Morgunblaðið - 11.04.2001, Side 46

Morgunblaðið - 11.04.2001, Side 46
SKOÐUN 46 MIÐVIKUDAGUR 11. APRÍL 2001 MORGUNBLAÐIÐ MAÐUR nokkur fylgdist með undrun með tveimur mönnum við vinnu sína. Annar gróf myndarlega holu en hinn fylgdi honum fast á eftir, fyllti hol- una og þjappaði vel yfir. Hann innti þá eftir því hvað þeir væru að gera. Þeir voru að gróðursetja. En hvar eru plönturn- ar? Ja, við erum raun- ar þrír í hópnum, en sá sem vanalega sér um græðlingana er lasinn svo við klárum þetta bara tveir. Það gengur raun- ar prýðilega, svona gröfum við fleiri holur ótruflaðir af þeim með plönturnar. Ekki er alltaf auðvelt að finna mælikvarða á afköst og vinnufram- lag. Ekki trúi ég að ég hafi verið einn um að brosa svolítið út í ann- að þegar þingmaður nokkur hélt á dögum framhaldsskólakennara- verkfallsins þrumuræðu yfir tóm- um þingsal um það, að víst ættu kennarar kannski skilda einhverja launahækkun, en þá yrði að gera „viðveru þeirra sýnilegri“. Ein- hvern tíma kom fram, að þingmönnum sjálf- um, sem sitja þingið varla lengur en á þeim tímum, þegar hestur- inn var helsta sam- göngutækið, þætti súrt í broti að afköst þeirra væru einvörð- ungu metin eftir við- veru í þingsölum. Lögfræðingum þætti líklega jafnslæmt ef afköst þeirra væru einungis mæld eftir viðveru í réttarsal, – og þann- ig mætti vitaskuld lengi telja. Í umræðu um heilsugæsluna undanfarið hefur því verið haldið fram að í kjölfar kjarabreytinga 1996 hafi afköst minnkað. Verður ekki annað séð en þar sé verið að telja holur en ekki hirt um inni- hald. Umræddar kjarabreytingar fólust í því að umbun til heim- ilislækna breyttist að mestu úr taxtagreiðslum fyrir unnin verk í föst laun. Leysti það lækna undan því ófaglega og óvirðulega hlut- verki að reyna að pota sjúklingum sínum sem hraðast í gegnum hver samskipti en hljóta verri launakjör ella. Margar holur, lítið innihald. Ég held satt að segja að heim- islilæknar hafi undir þessum kring- umstæðum yfirleitt sýnt ágæta fagmennsku og ekki freistast um of til að stunda „fimm mínútna lækn- isfræði“ eins og þekkist í einstaka öðrum nálægum löndum. Til voru einmitt læknar sem leystu oft fjölda vandamála í einu viðtali í stað þess að gera sjúklingum að koma aftur og aftur til þess eins að framleiða fleiri reikninga („græna seðla“). Þeir sem þannig unnu samviskusamast hlutu minnst úr býtum. Í þessu sambandi verður að fara nokkrum orðum um aðferða- fræði í heimilislækningum. Heimilislækningar Í heimilslæknisfræðinni er lögð megináhersla á heildarsýn, sam- fellda þjónustu og ráðgjöf og sam- ræmingu allra þátta heilbrigðisum- sjár, sem yfirleitt er veitt í bútum hér og þar í kerfinu. Heimilislækn- irinn styður með viðtölum virkjun sjúklings og fjölskyldu hans til sjálfshjálpar, meðferðarheldni og forvarna, linar áhyggjur. Í um- hverfi hratt vaxandi sérhæfni með tilheyrandi vélgengi og niðurbútun viðfangsefnisins – þeirrar mann- eskju sem í þessu samhengi nefnist sjúklingur, er síst minni þörf fyrir lækni, sem skoðar hann í heild sinni og tengslum við sína fjöl- skyldu, umhverfi og raunar allt samfélagið. Heimilislæknisfræðin hefur með ótvíræðum hætti sýnt fram á með rannsóknum, að lækn- ing, hvort sem er í líki lyfjameð- ferðar, aðgerða, eða annarrar hefð- bundinnar tæknibeitingar, gengur hraðar fyrir sig og er endingar- betri og varanlegri ef nýtur stuðn- ings og nærveru læknis sem þekkir til heildarsögu sjúklings, fjöl- skylduaðstæðna, styrk þeirra og veikleika. Þessar aðferðir eru ekki til orðnar fyrir kurteisissakir einar heldur hafa þau beint hagnýtt gildi fyrir viðhald heilbrigði og lækn- ingar. Einnig hefur verið sýnt fram á í heimilislæknisfræði, að upp að vissu marki eru viðtöl gagnlegri að þessu leyti því lengri sem þau eru. Viðtalið er meginverkefni heimilis- læknisins og þrátt fyrir allt virðast enn flestir sammála því að „góð saga“ sé kjarni lækninga sem byggja ekki alfarið á notkun tækja og tóla. Fyrir um 35 árum hófst sk. end- urreisn heimilislæknisfræðinnar þar sem þessi viðhorf voru sett í forgrunn og sýnt fram á læknandi slagkraft sambandsins milli heim- ilislæknis og sjúklings, mátt lækn- isins sem „lyfs“ til að efla í viðtali sjúkling í rimmu sinni við heilsu- brest og virkja hann til meðferð- arinnar á ábyrgan hátt, hvort sem væri í bráðum eða langvinnum kvillum. Vitaskuld var sú hugsun í sjálfu sér ekki ný af nálinni, en hún var skilgreind, rannsökuð og ástunduð á markvissari og meðvit- aðri hátt en áður. Fyrr hafði meira verið um svonefnda tilfellalæknis- fræði að ræða, þ.e. að bregðast við tilfallandi kvilla einum og sér hverju sinni (e: episodic). Læknavaktin Í grein í Morgunblaðinu 08.03. sl. fer kollegi minnn, Atli Árnason, formaður Læknavaktarinnar í Reykjavík, býsna fögrum orðum um fyrirtæki sitt, og það að verð- leikum. Læknavaktin er prýðilega vel rekin. Þar er stunduð sértæk- asta tegund tilfellalækninga. Fólk með brýn vandamál mætir á stað- inn, fær afgreiðslu fljótt og vel. En ég get ekki verið Atla sammála um að starfsemi vaktarinnar sé sér- stakur sýnigluggi fyrir heimilis- læknisfræðina. Skyndiafgreiðsla UM AFKÖST, EINKUM Í HEILSUGÆSLU Ólafur Mixa Heilsugæslan, segir Ólafur Mixa, er talin framvörður heilbrigðis- þjónustunnar. ÝMISLEGT XVI. Vornámskeið Greiningarstöðvar: Þroska og hegðunarfrávik barna - frá greiningu til meðferðar Háskólabíói 10. og 11. maí 2001 Fimmtudagur 10. maí Fundarstjóri: Arthur Morthens, forstöðumaður þjónustusviðs Fræðslumiðstöðvar Reykjavíkur. Kl. 9:00 - 9:10 Námskeiðssetning. Kl. 9:10 - 9:50 Meðferð þroska- og hegðunar raskana - til hvers? Stefán J. Hreiðarsson, barnalæknir. Kl. 9:50 - 10:25 Er hægt að móta miðtaugakerfið? Solveig Sigurðardóttir, barnalæknir. Kaffi Kl. 10:55 - 11:25 Hvernig rúmast meðferð innan leikskóla? Ingi Jón Hauksson, sálfræðingur. Kl. 11:25 - 12:00 Fagfólk og foreldrar – sameiginleg ábyrgð, Maggý Magnúsdóttir, félagsráðgjafi. Matarhlé Kl. 13:15 - 13:50 Málörvun í skóla og leikskóla. Anna Jórunn Stefánsdóttir, talmeinafræðingur. Kl. 13:50-14:25 Óhefðbundnar tjáskiptaleiðir. Sigrún Grendal Magnúsdóttir, talmeinafræðingur. Kl. 14:25 -15:00 Málörvunarkerfi Irene Johansen. Ásta Sigurbjörnsdóttir, talmeinafræðingur. Kaffi Kl. 15:20 -16:00 Eilíf kraftaverk (um meðferðarúrræði á miðöldum). Pétur Gunnarsson, rithöfundur. Föstudagur 11. maí Fundarstjóri: Ólafur Guðmundsson, yfirlæknir Barna- og unglingageðdeildar. Kl. 9:00 - 9:40 Helstu meðferðarleiðir hreyfihaml- aðra barna. Steingerður Sigurbjörnsdóttir, barnalæknir. kl. 9:40 -10:20 Tölvur sem þjálfunartæki. Sigrún Jóhannsdóttir, f orstöðumaður Tölvumiðst. fatlaðra. Kaffi Kl. 10:40 -11:20 Þáttur sjúkraþjálfunar. Áslaug Jónsdóttir, sjúkraþjálfari. Kl. 11:20 -12:00 Þáttur iðjuþjálfunar. Þóra Leósdóttir, iðjuþjálfi. Matarhlé Kl. 13:15 -13:50 Hegðunarfrávik fatlaðra og meðferðarleiðir. Tryggvi Sigurðsson, sálfræðingur. Kl. 13:50 - 14:25 Atferlismeðferð vegna erfiðrar hegðunar. Sigríður Lóa Jónsdóttir, sálfræðingur. Kl. 14:25 -15:00 Lyfjameðferð við hegðunarröskunum. Stefán J. Hreiðarsson, barnalæknir. Kaffi Kl. 15:20 - 16:00 Foreldrahlutverk – meðferðar- hlutverk – hvar eru mörkin? Andrés Ragnarsson, foreldri. Skráning 23. apríl - 4. maí í síma 564 1744, á fax 564 1753, eða á netfang: fraedsla@greining.is Forval Umsýslustofnun varnarmála, Sala varnarliðseigna, f.h. Varnarliðsins á Keflavíkurflugvelli auglýsir hér með eftir aðilum til að taka þátt í forvali vegna útboðs á verki innan varnarsvæðisins á Keflavíkur- flugvelli: Viðgerðir og breytingar á byggingu 635, Bachelor Officers Quarters. Nánari verklýsing fylgir forvalsgögnum. Tilkynn- ing þessi tekur einungis til íslenskra lögaðila. Forvalsgögn fást hjá Umsýslustofnun varnarmála, Sölu varnarliðseigna, Grensásvegi 9, Reykjavík, og á Brekkustíg 39, Reykjanesbæ. Þau ber að fylla út af umsækjendum og áskilur forvalsnefnd utan- ríkisráðuneytisins sér rétt til að hafna forvalsgögn- um sem ekki eru fullnægjandi. Ekki verður tekið við upplýsingum frá þátttakendum eftir að forvals- frestur rennur út. Umsóknum skal skilað til Umsýslustofnunar varnarmála, Sölu varnarliðseigna, Grensás- vegi 9, Reykjavík, eða Brekkustíg 39, Njarð- vík, fyrir kl. 16.00, miðvikudaginn 25. apríl nk. Umsýslustofnun varnarmála. Sala varnarliðseigna. TILBOÐ / ÚTBOÐ Forval Umsýslustofnun varnarmála, Sala varnarliðseigna f.h. Varnarliðsins á Keflavíkurflugvelli, auglýsir hér með eftir aðilum til að taka þátt í forvali vegna útboðs á þjónustusamningi um akstur á starfs- mönnum Varnarliðsins. Samningurinn er til eins árs með möguleika á framlengingu fjórum sinnum, til eins árs í senn. Samningstími er frá 1. júlí nk. Nánari verklýsing fylgir forvalsgögnum. Tilkynn- ing þessi tekur einungis til íslenskra lögaðila. Forvalsgögn fást hjá Umsýslustofnun varnarmála, Sölu varnarliðseigna, Grensásvegi 9, Reykjavík og á Brekkustíg 39, Reykjanesbæ. Þau ber að fylla út af umsækjendum og áskilur forvalsnefnd utan- ríkisráðuneytisins sér rétt til að hafna forvalsgögn- um sem ekki eru fullnægjandi. Ekki verður tekið við upplýsingum frá þátttakendum eftir að forvals- frestur rennur út. Umsóknum skal skilað til Umsýslustofnunar varnarmála, Sölu varnarliðseigna, Grensás- vegi 9, Reykjavík, eða Brekkustíg 39, Njarð- vík, fyrir kl. 16:00, föstudaginn 20. apríl nk. Umsýslustofnun varnarmála. Sala varnarliðseigna. R A Ð A U G L Ý S I N G A R

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.