Lesbók Morgunblaðsins - 17.12.1991, Blaðsíða 37

' 1
mmimmá

Ljón í Kala-
hari-eyðimörkinni.
Gnýr heitir stórvaxin
antilópa af ætt slíður-
hyrninga. Hún líkist
nautgripi á liöfuðið en
hesti á skrokkinn. Bæði
kynin eru hyrnd og
safnast í stórar hjarðir
og stundum reika 200
þúsund í hóp milli bit-
haga. Á myndinni eru
tveir að berjast.
mmmmímmáim
pfi/í :ifSMÉ&iSSÉIÉjS§:
•,, JJV"' v. | ;f;
,-fe
Gíraffi í Etosha.
Ö VsSf.?
...

Sandrok við Twifel-
fontein.
úti á garðstólum sem voru hver úr sinni
áttinni og snæddum pylsur, hrærð egg,
soðna tómata og drukkum kampavín. Eg
hafði heitið sjálfri mér því að segja ekkert
sem vakið gæti deilur en sem eini útlending-
urinn í hópi þessa vingjarnlega fólks gat
ég ekki stillt mig um að vekja máls á hinni
brennandi spurningu: samskiptum kynþátt-
anna. Svo virtist sem ekki væru allir sam-
mála um það mál en ekki vöknuðu þó deilur
um það.
Ein kona spurði manninn með byssuna:
„Hversvegna ertu með byssu?” Hann svar-
aði af hógværð fremur en tilfinningu, og
mér fannst sem honum þætti þægilegt að
vera í því hlutverki sem aðrir sáu hann í.
Hann sagði að nýlega hefðu svertingjar
myrt þijá menn á verndarsvæði skammt frá
Jóhannesarborg. Það er ólöglegt að bera
vopn en yfirvöldin sjá í gegnum fingur sér
með þeim sem það gera.
Þetta var millistéttarfólk, velmenntað.
Það hafði séð sjónvarpsmyndir frá Suður-
ríkjunum í Bandaríkjunum og taldi að kyn-
þáttavandamálin þar væru hin sömu og í
Suður-Afríku. „Það sem við þurfum hér eru
Iög. Við erum alltaf tuttugu árum á eftir
öllum öðrum.”
Allt var þarna með öðrum hætti en ég
hafði ímyndað mér af fréttum. Svartir og
hvítir, litaðir og Asíufólk blandaðist hér.
Hjón voru hvort af sínum kynþætti. Þarna
voru hvítir betlarar (þeir svörtu höfðu senni-
lega verið reknir burt). Svartir og hvítir
borðuðu saman og syntu saman. En svartir
bönnuðu mér að fara á snyrtingu sem merkt
var hinum svörtu. Svartir og hvítir voru
ákaflega vingjarnlegir og spurðu margs.
Eftir að hafa spurt um ísland sagði svartur
bankastarfsmaður: „Það er gaman að heyra
eitthvað nýtt.”
Svertingjar sem búa í Soweto en starfa
í Jóhannesarborg ferðast til og frá í sérstök-
um strætísvögnum sem ætlaðir eru svörtum
eingöngu. Laun vinnustúlkna fara að veru-
legu leyti í fargjöld. En í Soweto eru mörg
glæsileg hús, meðal annars hús Tutus bisk-
ups.
Þegar hópurinn hafði allur safnast saman
var haldið tii Namibíu. Sveitahéruðin sem
ekið var um minntu okkur svo á suðvestur-
ríki Bandaríkjanna að við áttum erfitt með
að ímynda okkur að við værum í Afríku.
Fyrsta daginn stönsuðum við í bæ sem er
alveg eins og smábær í villta vestrinu með
breiðum götum. Meðan sýslað var við bílinn
gekk ég burt að huga að fuglum. Kona
stöðvaði mig og bauð mér upp á te. Garður-
inn við húsið var afgirtur með háum runnum
og tijám, en grasið hafði ekki verið slegið.
Konan var af enskum ættum og húsið sem
var á einni hæð var fullt af gömlum og
gljáfægðum húsgögnum og velfægðir lát-
únshlutir úr aktygjum héngu hingað og
þangað. Inni var svalt sem stakk þægilega
í stúf við svækjuna úti. Enn var svört vinnu-
kona í eldhúsinu. í herbergi sonarins var
breski fáninn og ýmislegt annað sem minnti
á England. Eins og annað fólk í Suður-Afr-
íku var húsmóðirin ákaflega vingjarnleg.
Hún sagði að þótt það væri eiginlega of
kryddað í svo heitu veðri þá borðuðu þau
fíkjubúðing og alla hina venjulegu ensku
jólarétti um þetta leyti.
Daginn eftir fórum við yfir eitt af heima-
löndum svartra þótt engin merki væru þar
um landamæri. Svertingjar mega ekki eiga
land nema í þessum svokölluðu heimalönd-
um, en eins og annars staðar er alltaf hægt
að fara í kringum slíkar reglur. Enda þótt
það sé ólöglegt þá byggja svartir sér kofa
á baklóðum hvítra manna í Jóhannesarborg.
Leigan þar er oft miklu hærri en leyfilegt
er samkvæmt lögum. Stundum er kvartað
yfir þessu í blöðunum.
Við slógum tjöldum í þjóðgarðinum Kala-
hari Gemsbok. Þar er þurrt og heitt, rauðir
steinar og jarðvegur. Eitt hið eftirminnileg-
asta þaðan var að fylgjast með hegðun ljóna.
Venjulega veiða ljón á kvöldin en sofa að
deginum. Þarna sáum við karlljón um miðj-
an daginn, glaðvakandi, og virtist það finna
lykt af ljónynjum. Skammt frá voru tvær
ljónynjur með tvo hvolpa að flatmaga í
skugganum af kletti og tijálundi. Þegar
karldýrið nálgaðist urðu ungarnir allir að
augum og eyrum og þefuðu áreiðanlega líka.
Séu ungamir ekki afkvæmi karlsins drepur
hann þá. Skyldi hann drepa þessa?
Karlinn stóð þar í margt og miklu veldi
og önnur ljónynja fór til hans. Þau þefuðu
hvort af öðru. Þau voru sýnilega par og
ungarnir afkvæmi þeirra.
Daginn eftir komum við að hliði úr trjá-
renglum eins og tíðkast á búgörðum í
Bandaríkjunum. Þar var kofaskrifli og sátu
þar þrír eða fjórir Afríkanar (Búar). Þarna
voru landamærin að Namibíu.
Namibía var sameinuð undir stjórn
Suður-Afríkumanna. Öll þjónusta er þar góð
og sjá svartir illa launaðir starfsmenn um
hana. íbúar landsins eru rúmlega ein millj-
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 17. DESEMBER 1991 37