra að syngja
á ítölsku, því hann ætlaði að leggja Ítalíu
að fótum sér. Eggert var mikill föðurland-
'svinur og hreifst Lelia strax af eldmóði
hans og trú á föðurlandið. Þau komu hér
að mig minnir um 1919 til Schio og giftust
svo árið 1920. Þama fóm saman tveir eld-
hugar en efnin vom lítil. Þau vom á fyrstu
hæð í húsi fjölskyldunnar hér rétt hjá. Eg-
gert veiktist og gat síðan ekki sungið og
vom þau mest heima við. Það komu hér
erfið flóð í bænum eftir seinna stríð og
flæddi illa hjá þeim og var það enn eitt
áfallið. Þau létu það ekki á sig fá eii lifðu
áfram á eldmóðinum. Ég man hversu ánægð
þau vom alltaf þegar bréf bámst frá vinum
þeirra á íslandi og svo hafði einn vinur
'~’hans skírt yngsta son sinn einmitt Eggert
í höfuðið á Eggert Stefánssyni og þótti
þeim afar vænt um þann heiður (Eggert
Brekkan, læknir). Eggert var stundum bitur
en það er oft svo um eldhuga að heiðurinn
breytist ekki eins hratt og þeir vilja myndu.
Ég man eftir því að Eggert vildi að Island
yrði óháð öllum ríkjum, Danmörku sem og
Bandaríkjunum, en það hafði verið amerísk
herstöð á íslandi. Eggert vildi að ísland
yrði eitt sér í engum bandalögum og vildi
hann að menningarlíf fengi að þróast í hrein-
um jarðvegi á Islandi framtíðarinnar. Þau
vom miklir ídealistar og svona fólk er ekki
lengur til. Það dmkknar allt í flatneskjunni
og stressinu yfir lífsgæðunum. Ég sakna
Leliu mikið, við áttum saman góðar stund-
ir. Hér em ýmis bréf sem hún lét mér eft-
' ‘ir, meðal annars bréf þar sem hún óskar
eftir því að fá að hvíla við hlið manns síns
í grafreit í kirkjugarðinum í San Antonio
Abate í Flórens, en íslenzka ríkið gaf þann
grafreit fyrir þau bæði. Eggert var hrifínn
af Flórens og öllum þeim menningarstyrk
sem stafaði af borginni og vildi helzt hvfla
þar. Hann ritaði ágæta bók um ítalíu, skáld
hennar og aðra listamenn. Því miður er
bókin á íslensku og get ég ekki lesið hana,
en Lelia sýndi mér og útskýrði hveija blaðs-
íðu að honum látnum og þykist ég þar
skynja vel það næmi sem hann hafði fyrir
_pví sem fagurt var.
Hann flutti einu sinni hvatningarljóð að
mig minnir í útvarpi frá Ottawa sem bar
heitið „Óðurinn til íslands". Var það hvatn-
ingarljóð til íslendinga vegna væntanlegrar
lýðveldisstofnunar árið 1944. Mig minnir
að einhver hafí svo' stungið upp á honum
til forsetakjörs. (Undirritaður hefur það eft-
ir heimildarmanni sínum að það hafi verið
Jón Helgason í Kaupmannahöfn, sem eitt
sinn hafí sagt í mannfagnaði þegar Eggert
birtist elegant í klæðum, með hatt og silki-
bindi: „Þú ert bara alveg eins og forseti."
Upp frá þessari yfírlýsingu þróaðist hug-
myndin, sem frú Magnago Suppiej vísar til.)
Lelia vinkona mín lézt 8. febrúar árið
y 1981, 94 ára gömul, en Eggert hafði látizt
nokkuð löngu áður, 29. desember árið 1962,
þá 72 ára.
„hnarreistur OG Virðu-
LEGA KLÆDDUR
Við þökkum frú Magnago Suppiej fyrir
og höldum niður Via Maraschin að húsi
því, sem Eggert og Lelia bjuggu í á sínum
tíma. Þetta er reisulegt hús og búið að gera
það upp frá kjallara til riss. En í dag hýsir
það skrifstofur borgarfógeta og fer þar fram
skráning á alls kyns afsölum og gögnum,
einmitt í íbúð þeirra hjóna. Iðjuhöldar í
Schio hjálpuðu frú Leliu að halda húsinu
síðustu árin og að lokum tóku yfírvöld það
yfír og gerðu upp á þennan smekklega hátt.
Ég vissi að Eggert reykti vindla og vildi
því ná tali af tóbakssalanum, Francesco
Boschetti, sem ljómaði allur þegar minnst
var á Eggert. Hann benti síðan á efstu hill-
una og þar var enn bunki af sams konar
vindlum og Eggert var vanur að kaupa.
Hann gekk alltaf um hnarreistur og var
virðulega klæddur, sagði Boschetti, en
síðustu árin var hann farinn að verða bog-
inn í baki. En hann sagði fátt þegar hann
kom annað en athugasemdir um veðrið og
fór svo út með fáeina vindla í bijóstvasan-
um. Þetta var líka ágætur göngutúr fyrir
Eggert; hann hafði mælt að það væri ná-
kvæmlega einn kflómetri frá húsi sínu hing-
að að verslun minni, sagði tóbakssalinn í
Schio.
Höfundurinn er blaðafulltrúi hjá Menningar-
stofnun Bandaríkjanna.
V
Mynd: Sveinn Björnsson
ELÍSABET JÖKULSDÓTTIR
Augu í briminu
Rann blóð frá búð til búðar
áður en morgunninn reif sig úr fjötrum draumsins
áður en draumurinn döggvaði sárið.
Einir á hafinu og ekki bein úr sjó.
Lögðust þungir á árar og kolgrænt iðandi haf
og brimgarðurínn. Brimgarðurinn samur við sig.
Hann ætlar að hvessa og hana! Þar snýst hann í suðvestan.
Vörðuna ber ekki í fjallið og við förum sjónhending.
Ætliði að láta brimið hafa ykkur . . .
það var þá þetta sem mig dreymdi, bölvaði formaðurinn.
Konumar í pilsunum á stæðunum með börnin í földunum.
Héndumar bláar og börnin blá með þangið á bakinu.
Það rann alltaf eitthvað kalt niður eftir bakinu.
Fóm sjö saman í skinnstökkum upp fjömna.
Allir gegnvotir og fóm undarlega umvafðir
þangi og berhöfðaðir. Formaðurinn höfuðlaus.
Við róum í dag upp fjömna lífs eða liðnir.
Konurnar krókloppnar og allar í keng og
krakkinn með hor og grenjandi.
Mamma, sjáðu . . . hvetjir em þetta.
Misstu ekki þangið í sjóinn krakkaflón.
Heim, greyið mitt og kveiktu uppí þanginu.
Fóm sjö saman í skinnstökkum upp fjömna
slóðin fylgdi þeim og augu barnanna
hljóðnuðu ekki og svo þessi kökkur í hálsinum.
Of bognar tilað rétta úr sér. En sáu eitthvað útundan sér.
Saltfiskurinn rauður, höndin blá, sjórinn rauður?
Var það sjónhending.
Hvenær koma þeir af sjó í dag.
Þær sáu það útundan sér: Það var þá fyrir daglátum.
Stokkseyri i október, 1988.
«
34