Lesbók Morgunblaðsins - 17.12.1991, Blaðsíða 33

Gengiðá Hlöðufell
Mig dreymdi prinsessu í nótt, ljóshærða og
fallega í rauðri dragt. Hún rétti mér dökkan
hlut. Það kom fát á mig, bar ekki kennsl á
hlutinn, sá samt að hann var ferkantaður.
Svo vaknaði ég.
Hlöðufell (1188 m.)
er sunnan Langjökuls,
austan Skjaldbreiðar. Við
ökum til Þingvalla og
þaðan um
Uxahryggja-Kaldadals-
veg. Rétt norðan við
vegamótin til Uxahryggja
liggur vegarslóði til
austurs, norðan
Skjaldbreiðar. þetta er
Línuvegurinn til
Haukadals. Þá leið förum
við.
Eftir REYNI
EYJÓLFSSON
Ég spæni í mig morgunmatinn, Alpen-
grjón með mjólkurblandi útá. „Eigum við
ekki að ganga á Hlöðufell í dag?” segi ég
við Stínu dóttur. Hún jankar því, sjálfsagt
fegin að þurfa ekki að reyta arfa í garðinum
meðan karl faðir hennar málar þak, stúrinn
í bragði.
Við setjum nesti í bakpokann, gulrætur,
samlokur, súkkulaðikex, kaffi og djús.
Gönguskór, yfirhafnir o.fl. nauðsynjar eru
teknar til og settar í Lappa gamla. Við lilust-
um á veðurspána kl. 10.10, rétt áður en
lagt er af stað. Ólundarleg rödd þylur: „Suð-
vesturland og Faxaflói: Norðaustangola,
víðast léttskýjað.” Betra getur það varla
verið. í dag er 10. júlí og einstakt góðviðri
hefur verið hér síðustu 6 vikur. Það virðist
ekki ætla að verða lát á því.
Hlöðufell (1188 m y.s.) er sunnan Lang-
jökuls, austan Skjaldbreiðar. Við ökum til
Þingvalla og þaðan um Uxahryggja-Kalda-
dalsveg. Rétt norðan við vegamótin til Uxa-
hi-yggja liggur vegárslóði til austurs, norðan
Skjaldbreiðar. þetta er Línuvegurinn til
Haukadals. Þá leið förum við.
Lappi er sænskur heijepþi nokkuð kominn
til ára sinna. Af einstakri hugulsemi fyrir
vélinni er henni komið fyrir milli framsæt-
anna. Betra að hermennimir fái byssukúlur
í lappirnar en að þær lendi í vélinni! Ert
hávaðinn frá henni er þó nokkur í þjóðvega-
akstri. Ég er því feginn að komast á grófan
Línuveginn og skipti í lága drifið. Nú er
Lappi í essinu sínu.
Utsýnið er líka frábært. Okið, Þórisjökull
og Skjaldbreiður eru skýlaus. Það er háskýj-
að og frekar lítið sólskin. Ákjósanlegt
gönguveður.
Norðan Skjaldbreiðar blasir Hlöðufellið
skyndilega við. Glæsilegt Stapafell myndað
við eldgos undir jökli á síðasta jökulskeiði.
Við ökum veginn suður með Þórólfsfelli og
síðan vestur og suður með Hlöðufellinu. Nú
sést vel hversu hrikalegt fjallið er: Snar-
brattar aurskriður hið' neðra og lóðrétt
klettaflug efra. Víða hafa margir og mynd-
arlegir „molar” hrunið úr hengiflugunum.
Mér dettur í hug, að líklega kæmu nú beygl-
ur í Lappa ef svona molar lentu á honum.
Þama er einn moli á stærð við húsblokk.
Enginn vafi á því að vélin myndi fara fyrir
lítið í árekstri við slíkan dólg, þótt vel varin
sé. Ekki laust við að það setji að mér beyg
þegar mér verður hugsað til göngunnar sem
í vændum er! Við gerðum eina tilraun um
verslunarmannahelgina í fyrra. En sem bet-
ur fór, liggur mér við að segja, voru ský á
tindinum svo ekkert varð úr uppgöngu í það
skiptið.
En nú erum við komin að sæluhúsi FÍ
sunnan tjallsins og beint upp frá því er eina
sæmilega færa leiðin upp á fjallið, rétt vest-
an hrikalegs gljúfurs sem skerst niður hlíð-
arnar. Nú eru engin ský á fjallinu. Og mér
líst ekki betur á leiðiná en í fyrra. Fyrst
snarbrattar skriður og síðan sýnist mér
klettar taka við. Þótt þeir séu að vísu mun
lægri hér en annars staðar eru þetta samt
klettar! Erfitt er að sjá héðan að neðan
hvar uppgönguleiðin muni vera, en líklegt
þó að hún sé rétt vestan við geysistóran
og hrikalegan móbergsstabba sem er efst
við vestari barminn á gljúfrinu. Það er ekki
laust við að mér skjóti skelk í bringu, nærri
hálfsextugum manninum! Svei mér ef ég
er ekki með daufan verk í brjóstholinu
vinstra megin. Laglegt að fá kransæð á
miðri leið. Varla geta þyrlur lent í þessum
bratta!
Við göngum inn í sæluhúsið. Þar er lykt
af gömlum rúmdýnum og urmull af fiski-
flugum í glugganum. Sólargeislar stingast
í gegnum glerið. Opnanlega fagið er opið.
Það er hlýtt og flugurnar eru ijörugar. Þær
sveima um í sífellu og ætla að demba sér út
í sólina. En þá rekast þær á ósýnilegan
vegg. Bzzz, bzzz, búmm, búmm. Suðið og
sveimið í þeim heldur áfram. Einkennilegt
með flugur í gluggum. Það er eins og þær
hafi alveg tapað áttum. Þær finna ekki
opna fagið en rekast alltaf á glerið. Sumar
hafa þó gefist upp fyrir fullt og allt. Þær
liggja dauðar á bakinu í gluggakistunni með
lappirnar sex upp í loftið. Mér býður við
að sjá upp undir þær.
Ég vonaðist til að finna leiðsögn um upp-
gönguna á fjallið hér inni en sé ekkert slíkt.
Aðeins kort með gönguleið austur að Haga-
vatni. Það liggur við að ég öfundi þá sem
ætla þá leið. Ég stekk út aftur. Snuðra
kringum húsið. Hér er hesthús og kamar.
Afleit lykt. Hér geta áreiðanlega engir illir
andar haldist við stundinni lengur!
Því sem fram á að koma verður ekki frest-
að lengur. Við reimum á okkur fjallgöngu-
skóna, og bindum göngutreyjurnar um mitt-
ið. Ofært að vera í þeim í þessum hita.
Bakpokinn með nestinu er skilinn eftir í
bílnum. Við tökum með okkur hanska, kort,
flautu, kíki og áttavitann hef ég að venju
dinglandi í bandi um hálsinn. Þó ólíklegt
að einhver not verði fyrir hann í þessu veðri!
Svo hefst gangan. Mér til undrunar finnst
mér þetta ekki nærri því eins erfitt og ég
hélt rétt áðan. Líkamsvélin fer í gang: Við
öndum djúpt og hjartað hamast hratt og
taktfast. Það heyrist vel þegar við nemum
staðar til að kasta mæðinni. Dúnk, dúnk,
dúnk og rétt á eftir hveiju dúnki hviss þeg-
ar blóðið geysist um æðarnar. Kökkurinn í
bijósti mér er horfinn út í veður og vind
og hefur áreiðanlega enginn verið. Fyrr en
varir eru brattar skriðurnar að baki og
ægifagur móbergsstabbinn gnæfir okkur á
hægri hönd. Fyrir ofan okkur er erfiðasti
kaflinn: Snarbrattar klettabríkur. Þá verður
okkur litið til suðurs. Við ætlum ekki að
trúa eigin augum en það er ekki um að
villast: Ský sveipast um fjallatindana við
sjóndeildarhringinn. Líklega er hann að
þykkna upp úr suðri!
Við setjum upp hanskana, ráðumst á
klettasyllurnar og fylgjum að mestu skorn-
ingi sem gengur niður í gegnum þær. Hér
er talsvert lausagijót sem verður að hafa
gætur á og bratti er mikill. Við göngum
með stuttu millibili til að varast gijóthrun.
Þetta gengur ágætlega, við komumst fljót-
lega alla leið upp á klettabrúnina. Þar er
vörðubrot sem við hlöðum upp í snarheitum.
Enn er þó auðsýnilega alllangt upp á efsta
punkt fjallsins.Við blasir skálarlaga „dalur”,
framhald glúfursins mikla og eftir honum
rennur lækur. Hamrar eru í dalbrúnunum
nema fyrir botninum, þar er hjarn. Við
ákveðum að ganga eftir dalnum endilöngum
og upp fönnina. Þokuslæðu bregður fyrir
efst í dalbrúnunum.
Mér líst illa á þokuna og tek stefnu okk-
ar frá vörðunni nákvæmlega á áttavitann.
'Gangan upp dalinn tekur talsverðan tíma
og þegar við erum að fara upp á brúnina
úr botninum sjáum við kolsvartan skýja-
bakka vestan við fjallið. Samkvæmt kortinu
eigum við að halda sömu stefnu frá dalbrún-
inni á efsta punkt fjallsins. Það stendur
heima: Eftir stutta göngu sjáum við vörðuna
sem þar er. En þá leggst fyrsta þokuslæðan
yfir. í byijun er hún mjög þunn og alltaf
grillir í vörðuna á milli. Við vonum að þok-
unni létti aftur og höldum því áfram.
En þokunni léttir ekki. Þvert á móti. Hún
verður sífelit dimmari. Eins og blýlok hafi
lagst yfir ijallið. Skyggnið dettur niður í ca.
50 m og skömmu síðar niður í 5-10 m. Þá
segi ég við Stínu: „Nú förum við ekki lengra.
Við erum áreiðanlega rétt hjá vörðunni en
við skulum alls ekki fara að leita að henni.
Við verðum að halda sem réttastri stefnu
til baka.”
Nú rennur upp fyrir mér hvað það var
sem prinsessan rétti mér í draumnum. Það
var áttaviti, Silva-miðunaráttaviti með
svörtu spegilloki. Auðvitað! En samt er mér
ekki um sel. Ejallið er flatt að ofan, það er
áttleysa og nánast ekkert skyggni. Við að-
stæður sem þessar verður fólk yfirleitt strax
áttavillt enda erum við það og vitum það.
Ég er vanur að ganga eftir áttavita, en
aðstæður hér eru óvenjulegar og afar hættu-
legar: Aðeins ein örmjó leið er niður af fjall-
inu. Alls staðar annars staðar eru ófærur
og mörg hundruð metra hengiflug. Ósjálf-
rátt detta mér í hug flugurnar í glugganum.
Það er ekki ólíkt ástatt fyrir okkur nú og
þeim.
En ég vík þessum hugsunum frá mér.
Leiðin er stutt og ef ekkert truflar áttavit-
ann getur okkur ekki borið af leið. Við hljót-
um að finna dalinn. Ég hef ekki augun af
áttavitanum og skeyti ekkert um _það hvað
mér finnst sjálfum um stefnuna. Attavitinn
sýnir aldrei nema það sem rétt er! Brátt
komum við að hjarnfönn. Það er þó ekki
sú rétta. Enn göngum við spölkorn í dimm-
unni og komum enn á fönn. Þessi fönn er
brött. Vissara að fara varlega í þokunni,
hver veit nema hengiflug sé hér fyrir neð-
an! En brátt göngum við fram á sporin
okkar í snjónum frá því áður. Nú er varðan
og leiðin af fjallinu auðfundin. Þvílíkur léttir!
Ferðin niður gekk tíðindalaust. Skömmu
áður en við komum að bílnum byijaði að
rigna og þokan hékk þá niður í miðjar hlíð-
ar, úlfgrá og dimm. Við átum nestið og
ókum heim í rigningu og þoku niður á veg.
Skarpleitur veðurfræðingur í sjónvarpinu
talaði um smálægðir á Húna- og Faxaflóa
sem ástæður fyrir því að spáin brást. En á
morgun yrði norðaustanátt og léttskýjað á
Suðvesturlandi!
Kannski dreymir mig prinsessuna aftur
í nótt. Þá ætla ég að kyssa hana fyrir gjöf-
ina.
Höfundur er lyfjafraeðingur og áhugamaður um
jarð- og geimvísindi.