Morgunblaðið - 22.07.2001, Blaðsíða 4
FRÉTTIR
4 SUNNUDAGUR 22. JÚLÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
FRAMKVÆMDASÝSLA ríkisins
hefur afhent Ríkisendurskoðun bók-
hald byggingarnefndar Þjóðleik-
hússins vegna rannsóknar á fjár-
málaumsýslu Árna Johnsen al-
þingismanns. Af þeim sökum kveðst
Óskar Valdimarsson, forstjóri
Framkvæmdasýslu ríkisins, ekki
geta upplýst Morgunblaðið um ein-
staka reikninga á vegum byggingar-
nefndarinnar, en í greinargerð for-
stjórans í Morgunblaðinu á föstudag
kom fram að undir fulltrúa mennta-
málaráðuneytisins hefðu verið born-
ir reikningar byggingarnefndarinn-
ar, einkum þó uppgjörsreikningar
frá fyrri árum, þegar farið hefur ver-
ið fram á greiðslu fyrir verkþætti
sem framkvæmdir voru á árunum
1994 til 1997 og Framkvæmdasýslan
hafi enga möguleika haft á að sann-
reyna.
Þegar Morgunblaðið leitaði nánari
skýringa á reikningum frá árinu
1994 til 1997, sagðist Óskar ekki geta
gefið frekari upplýsingar, vegna fyr-
irmæla frá Ríkisendurskoðun. „Ég
má ekkert láta frá mér með þetta
bókhald og það er bara lokað þar til
rannsókn er lokið,“ sagði hann.
Leyfi hjá Ríkisendurskoðun til
að rita fjármálaráðherra bréfið
Óskar sagðist hafa fengið leyfi hjá
Ríkisendurskoðun til að skrifa fjár-
málaráðherra bréf, en með því hafi
hann viljað leiðrétta rangfærslur
sem borið hafi á í umræðunni.
„Þetta er heildarsagan frá okkar
sjónarhóli og ég gæti að sjálfsögðu
skýrt frekar hvað ég á við með ein-
stökum atriðum í þessu bréfi. En
Ríkisendurskoðun hefur óskað eftir
því að heyra þær skýringar.“
Aðspurður hvort algengt væri að
gamlir reikningar, jafnvel einhver ár
aftur í tímann, kæmu til afgreiðslu í
Framkvæmdasýslunni, sagði Óskar
það vera fáheyrt. Kæmi slíkt fyrir,
þyrfti nánari skýringa við.
„Þess vegna voru þessir reikning-
ar byggingarnefndar Þjóðleikhúss-
ins sérstaklega skoðaðir. Ég hafði
enga möguleika á að sannreyna svo
gamla reikninga og varð því að leita
eftir frekari skýringum. Þetta var
óvenjulegt, en þarf ekki að vera neitt
athugavert í sjálfu sér,“ sagði Óskar.
Fjármálaumsýsla byggingarnefndar Þjóðleikhússins
Bókhald lokað meðan
rannsókn stendur yfir
LAUNAHÆKKANIR á Íslandi
hafa á síðustu árum verið tvöfalt eða
þrefalt meiri en að jafnaði í helstu
viðskiptalöndum. Þá jókst kaup-
máttur hérlendis langt umfram
verðlagsþróun frá fyrsta ársfjórð-
ungi síðasta árs til fyrsta ársfjórð-
ungs þessa árs.
Á heimasíðu Samtaka atvinnulífs-
ins kemur fram að Samtök atvinnu-
lífsins í Danmörku hafi sent frá sér
yfirlit yfir launaþróun frá fyrsta árs-
fjórðungi síðasta árs til fyrsta árs-
fjórðungs þessa árs í ellefu mikil-
vægustu viðskiptalöndum Danmerk-
ur.
Búist við að munur minnki
Í meðfylgjandi súluriti hefur
launabreytingum á Íslandi verið
bætt við samkvæmt upplýsingum frá
Kjararannsóknarnefnd.
Þar kemur í ljós að Ísland sker sig
úr með margfalt meiri launabreyt-
ingu á þessu tímabili en að meðaltali
í samanburðarríkjunum.
Á vef Samtaka atvinnulífsins er
tekið fram að meginskýringin sé sú
að tvær hækkanir vegna kjarasamn-
inga áttu sér stað á umræddu tíma-
bili. Jafnframt er nefnt að búast
megi við að þessi munur minnki
verulega í næstu mælingum.
Í súluritinu er enn fremur sýnd
verðbólga á tímabilinu mars 2000 til
mars 2001 samkvæmt samræmdri
neysluverðsvísitölu.
Í löndunum með mestu launa-
breytingarnar (utan Íslands), þ.e. í
Finnlandi, Frakklandi og Bretlandi,
jókst kaupmáttur launa umtalsvert
og nokkuð í Danmörku og Noregi. Í
öðrum löndum stóð kaupmáttur í
stað eða minnkaði örlítið.
!
"
#
$
%
&
'
!
"
(
Launahækkanir
meiri hérlendis
BRÝNNA úrbóta er þörf á aðstöðu
tollgæslunnar á Keflavíkurflugvelli,
að mati sérfræðinga bresku toll-
gæslunnar. Jóhann R. Benedikts-
son, sýslumaður á Keflavíkurflug-
velli, segir að í bráðabirgðaskýrslu
þeirra um starfsemi tollgæslunnar
séu gerðar alvarlegar athugasemdir
við starfsaðstöðuna. Aðbúnaðurinn
hamli tollgæslu og valdi jafnt toll-
vörðum sem farþegum óþægindum.
Jóhann segir að Bretarnir hafi
gert úttekt á tollgæslu í um 30 lönd-
um og búi því yfir viðamikilli
reynslu. Meðal þess sem þeir gerðu
athugasemdir við var breidd tollhlið-
ana en þau voru sögð of þröng. Lagt
var til að þau verði höfð S-laga eins
og þekkist víðast hvar erlendis.
„Þannig sér farþegi í töskusal ekki
hvort það er einn eða fleiri tollverðir
sem bíða hans,“ segir Jóhann.
Í skýrslunni er ennfremur vikið að
glervegg í komusal flugstöðvarinn-
ar. Jóhann segir vegginn lengi hafa
verið þyrni í augum tollvarða. Þeir
sem bíða eftir farþegum m.a. fylgst
með hverjir eru stöðvaðir í tollhlið-
unum. Þetta komi þeim vel sem bíða
eftir farþegum sem hyggjast smygla
fíkniefnum. Oft viti þeir ekki hvenær
von sé á smyglaranum en með því að
fylgjast með í gegnum glervegginn
geti þeir a.m.k. séð hvort hann sé
stöðvaður við tollleit eða ekki.
Hamlar tollgæslu
Lagt var til að tollverðir spyrðu
farþega meira út í þá þætti sem
sneru að tollgæslu áður en leit væri
framkvæmd. Einnig eru gerðar at-
hugasemdir við meðferð ýmissa
mála innanhúss og lagt til að toll-
verðir verði minna sýnilegir en áður.
„Þeir segja hins vegar að tollgæsl-
an sé að vinna mjög gott starf við
erfið skilyrði og fagvinna fíkniefna-
deildar tollgæslunnar sé framúr-
skarandi. Þeir koma með ýmsar
ábendingar varðandi framkvæmd al-
menns tollaeftirlits. Við erum búnir
að mynda vinnuhóp sem mun fara
yfir niðurstöðu þessarar skýrslu og
þetta er innlegg í almenna endur-
skipulagninu á starfsaðferðum toll-
gæslunnar.“
Jóhann segir ljóst að slæm starfs-
aðstaða hamli tollgæslu. Sem dæmi
nefnir að hann að ef farþegarsalur
er sneisafullur, eins og stundum ger-
ist, geti tollverðir vart leitað í far-
angri farþega án þess að örtröð
myndist.
„Embættið fór fram á úrbætur á
aðstöðunni fyrir meira en ári þannig
að skýrslan fellur mjög vel að þeirri
baráttu okkar,“ segir Jóhann. Hann
tekur þó fram að utanríkisráðuneyt-
ið hafi haft málefni embættisins til
skoðunar og sýnt málinu stuðning.
Að ósk ráðuneytisins hafi Fram-
kvæmdasýsla ríkisins hafið grein-
ingu á húsnæðisþörf á síðasta ári.
Það sé hins vegar ekki utanríkis-
ráðuneytisins að bæta aðstöðu toll-
gæslunnar í Leifsstöð heldur sé það
í verkahring Flugstöðvar Leifs
Eiríkssonar hf. Fyrirtækinu hafi
verið send mörg erindi til að knýja á
um úrbætur. „Úrbótum hefur verið
lofað en enn hefur engin ákvörðun
verið tekin um framkvæmdir. Þetta
ástand hefur verið svona í alltof
langan tíma og þolinmæði tollvarða
er á þrotum,“ segir Jóhann.
„Ég er mjög ánægður með þessa
úttekt bresku tollgæslunnar sem var
afskaplega faglega unnin og þakk-
látur fyrir milligöngu breska sendi-
ráðsins við að útvega okkur þessa
sérfræðinga. Það mun án efa bæta
okkar vinnulag og styrkja okkar
starfsemi að fá slíka ráðgjöf. Við er-
um ófeimnir við gagnrýni og jafn-
framt gott hve vel sumir þættir
koma út úr þessari úttekt,“ segir Jó-
hann. Skýrslan sé þó að stórum
hluta trúnaðarmál enda sé þar vikið
nákvæmlega að starfsaðferðum toll-
gæslunnar.
Skýrsla sérfræðinga bresku tollgæslunnar um tollgæsluna á Keflavíkurflugvelli
Í skýrslunni eru tollhliðin sögð of þröng og lagt er til að þau verði S-laga.
Morgunblaðið/Þorkell
Glerveggurinn í komusal flugstöðvarinnar hefur lengi verið þyrnir í augum tollvarða.
Alvarlegar athuga-
semdir gerðar
við starfsaðstöðu