Morgunblaðið - 07.12.2001, Blaðsíða 61

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 7. DESEMBER 2001 61
Viðskiptavinir
athugið!
Verslun okkar í Ármúla 21 verður
lokuð dagana 6., 7. og 8. desember
vegna árshátíðarferðar starfsfólks.
Ármúla 21, sími 533-2020
Í Morgunblaðið
þann 29. nóvember sl.
rita fimm athafnamenn
í ferðaþjónustu á
Húsavík og í Mývatns-
sveit, þeir Hörður Sig-
urbjarnarson, Sigurjón
Benediktsson, Pétur
Snæbjörnsson, Björn
Sigurðsson og Leifur
Hallgrímsson, óð mik-
inn til virkjana í byggð
og óbyggð á Íslandi.
Þetta eru, a.m.k. að
hluta til, menn með
mikla reynslu af
rekstri ferðaþjónustu-
fyrirtækja sem standa
framarlega hvert á
sínu sviði og er afkoma þeirra al-
gjörlega háð hinum ýmsu náttúru-
perlum og auðlindum Norðurlands.
Fyrirtæki eins þeirra hlaut m.a. um-
hverfisverðlaun Ferðamálaráðs Ís-
lands fyrir fáum árum síðan.
Því kemur það verulega á óvart að
sjá hve fastir þessir menn eru í for-
tíðinni og heyra hvað þeir sýna litla
framsýni og metnað fyrir hönd
ferðaþjónustu á Íslandi.
Ferðaþjónusta á Íslandi hefur
þróast ákaflega hratt undanfarin ár.
Ekki eru nema örfá ár síðan almenn-
ingur og stjórnvöld á Íslandi fóru að
líta á ferðaþjónustu sem alvöruat-
vinnugrein. Af þessum sökum hefur
hingað til ekki verið hugað að nema
allra nauðsynlegustu þáttum í
grunngerð ferðaþjónustu og ekki
verið til umræðu nema að mjög tak-
mörkuðu leyti að leggja sérstaka
vegi, eða bæta þá sem fyrir eru, til
að auðvelda aðgengi að náttúruperl-
um.
Ekki sér fyrir endann á aukningu
í ferðaþjónustu á Íslandi. Er þá
sama hvaða mælikvarði er notaður:
Fjöldi ferðamanna, gistinætur, störf
eða gjaldeyristekjur. Vert er að geta
þess hér að ferðaþjónusta skilar
töluvert meiri gjaldeyristekjum til
þjóðarbúsins en stóriðja. Menn hafa
verið í talnaleikjum og reiknað með
að á öðrum áratug þessarar aldar
verði erlendir ferðamenn á Íslandi
orðnir milljón talsins. Þegar ferða-
menn eru orðnir svona margir má
reikna með að við óbreyttar aðstæð-
ur verði mikil örtröð t.d. á Mývatns-
svæðinu; örtröð sem gæti orðið til
þess að menn hættu að vilja koma
þangað. Þá yrði lítið að gera hjá
Pétri í Reynihlíð. Þess vegna er það
mikil og ómetanleg auðlind fyrir
ferðaþjónustu á Íslandi að eiga til í
pokahorninu svæði sem enn eru til-
tölulega ósnortin (s.s. miðhálendið
og Vestfirði) en munu að sjálfsögðu
verða nýtt í ferðaþjónustu í framtíð-
inni, þegar barnabörn þingeysku
fimmmenninganna eru tekin við
rekstrinum. Það er að segja ef ekki
verður búið að eyðileggja þessi
svæði á einhvern hátt.
Fimmmenningarnir setja sama-
semmerki á milli virkjana og upp-
byggingar ferðaþjónustu. Þeir gefa
sér það að ef hinar og þessar virkj-
anir hefðu ekki komið
til, þá væru ekki til
vegir að ýmsum merk-
ustu náttúruperlum
landsins. Vel má vera
að þetta sé rétt. En
ekki er þar með sagt að
við þurfum að búa við
það árið 2001 og hvað
þá lengur að ekki sé
hægt að leggja eða lag-
færa vegi nema ef
byggja á virkjun.
Niðurstaða þeirra er
sú að forsenda upp-
byggingar frekari
ferðaþjónustu á há-
lendi Íslands, s.s. á
Kárahnjúkasvæðinu,
sé bygging Kárahnjúkavirkjunar
eða annarra sambærilegra virkjana.
Samkvæmt þessari röksemdafærslu
fimmmenninganna verður vegurinn
að Dettifossi ekki byggður upp fyrr
en fossinn verður virkjaður.
Það er eðlileg krafa atvinnugrein-
arinnar ferðaþjónustu að að henni sé
hlúð og hún hljóti sömu athygli og
umhyggju stjórnvalda og aðrar at-
vinnugreinar. Það er ljóst að ekkert
vex af engu. Því er það algjörlega úr
takti við tímann og í raun fáránlegt
að sætta sig við það að ekkert sé
framkvæmt á forsendum ferðaþjón-
ustunnar og að hún þurfi því að
hengja sig á aðrar atvinnugreinar,
s.s. stóriðju, til að fá málum sínum
framgengt. Það er eins og ef ekki
væru byggðar hafnir fyrir útgerð
nema við álver og járnblendiverk-
smiðjur.
Allir sem að ferðaþjónustu starfa
eru sammála um mikilvægi góðra
samgangna s.s. í formi vega og
göngustíga, en uppbyggingin verður
að eiga sér stað á forsendum ferða-
þjónustu, en ekki í tengslum við
stóriðju!
Til að fyrirbyggja allan misskiln-
ing skal þess getið hér, að undirrituð
rekur ferðaþjónustufyrirtæki sem
byggir afkomu sína m.a. á góðum
samgöngum og náttúruperlum Ís-
lands.
Hverjir láta
blekkjast?
Bjarnheiður
Hallsdóttir
Höfundur er ferðamálafræðingur og
framkvæmdastjóri ferðaskrifstof-
unnar Katla Travel GmbH.
Ferðamál
Því kemur það verulega
á óvart, segir Bjarn-
heiður Hallsdóttir, að
sjá hve fastir þessir
menn eru í fortíðinni og
heyra hvað þeir sýna
litla framsýni og metnað
fyrir hönd ferðaþjón-
ustu á Íslandi.