Morgunblaðið - 23.10.2001, Qupperneq 31

Morgunblaðið - 23.10.2001, Qupperneq 31
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 23. OKTÓBER 2001 31 egna þess kki hvaða að kostar kjanir og allir sem eira fyrir ur kostn- dag hver r að sjálf- að ræða urlandi orðuráls jallað um gingu ál- sk stjórn- ðið þessi uðningur m frekari nga? Okkar af- ú að þetta verkefni. að Reyð- koma frá og orku- amkeppni Noðuráls. að kaupa sturlandi að flytja g það eru yggja raf- flutning i svo á að i þessara engið þau bíða með- rkjanir á í Reyðar- rhugar að áli, hefur hvort fyr- gingu ál- að Col- skarðið ef hætti við við höfum möguleika. dartanga álver sem ga. Áhugi ð stækka ráls kom réttum að n til fjár- ust síðan fjárfest í inu Glob- rfesting í um á að kki. Col- umbia Ventures er í ýmiss konar rekstri og við erum stöðugt að velta fyrir okkur fjárfestingartækifær- um. Þetta er bara eðlilegur hluti af verkefnum þeirra sem stunda við- skipti.“ Fyrir nokkrum vikum kynnti rík- isstjórn Íslands tillögur um lækkun skatta á fyrirtæki. Hafa þessi áform mikil áhrif á afkomu Norður- áls? „Þessi skattalækkun hefur ekki áhrif á Norðurál til skamms tíma. Alþingi samþykkti á sínum tíma sérstök lög um Norðurál sem hafa að geyma ákvæði um skatt- greiðslur, en nú standa yfir viðræð- ur við stjórnvöld í tengslum við stækkun álversins um endurskoð- un á fjárfestingasamningnum. Við- ræðurnar koma til með að taka mið af þeim skattabreytingum sem nú eru til umfjöllunar á Alþingi. Almennt styð ég allar tillögur stjórnvalda, hvar sem er í heimin- um, sem miða að því að gera fyr- irtækjum auðveldara að fjárfesta því það stuðlar að því að fjárfestar vilji hætta fjármagni sínu í atvinnu- rekstri. Það er í reynd þannig að fyrirtæki borga ekki skatta heldur eru það viðskiptavinir fyrirtækj- anna sem borga skatta því að fyr- irtæki fá peninga frá viðskiptavin- um sínum. Lægri skattar eru því jákvæðir að mínu mati.“ Er hugsanlegt að þessar skatta- lagabreytingar hafi þau áhrif að þú flytjir höfuðstöðvar Columbia Ventures frá Bandaríkjunum til Ís- lands? „Það er ekki langt síðan ég frétti af þessum skattalagabreytingum og ég get ekki sagt að ég hafi hug- leitt þetta. Raunar yrði slíkur flutn- ingur erfiður vegna þess að í Bandaríkjunum eru skattar greiddir af þeirri starfsemi sem er í landinu óháð því hvar höfuðstöðvar fyrirtækisins eru til húsa. Það er því erfitt fyrir bandarísk fyrirtæki að notfæra sér hagstætt skattaum- hverfi í öðrum löndum. Það er hins vegar hugsanlegt að þessar skattalagabreytingar geti hafi áhrif á arðgreiðslur frá Norðuráli. Lækkun tekjuskatts hefur áhrif á arðsemi og getur þannig verið hvatning til fjárfestinga.“ Ertu bjartsýnn á að Norðurál takist að stækka álverið á Grundartanga? „Ég tel að stækkunin væri mjög jákvæð, bæði fyrir atvinnulífið á svæðinu og fyrir fyrirtækið sjálft. Stækkunin yrði einnig jákvæð fyrir efnahag Íslands vegna aukins út- flutnings. Óvissuþættirnir eru hins vegar margir. Það liggur enn ekki fyrir hvaða virkjanakostir eru í stöðunni, hvenær hægt verður að afhenda orkuna og hvert orkuverð- ið verður. En ég geri mér miklar vonir um að af þessu verði,“ sagði Peterson. á Grundartanga Morgunblaðið/Jim Smart á Grundartanga var formlega tekinn í notkun. Skattalækk- unin hefur ekki áhrif á Norðurál til skamms tíma rekari ðuráls Evrópusambandsaðildverður ekki á dagskránorskra stjórnmála ánæstunni eftir að minni- hlutastjórn borgaraflokkanna tók við völdum, þar sem stjórnarflokk- arnir fylgja ólíkri stefnu varðandi aðild að ESB. Hin nýja ríkisstjórn mun ekki vekja máls á aðild að ESB á næstu fjórum árum, að mati Krist- in Halvorsen, formanns Sósíalíska vinstriflokksins. Halvorsen var stödd á Íslandi um helgina í boði Vinstrihreyfingarinn- ar – græns framboðs. Hún sagðist þeirrar skoðunar í samtali við Morg- unblaðið að spurningin um aðild að ESB yrði ekki tekin á dagskrá í Noregi á komandi kjörtímabili vegna þess að einn stjórnar- flokkanna, Kristilegi þjóðar- flokkurinn, væri andvígur að- ild. Hægriflokkurinn væri hins vegar fylgjandi aðild að ESB. ,,Það er óhugsandi að þessir flokkar geti starfað saman í ríkisstjórn ef reynt verður í þriðja sinn að taka upp um- ræðu um aðild Noregs að ESB. Það myndi leiða til þess að ríkisstjórnin félli. Bæði Kristilegi flokkurinn og íhalds- menn eru áfjáðari í að halda ríkisstjórninni saman en að vekja máls á aðild að Evrópu- sambandinu. Ég held því að þessi spurning muni ekki koma upp í norskum stjórn- málum á næstu fjórum árum. Það getur einnig haft þýðingu í íslenskum stjórnmálum því ég tek eftir því að sumir hér halda því fram að það liggi mjög á að verða ekki á eftir Noregi að sækja um inngöngu. Þið getið andað ró- lega,“ segir Halvorsen. Telur hún einnig ljóst að Kristi- legi flokkurinn og íhaldsmenn treysti sér tæpast til að hætta á enn einn ósigurinn í þjóðaratkvæða- greiðslu um ESB-aðild. Erfitt stjórnarsamstarf framundan Hin nýja ríkisstjórn Hægri- flokksins, Venstre og Kristilega þjóðarflokksins í Noregi er undir forsæti Kristilegra en Halvorsen bendir á að Hægri flokkurinn muni hafa mikil áhrif í stjórnarsamstarf- inu í krafti stærðar sinnar. ,,Hægri sjónarmið standa upp úr í samstarfssamningi stjórnarinnar, m.a. skattamálin en miklar umræð- ur hafa farið fram um þau í norskum stjórnmálum og hefur Hægriflokkn- um tekist að fá Kristilega þjóðar- flokkinn til að fallast á að gerðar verði miklar breytingar í skattamál- um. Kristilegi þjóðarflokkurinn er ekki íhaldsflokkur heldur fylgir blandaðri stefnu og leggur áherslu á ýmis grundvallargildi. Ég tel því að þeir muni eiga fyrir höndum mjög erfitt stjórnarsamstarf með Hægri- flokknum,“ segir Halvorsen. Hún spáir því einnig að stjórn efnahagsmálanna muni reynast erf- ið því ríkisstjórnin þurfi að reiða sig á stuðning þingmanna Framfara- flokksins á Stórþinginu, sem standi enn lengra til hægri í stjórnmálum en Hægriflokkurinn. ,,Kristilegi þjóðarflokkurinn getur því átt eftir að lenda í margvíslegum erfiðleik- um í stjórnarsamstarfinu þar sem hann þarf að slá af stefnumálum sín- um vegna málamiðlana gagnvart Hægriflokkinn og svo ennfrekar í samningum við Framfaraflokkinn þegar inn á þingið er komið. Þetta verður mjög erfitt.“ Ungt fólk áberandi í þingflokki SV Halvorsen er fædd í Horten í Vestfold. Hún var varaþingmaður SV 1985–89 og hefur síðan verið þingmaður og fulltrúi flokks síns í fjölmörgum nefndum og ráðum. Kristin hefur verið formaður SV frá 1997. Flokkurinn hefur verið að sækja á í norskum stjórnmálum á undanförnum árum og var annar helsti sigurvegari þingkosninganna í Noregi í haust og tvöfaldaði fylgi sitt úr 6% í 12,4% og fékk 23 þing- menn kjörna á Stórþingið en hafði 9 áður. Kristin bendir á að SV hafi einu þingsæti fleiri en Kristilegi þjóðar- flokkinn. Hún segir að þingflokkur SV hafi marga unga stjórnmála- menn innan sinna raða og níu af 23 þingmönnum flokksins séu yngri en 35 ára. ,,Við erum yngsti hópurinn sem nokkru sinni hefur setið á Stór- þinginu og það er mikil samheldni í flokknum um öll meginmál. Verka- mannaflokkurinn þarf hins vegar að svara mörgum spurningum og gera upp við sig hvað hann ætlar að gera í framtíðinni. Ég tel að við munum verða sterkari stjórnarandstöðu- flokkur á þinginu en við munum einnig geta átt samvinnu við ríkis- stjórnina í umhverfismálum vegna þess að Kristilegi þjóðarflokkurinn og SV eiga margt sameiginlegt í um- hverfismálum,“ segir hún. Kristin segir að rekja megi vel- gengni SV í þingkosningunum m.a. til þess að flokkurinn hafi lagt fram afar skýra valkosti fyrir kjósendur gegn stefnu hægri flokkanna í kosn- ingunum. Það hafi Verkamanna- flokknum hins vegar ekki gert og óljóst sé í huga kjósenda hvað Verkamannaflokkurinn vilji gera í stjórnmálum. Hefur tekist að sam- eina hið rauða og græna Kristin segir SV og Vinstrihreyf- inguna – grænt framboð á Ís- landi eiga mjög margt sameig- inlegt. Báðir flokkarnir leggi til að mynda mikla áherslu á um- hverfismál. ,,Báðum flokkunum hefur tekist að sameina hið rauða og græna Það skiptir miklu máli svo takast megi á við þýðingarmestu viðfangsefni framtíðarinnar,“ segir hún. Spurð um vaxandi áherslu vinstri flokka á umhverfismál og hvort ekki fælust þversagnir í að vilja halda uppi atvinnu en leggjast gegn ýmsum atvinnu- kostum s.s. stóriðju vegna um- hverfisverndarsjónarmiða sagði Halvorsen að stjórnmál framtíðarinnar snerust ekki um orkufreka stóriðju til at- vinnusköpunar. Mikilvægast væri að byggja atvinnulíf fram- tíðarinnar á sem mestri menntun og umhverfisvænum framleiðsluiðnaði sem byggðist á hófsamri orkunýtingu. Mun beita sér gegn fjár- festingum Norsk Hydro í virkjun á Íslandi Halvorsen flutti ræðu á lands- fundiVinstrihreyfingarinnar – græns framboðs síðdegis á laugar- dag. Hvatti hún landsfundarfulltrúa til dáða og sagði þeim að SV myndi áfram leggja áherslu á að Norsk Hydro fjárfesti ekki í álverksmiðju sem útheimta myndi geysimiklar virkjanir á Íslandi. Sagði hún að flokkurinn hefði tekið þetta mál upp í Noregi við ýmis tækifæri og að svo yrði áfram. Halvorsen minntist enn fremur á hryðjuverkin í Bandaríkjunum 11. september og hernaðaraðgerðir Bandaríkjamanna í Afganistan. Sagði hún SV eina flokkinn í Noregi sem hefði lýst þeirri afstöðu að stríðsaðgerðir væru ekki svarið við hryðjuverkum. „Við óttumst að loft- árásir muni hvetja til frekari hryðju- verka, mannlegs harmleiks í Afgan- istan og nýrra þjáninga,“ sagði hún. Formaður Sósíalíska vinstriflokksins í Noregi var gestur landsfundar VG ESB-aðild ekki á dag- skrá næstu fjögur árin Kristin Halvorsen, formaður SV, á landsfundi Vinstri grænna á laugardag. Morgunblaðið/Ásdís SAMKVÆMT lögum um meðferð skotvopna, sem samþykkt voru árið 1998, er nú orðið auðveldara um vik að eignast stærri skotvopn en áður, en hins vegar virðist sem reglur frá árinu 1997 hafi dregið úr smygli á skotvopnum. Þá er erfitt er að eignast skammbyssur á löglegan hátt hérlendis, enda gerð krafa um að viðkomandi skotmaður hafi æft reglulega hjá viðurkenndu skotfélagi í ákveðinn tíma. Allar byssur sem fluttar eru inn og seldar hérlendis á löglegan hátt eru skráðar og því auðvelt að rekja slík skotvopn til eigenda. Í Morgunblaðinu á sunnudag var greint frá fundi á skotvopnasafni, sem lögreglumenn fengu ábend- ingu um að væri að finna á víða- vangi í Bústaðahverfi. Skarphéðinn Njálsson, varð- stjóri hjá lögreglunni í Reykjavík, segir að til að eignast byssu þurfi menn að taka skotvopnanámskeið til að öðlast svokölluð A-réttindi, en þau veita viðkomandi heimild til að eiga og nota minni riffla, ein- hleypur og tvíhleypur. Námskeið- inu ljúka menn með prófi og þurfa í flestum tilfellum að hafa hreint sakavottvorð, þótt gefnar séu undanþágur í vissum tilfellum. Þegar viðkomandi er síðan bú- inn að vera með A-réttindi í eitt ár getur hann sótt um svokölluð B- réttindi, en í því felst að heimilt er að kaupa, eiga og versla með riffla allt að 30 kalibera stærð og hálf- sjálfvirkar haglabyssur. Að sögn Skarphéðins er þá lagt mat á það hvort viðkomandi hafi þörf fyrir slík réttindi. Áður fyrr þurftu menn að taka svokallað meirapróf til að fá B-réttindi en samkvæmt nýju lögunum er búið að afnema prófið og í staðinn hafa menn heimild til að sækja um B-réttindi ári eftir að þeir ljúka A-prófinu. „Mín skoðun er sú að það hefði ekki átt að fella niður svokallað meirapróf, þar sem menn þurftu að taka annað próf til að öðlast þessi réttindi,“ segir Skarphéð- inn. Hann segist hafa viljað hafa prófið áfram og gera veitingu stærri skotvopna faglegri á þann hátt að umsækjendur færu í verk- leg próf og sýndu fram á reynslu og færni í meðferð stærri skot- vopna. Að sögn Skarphéðins eru nú all- ströng skilyrði fyrir því að öðlast leyfi fyrir skammbyssum og menn þurfa að hafa mun meira fyrir því en áður. „Þetta eru ákveðin sér- réttindi sem menn þurfa að afla sér og þau eru ekki veitt nema menn geti sýnt fram á að hafa æft í ákveðinn tíma hjá viðurkenndu skotfélagi sem hefur þá grein á sínu korti. Þá geta menn sótt um leyfi með því að sýna vottorð um ástundun. Þannig að það kemur enginn inn af götunni og sækir um skammbyssuleyfi,“ segir Skarp- héðinn. Þyngri markaður fyrir óskráð skotvopn Þó svo að auðvelt sé að rekja skráð skotvopn til eigenda sinna á það ekki við um skotvopn sem smyglað er inn til landsins. Hins vegar virðist sem dregið hafi nokkuð úr slíku smygli eftir að reglum var breytt árið 1997 og hætt var að skrá smyglaðar byssur. „Það var í eina tíð mikið um þetta smygl og að ég held meira en í dag,“ segir Skarphéð- inn. Hann segir að fyrir 1997 hafi það verið regla að skrá óskráð skotvopn en því síðan verið breytt, m.a. vegna óánægju sölu- aðila skotvopna hér á landi. Þá var einnig opnað fyrir möguleikann á að kaupa skotvopn erlendis en það hafi dregið töluvert úr því vegna þess að kostnaðurinn sé svipaður. „Ég hef þá trú að markaðurinn sé orðinn þyngri fyrir óskráð skotvopn. Það er ákveðin ögrun í að vera með slík vopn og ekki ákjósanlegt til veiða. Menn missa mikið við að vera teknir með slík vopn. Ég held líka að sú vitund sé orðin meiri hjá veiðimönnum en áður að vilja ekki vera mikið með slíkum mönnum,“ segir Skarp- héðinn. Dregið hefur úr smygli á skotvopnum Strangara eftirlit en áður með veitingu skammbyssuleyfa

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.